Wel of niet de standaardbehandeling

Samenvatting

Standaard (curatieve) behandelingen voor aandoeningen als een heupfractuur, hartklepgebrek, nierfalen, kanker en CVA zijn niet altijd passend meer voor de kwetsbare oudere patiënt met multimorbiditeit. Deze behandelingen kunnen belastend zijn, bijwerkingen veroorzaken en de laatste fase van het leven nadelig beïnvloeden. Een behandeling is evenmin passend als zij niet gewenst is door de patiënt. Om hierover een afweging te kunnen maken moet de patiënt goed geïnformeerd zijn over de opties en bijgestaan worden in de eigen afwegingen en besluitvorming. Het nemen van een (medische) beslissing over de best passende behandeling bij vaak acuut ontstane aandoeningen is geen sinecure. In deze bijdrage wordt een denkkader gepresenteerd dat behulpzaam kan zijn bij dergelijke beslissingen. Vier aspecten spelen een rol in dit denkkader namelijk:

• Wat zijn de wensen en behoeften van deze patiënt? Hoe staat hij of zij in het leven?

• Wat is vanuit medisch oogpunt voor déze patiënt, gezien bijvoorbeeld de verhoogde kwetsbaarheid en/of multimorbiditeit, de verwachte uitkomst van de voorliggende behandeling? En hoe ziet deze uitkomst eruit bij een afwachtend beleid/symptomatische behandeling?

• Hoe weegt déze patiënt deze informatie in relatie tot zijn of haar wensen en behoeften?

• Hoe verhouden de belasting en mogelijke bijwerkingen van de behandeling zich tot de verwachte uitkomst?

Door deze aspecten als arts samen met de patiënt langs te lopen, kan het de vaak lastige besluitvorming structureren en ondersteunen. Het denkkader wordt aan de hand van een drietal casus geïllustreerd.