Skip to main content
SpringerLink
Log in

Diabetes mellitus en nierziekten

  • Published:
Bijblijven

Samenvatting

Nierschade als gevolg van diabetes mellitus wordt diabetische nefropathie genoemd. Dit wordt over het algemeen gekenmerkt door albuminurie en verlies van nierfunctie. Diabetische nefropathie speelt een bepalende rol ten aanzien van de toegenomen (cardiovasculaire) morbiditeit en mortaliteit bij diabetes mellitus. In de diagnostiek spelen albuminurie, het beloop van creatinine en de bloeddruk een centrale rol. De behandeling bestaat uit goede regulatie van de diabetes mellitus en verminderen van de proteïnurie met hulp van ACE-remmers of angiotensine II-blokkers, zo nodig aangevuld met diuretica en zoutbeperking. Indien de albuminurie persisteert ondanks adequaat ingezette therapie, de eGFR < 45 ml/min is of de nierinsufficiëntie progressief is (> 3 ml/min/jaar afname in eGFR), dient overlegd te worden met de nefroloog.

Wij richten ons in deze bijdrage vooral op diabetes mellitus type 2, aangezien deze vorm van diabetes veruit het meest voorkomt in de huisartsenpraktijk.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Figuur 1
Figuur 2

Abbreviations

afferente arteriole:

aanvoerend bloedvat naar de glomerulus toe

cytokinen:

ontstekingscellen

efferente arteriole:

afvoerend bloedvat, waarbij het bloed uit de glomerulus gaat

eGFR:

estimated glomerular filtration rate, oftewel geschatte glomerulaire filtratiesnelheid

extracellulaire matrix:

bestaat uit langgerekte, vezelachtige eiwitten zoals collageen, fibronectines, elastines en glycosamineglycanen tussen de capillairen van de glomerulus

glomerulus:

vaatkluwen bestaande uit capillairen en omgeven door het kapsel van Bowman, dat het bloed filtert

glomerulaire basaalmembraan:

dunne doorlopende laag cellen tussen de capillairen van de glomerulus en het mesangium

mesangium:

cellen tussen de capillairen van de glomerulus die fagocyteren en de eiwitten van de extracellulaire matrix uitscheiden

RAAS-systeem:

renine-angiotensine-aldosteronsysteem; een lagere bloeddruk wordt waargenomen in de nier, waardoor de nier renine gaat produceren, dat de productie van angiotensine I stimuleert. Dit wordt in de long onder invloed van het enzym ACE omgezet in angiotensine II. Angiotensine II heeft meerdere functies:

1. het simuleert de sympathicus, waardoor vasoconstrictie optreedt;

2. het stimuleert de aanmaak van aldosteron, waardoor natrium in de nier wordt geresorbeerd en kalium uitgescheiden met als gevolg waterretentie;

3. het stimuleert de secretie van ADH door de hypofyse, waardoor extra water in de nier wordt geresorbeerd

Dit tezamen leidt tot verhoging van het extracellulair volume, oftewel de bloeddruk

tubulo-interstitiële fibrose:

verlittekening van de tubuli (nierbuisjes) en tussenliggend weefsel

Literatuur

  1. Registratie Landelijk Informatienetwerk Huisartsenzorg.

  2. Kastarinen M, et al. Risk factors for end-stage renal disease in a community-based population: 26-year follow-up of 25 821 men and women in eastern Finland. J Intern Med 2010;267:612-20.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  3. Gaede P, et al. Remission to normoalbuminuria during multifactorial treatment preserves kidney function in patients with type 2 diabetes and microalbuminuria. Nephrol Dial Transplant 2001;19(11):2784-8.

    Article  Google Scholar 

  4. Gall MA, et al. Albuminuria and poor glycemic control predict mortality in NIDDM. Diabetes 1995;44(11):1303-9.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  5. KDIGO Clinical practice guideline for the management of blood pressure in chronic kidney disease. Off J Int Soc Nephrol 2012;2(5).

  6. Messerli FH, et al. Dogma disputed: can aggressively lowering blood pressure in hypertensive patients with coronary artery disease be dangerous? Ann Intern Med 2006;144:884-93.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  7. Kenneth WH, et al. Diet and kidney disease in high-risk individuals with type 2 diabetes mellitus. JAMA Intern Med 2013;173(18):1682-92.

    Google Scholar 

  8. He FJ, et al. A comprehensive review on salt and health and current experience of worldwide salt reduction programmes. Hum Hypertens 2009;23(6):363-84.

    Article  CAS  Google Scholar 

  9. Suckling RJ, He FJ, Macgregor GA. Altered dietary salt intake for preventing and treating diabetic kidney disease. Cochrane Database Syst Rev 2010;(12):CD006763.

  10. Clark DW, et al. Diabetic gastroparesis. What to do when gastric emptying is delayed. Postgrad Med 1994;95(195):201-4.

    Google Scholar 

  11. 2013 United States Renal Data System (USRDS).

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. internist-nefroloog i.o., Radboudumc Nijmegen, Nijmegen, Nederland

    Charlotte J.R. de Bruin

  2. internist-nefroloog, diabetoloog, Radboudumc Nijmegen, Nijmegen, Nederland

    Gerald M.M. Vervoort

Authors
  1. Charlotte J.R. de Bruin
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Gerald M.M. Vervoort
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Charlotte J.R. de Bruin.

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this article

de Bruin, C., Vervoort, G. Diabetes mellitus en nierziekten. Bijblijven 31, 102–112 (2015). https://doi.org/10.1007/s12414-015-0011-7

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12414-015-0011-7

Search

Navigation