Skip to main content
SpringerLink
Log in

Neuropsychologische revalidatie bij hersenletsel

  • Published:
Bijblijven

Samenvatting

Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) kan leiden tot cognitieve, emotionele en gedragsmatige veranderingen en kan gepaard gaan met complexe beperkingen in het dagelijks leven. Binnen revalidatie-instellingen is gerichte aandacht voor deze ’onzichtbare’ gevolgen van hersenletsel een niet meer weg te denken onderdeel van de revalidatiebehandeling. Neuropsychologische revalidatie (ook cognitieve revalidatie genoemd) is een specialistische behandeling gericht op het beter leren omgaan met deze beperkingen door de patiënt en zijn omgeving. Onderzoek naar de effectiviteit van enkele specifieke behandelmethoden bij NAH leidt tot nieuwe inzichten en aanpassing van bestaande richtlijnen. Overdracht en afstemming tussen professionals in de ketenzorg van deze patiëntengroep is een belangrijke uitdaging.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Literatuur

  1. Carlier JM, Kramer GJA. Hersenletsel hoe nu verder? Model voor de organisatie van zorg in het ziekenhuis rondom de neuropsychologische gevolgen van hersenletsel. Utrecht: Prismant; 2006.

    Google Scholar 

  2. Hochstenbach JBH, Donders ART, Mulder T, Limbeek J van, Schoonderwaldt H. The longterm outcome after stroke: a disability-oriented approach. Int J Rehabil Res 1996;19:189-200.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  3. Naalt J van der, Zomeren AH van, Sluiter WJ, Minderhoud JM. One year outcome in mild to moderate head injury: the predictive value of acute injury characteristics related to complaints and return to work. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1999:66:207-13.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  4. Carlier JM, Zeggelt FC, Harmsen J. Een kwestie van toeval en geluk. Verslag van een onderzoek naar de hulpvraag van en het hulpaanbod aan mensen tussen 12 en 45 jaar met niet-aangeboren hersenletsel in de thuissituatie. Utrecht: Prismant; 2000.

    Google Scholar 

  5. Commissie CVA-Revalidatie. Revalidatie na een beroerte, richtlijnen en aanbevelingen voor zorgverleners. Den Haag: Nederlandse Hartstichting; 2001.

  6. Cicerone KD, Dahlberg C, Malec JF, Langenbahn DM, Felicetti T, Kneipp S, et al. Evidence based cognitive rehabilitation: updated review of the literature from 1998 through 2002. Arch Phys Med Rehabil 2005;86:1681-92.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  7. Consortium Cognitieve revalidatie. Richtlijn Cognitieve revalidatie niet-aangeboren Hersenletsel. Nijmegen: ZON-Mw; 2007.

  8. WHO. International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF). Geneva: World Health Organisation; 2001.

  9. Schepers VP, Visser-Meily AM, Ketelaar M, Lindeman E. Poststroke fatigue: course and its relation to personal and stroke-related factors. Archives of Phys Med Rehabil 2006;87:84-8.

    Google Scholar 

  10. Chaudhuri A, Behan OP. Fatigue in neurological disorders. The Lancet 2004;363:978-88.

    Article  Google Scholar 

  11. Fasotti L. Executieve functies. In: Meulen JAM van der, et al. (red). Niet-aangeboren hersenletsel bij volwassenen. Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg; 2003.

  12. Visser-Keizer AC, Meyboom-de Jong B, Deelman BG, Berg IJ, Gerritsen MJ. Subjective changes in emotion, cognition and behaviour after stroke: factors affecting the perception of patients and partners. J Clin Exp Neuropsychol 2002;24:1032- 45.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  13. Rijn S van, Wout M van ’t, Spikman JM. Emotie en sociale cognitie. In: Kessels R, Eling P, Ponds R, Spikman J, Zandvoort M van, red. Klinische neuropsychologie. Amsterdam: Boom; 2012.

  14. Velzen JM van, Bennekom CAM van, Edelaar MHA, Sluiter JK, Frings-Dresen MHW. How many people return to work after acquired brain injury? A systematic review. Brain Injury 2009; 23:473-88.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  15. Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid. Niet-aangeboren hersenletsel en arbeidsparticipatie. Multidisciplinaire richtlijn voor beoordelen, behandelen en begeleiden. Amsterdam: ZonMw; 2012.

  16. Spikman JM, Kaaden D van der, et al. Handboek cognitieve behandeling: een interdisciplinaire werkwijze. Interne publicatie Revalidatie Friesland; 2004.

    Google Scholar 

  17. Brouwer W, Zomeren E van, Berg I, Bouma A, Haan E de. Cognitive rehabilitation: a clinical neuropsychological approach. Amsterdam: Boom; 2002.

    Google Scholar 

  18. Wilson BA. Cognitive rehabilitation: how it is and how it might be. J Int Neuropsychol Soc 1997;3:487-96.

    PubMed  CAS  Google Scholar 

  19. Prigatano GP. Principles of neuropsychological rehabilitation. New York: Oxford University Press; 1999.

    Google Scholar 

  20. Fasotti L, Kovacs F, Eling PATM, Brouwer WH. Time Pressure Management as a compensatory strategy training after closed head injury. Neuropsychol Rehabil 2000;10:47-65.

    Article  Google Scholar 

  21. Pizzamiglio L, Antonucci G, Judica A, Montenero P, Razzano C, Zoccolotti P. Cognitive rehabilitation of hemineglect disorder in chronic patients with unilateral right brain damage. J Clin Exp Neuropsychol 1992;14:901-23.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  22. Berg I, Koning-Haanstra M, Deelman B. Long term effects of memory rehabilitation. A controlled study. Neuropsychol Rehabil 1991;1:97-111.

    Article  Google Scholar 

  23. Donkervoort M, Dekker J, Stehmann-Saris JC, Deelman DG. Efficacy of strategy training in left hemisfere stroke patients with apraxia: a randomized clinical trial. Neuropsychol Rehabil 2001; 11:549-66.

    Article  Google Scholar 

  24. Boelen DH, Spikman JM, Fasotti L. Rehabilitation of executive disorders after brain injury: Are interventions effective? J Neuropsychol 2011;5:73-113.

    Article  PubMed  CAS  Google Scholar 

  25. Judd T. Neuropsychotherapy and community integration: Brain, illness, emotions and behavior. New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers;1999.

    Google Scholar 

  26. Zedlitz AMEE, Rietveld TCM, Geurts AC, Fasotti L. Cognitive and graded activity training can alleviate persistent fatigue after stroke: a randomized, controlled trial. Stroke 2012;43:1046-51.

    Article  PubMed  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. afdeling Revalidatiegeneeskunde Centrum voor Revalidatie, UMC Groningen, Groningen, The Netherlands

    M.C. Schönherr

  2. afdeling Neurologie UMC Groningen en universitair hoofddocent, afdeling Klinische en ontwikkelingsneuropsychologie, Rijksuniversiteit Groningen, Groningen, The Netherlands

    J.M. Spikman

Authors
  1. M.C. Schönherr
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. J.M. Spikman
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Additional information

revalidatiearts

klinisch neuropsycholoog

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Cite this article

Schönherr, M., Spikman, J. Neuropsychologische revalidatie bij hersenletsel. Bijblijven 28, 59–65 (2012). https://doi.org/10.1007/s12414-012-0052-0

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12414-012-0052-0

Search

Navigation