Samenvatting
Wij onderzochten bij oudere werknemers of er een verband bestaat tussen burnout en werkkenmerken enerzijds en uittredingsintenties anderzijds. De data zijn afkomstig van een onderzoek bij Nederlandse oudere werknemers (50+) en hun partners (N=2.892). Het blijkt dat hoge werkdruk, fysieke zwaarte van het werk en te weinig uitdaging samenhangen met gevoelens van burnout. Oudere werknemers die meer uitputting ervaren en die zich meer distantiëren van het werk hebben een sterkere intentie tot uittreden dan werknemers die deze klachten niet ervaren. Burnout en uittredingsintenties hangen wel samen, maar lijken tot op zekere hoogte twee verschillende processen te zijn. Waar burnout vooral binnen de werksituatie wordt bepaald, zijn factoren van buiten het werk – zoals gezamenlijke tijdsbesteding met de partner - belangrijk bij het begrijpen van pensioneringsintenties.
Literatuur
Commissie Arbeidsparticipatie 2008. Naar een toekomst die werkt. Rotterdam, 2008.
Otten F, Siermann C. Verschuivingen in het arbeidspotentieel van ouderen. Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken 2009; 25: 38-43.
Henkens K, Solinge H. van, Het eindspel: werknemers, hun partners en leidinggevenden over uittreden uit het arbeidsproces. Assen: Koninklijke Van Gorkum BV, 2003.
Adams GA, Prescher J, Beehr TA, et al. Applying work-role attachment theory to retirement decision-making. Int J Aging Human Develop 2002; 54: 125-137.
Beehr TA, Glazer S, Nielson NL, et al. Work and non-work predictors of employees’ retirement ages. J Vocational Behavior 2000; 57: 206-225.
Henkens K. Retirement intentions and spousal support: A multi-actor approach. J Gerontol Soc Sci 1999; 54B: S63-S73.
Henkens K, Tazelaar F. Explaining retirement decisions of civil servants in the Netherlands: Intentions, behavior, and the discrepancy between the two. Research on Aging 1997; 19: 139-173.
Koloski K, Ekerdt D, DeViney S. The role of job-related rewards in retirement planning. J Gerontol Psychol Sci 2001; 56B: 160-169.
Taylor MA, McFarlane-Shore L. Predictors of planned retirement age: An application of Beehr’s model. Psychol Aging 1995; 10: 76-83.
Houtman I, Jonge de R, Smulders P. De epidemiologie van werkgerelateerde psychische aandoeningen en klachten. In: Schaufeli WB, Bakker A, eds. De psychologie van arbeid en gezondheid. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2007.
Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. J Occupational Behaviour 1981; 2: 99-113.
Kickul J, Posig M. Supervisory emotional support and burnout: An explanation of reverse buffering effects. J Manag Issues 2001; 13: 328-344.
Maslach C, Schaufeli WB, Leiter MP. Job burnout. Ann Rev Psychol 2001; 52: 397-422.
Schaufeli W, Enzmann D. The burnout companion to study & practice: A critical analysis. London: Taylor & Francis, 1998.
Ahola K, Honkonen T, Isometsä E, et al. Burnout in the general population: Results from the Finnish health 2000 study. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2006; 41: 11-17.
Maslach, C. Burnout: oorzaken, gevolgen en remedies [The truth about burnout]. Amsterdam: Contact, 2000.
Shirom A. Job-related burnout: A review. In Quick JC, Tetrick LE, eds. Handbook of Occupational Health Psychology. Washington DC: American Psychological Association, 2003.
Visser P, Henkens K, Schippers J. Beeldvorming en stereotypering van oudere werknemers in organisaties. Gedrag en Organisatie 2003; 16: 2-22.
Maslach C. Burnout: A multidimensional perspective. In Schaufeli WB, Maslach C, Marek T, eds. Professional burnout: Recent developments in theory and research. Washington DC: Taylor & Francis, 1993.
Schaufeli W, Van Dierendonck D. Utrechtse Burnout Schaal, Handleiding. Lisse: Swets & Zeitlinger BV, 2000.
Demerouti E, Bakker AB, Nachreiner F, et al. The job demands-resources model of burnout. J Appl Psychol 2001; 86: 499-512.
Schaufeli WB, Bakker A. Burnout en bevlogenheid. In Schaufeli WB, Bakker A, eds. De psychologie van arbeid en gezondheid. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2007.
Halbesleben JRB. Sources of social support and burnout: A meta-analytic test of the conservation of resources model. J Appl Psychol 2006; 91: 1134-1145.
Cordes CL, Dougherty TW. A review and an integration of research on job burnout. Acad Management Rev 1993; 18: 621-656.
Greller MM, Simpson PA. In search of late career: a review of contemporary social science research applicable to the understanding of late career. Human Resource Management Review 1999; 9: 309-347.
Maestas N, Li X. Burnout and the retirement decision [Electronic Version]. Michigan Retirement Research Center Research Paper No. UM WP 2007-166.
Solinge H. van, Health change in retirement: a longitudinal study among older workers in the Netherlands. Research on Aging 2007; 29 (3): 2253-256.
Henkens K, Dalen H van, Solinge H van. De vervagende grens tussen werk en pensioen; over doorwerkers, doorstarters en herintreders. NIDI report nr. 78. Amsterdam: KNAW Press, 2009
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Psycholoog, loopbaanadviesbureau Thaeles in Malden.
Hoofd van de afdeling Sociale Demografie NIDI, tevens hoogleraar pensioensociologie aan de Universiteit Tilburg en verbonden aan Netspar.
Kène Henkens, Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI), Lange Houtstraat 19, 2511 CV Den Haag.
About this article
Cite this article
Leenders, M.V.E., Henkens, K. Burnout en pensioenplannen bij oudere werknemers. Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie 41, 136–145 (2010). https://doi.org/10.1007/BF03096195
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03096195