Samenvatting
In dit artikel analyseren we het therapieverloop van een cliënte met borderlinepersoonlijkheidsproblematiek. We richten de focus in hoofdzaak op haar moeilijkheden in het relationeel functioneren, die zich ook herhaaldelijk manifesteren in het therapeutische contact. Volgehouden exploratie en doorwerken van deze moeilijkheden met een authentieke en betrouwbare therapeute heeft een ontmijnend effect: cliëntes gefrustreerde relationele behoeften worden erkend en ingevuld en ze slaagt erin een adaptievere interactiestijl te ontwikkelen. We gebruiken het Leuvens systematisch case study protocol (LSCP) om het therapieverloop systematisch door te lichten en, waar nodig, bij te sturen. Ofschoon dergelijke werkwijze tijdsintensief is en een extra mentale inspanning vraagt van beide partijen is de therapeutische winst groot: het protocol helpt zowel de cliënte als de therapeute om in relatieve rust, veiligheid en voorspelbaarheid het mijnenveld te betreden.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Notes
RCI staat voor reliable change index (Jacobson & Truax, 1991) en berekent of de vastgestelde verandering groter is dan wat op basis van de onbetrouwbaarheid van de meetprocedure te verwachten valt. De statistische toetsing gebeurt tweezijdig op een 0,05-signifiantieniveau.
Men spreekt over een betrouwbare verandering als RCI > 1,96.
Literatuur
Arrindell, W.A. & Ettema, J.H.M. (1986). SCL-90: Handleiding bij een multidimensionele psychopathologie-indicator. (SCL-90: Manual for a multidimensional indicator of psychopathology). Lisse: Swets & Zeitlinger.
Bordin, E. (1979). The generalizability of the psycho-analytic concept of the working alliance. Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 16, 252-260.
Bouwkamp, R. (1999). Helen door delen. Experiëntiële interpersoonlijke therapie. Theorie, methodiek, onderzoek. Maarssen: Elsevier/De Tijdstroom.
Beurs, E. de & Zitman, F.G. (2005). De Brief Symptom Inventory (BSI). De betrouwbaarheid en validiteit van een handzaam alternatief voor de SCL-90. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 61, 120-141.
Elliott, R., Slatick, E. & Urman, M. (2001). Qualitative Change Process Research on Psychotherapy: Alternative Strategies. Psychologische Beiträge, 43, 69-111.
Franssen, A. & Stinckens, N. (2005). Nederlandstalige vertaling van het Client Change Interview van Elliott. Intern document. Leuven: Centrum voor Cliëntgericht-experiëntiële Psychotherapie en Counseling, KU Leuven.
Hafkenscheid, A. (2004). De interpersoonlijke communicatietheorie van Donald J. Kiesler. Psychopraxis, 6, 15-19 en 59-64.
Horvarth, A.O. & Greenberg, L.S (1989). Development and validation of the Working Alliance Inventory. Journal of Counseling Psychology, 36, 223-233.
Jacobson, N.S. & Truax, P. (1991). Clinical significance: a statistical approach to defining meaningful change in psychotherapy research. Journal of consulting and clinical psychology 59: 12-19
Kessel, W. van & Lietaer, G. (1998). Interpersonal processes. In L.S. Greenberg, J.C. Watson & G. Lietaer (Eds.), Handbook of experiential psychotherapy (pp. 155-177). New York: Guilford.
Kiesler, D.J. (1996). Contemporary interpersonal theory and research. Personality, psychopathology and psychotherapy. New York: Wiley.
Llewelyn, S. (1988). Psychological therapy as viewed by clients and therapists. British Journal of Clinical Psychology, 27, 223-238.
Sachse, R. (1997). Persönlichkeitsstörungen. Psychotherapie dysfunktionaler Interaktionsstile. Görringen: Hogrefe.
Safran, J.D. & Muran, J.C. (2000). Negotiating the therapeutic alliance: A relational treatment guide. New York: Guilford Press.
Stinckens, N., Elliott, R. & Leijssen, M. (2009). Bridging the gap between therapy research and practice in a person-centered/experiential therapy training program. The Leuven systematic case-study research protocol. Person-centered and Experiential Psychotherapies, 8, 143-162.
Stinckens, N., Claes, L. & Ulburghs, A. (2009). De werkalliantie als sleutelelement in het therapiegebeuren. Meting met behulp van de WAV-12, de Nederlandstalige verkorte versie van de Working Alliance Inventory. Tijdschrift voor klinische psychologie, 39, 44-60.
Swildens, H. (1997). Procesgerichte gesprekstherapie. Inleiding tot een gedifferentieerde toepassing van de cliëntgerichte beginselen bij de behandeling van psychische stoornissen (herziene druk). Utrecht: De Tijdstroom.
Vanaerschot, G. (1997). Plaats en betekenis van de empathische interactie in belevingsgerichte psychotherapie. Theoretische en empirische exploratie. Niet-uitgegeven doctoraatsproefschrift, KU Leuven.
Vanaerschot, G. (2008). Differentieel empathisch interactieaanbod. In G. Lietaer, G. Vanaerschot, J.A. Snijders & R.J. Takens (red.), Handboek gesprekstherapie. De persoonsgerichte experiëntiële benadering (pp. 347-370). Utrecht: De Tijdstroom.
Verheul, R., Brink, W. van den & Velden, K. van der (2000). Persoonlijkheidsstoornissen. In W. Vandereycken, C.A.L. Hoogduin & P.M.G. Emmelkamp (red.), Handboek psychopathologie: deel 1 (pp. 407-432). Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.
Warner, M.S. (1992). Fragiele processen. Psychotherapeutisch Paspoort, 5, 105-118.
Wollants, G. & Lietaer, G. (2000). De existentiële dimensie. De betekenis van het existentieel-fenomenologisch gedachtegoed voor de psychotherapeutische praktijk. In W. Trijsburg, S. Colijn, E. Collumbien & G. Lietaer (Eds.), Handboek Integratieve Psychotherapie (II.4, pp. 1-31). Utrecht: De Tijdstroom.
Wollants, G., Missiaen, C. & Leys, C. (Eds.) (2004). Ervaringsgerichte begeleiding van A tot Z. Uitgegeven in eigen beheer (Faculteit Mens en Samenleving).
About this article
Cite this article
Dogan, A., Stinckens, N. Opereren in een mijnenveld van emoties. TIJDSCHRIFT PSYCHOTHERAPIE 36, 74–91 (2010). https://doi.org/10.1007/BF03096124
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03096124