Samenvatting
Welschen I, Kuyvenhoven MM, Hoes AW, Verheij ThJM. Minder recepten na een nascholingsprogramma over het voorschrijven van antibiotica voor acute luchtwegklachten: een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek. Huisarts Wet 2005;48(4):154-7.
Doelstelling Het bepalen van de effectiviteit van een nascholingsprogramma op de reductie van het aantal antibioticaprescripties voor acute luchtwegklachten.
Methoden Wij deden een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek naar het effect van nascholing op reductie van het aantal antibioticaprescripties voor acute luchtwegklachten in 12 Farmacotherapie Overleg (FTO)-groepen (100 huisartsen). De interventies waren: een consensusprocedure over indicatie en middelenkeuze en een communicatietraining; monitoring van en feedback op voorschrijfgedrag; nascholing voor de praktijk- en apothekersassistenten en voorlichtingsmateriaal voor patiënten.
Uitkomstmaten Het percentage consulten voor acute luchtwegklachten waarin een antibioticum werd voorgeschreven voor acute luchtwegklachten en de tevredenheid van de patiënt.
Resultaten Negenentachtig huisartsen voltooiden het onderzoek. Bij de nulmeting was er geen verschil in voorschrijfgedrag tussen de huisartsen in de interventie- en de controlegroep (27 respectievelijk 29%). Na 9 maanden was het percentage antibiotica in de interventiegroep gedaald tot 23% tegen een stijging tot 37% in de controlegroep (interventie-effect –12%; 95%-BI –18,9 - –4%) Multilevelanalyse bevestigde deze resultaten (interventie-effect –10,7%; 95%-BI –20,3 - –1,0). De tevredenheid van de patiënten verschilde niet tussen beide groepen voor en na de interventie.
Conclusie Huisartsen schreven na een meervoudig nascholingsprogramma minder antibiotica voor acute luchtwegklachten voor terwijl hun patiënten tevreden bleven.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Literatuur
De Melker RA, Kuyvenhoven MM. Management of upper respiratory tract infections in Dutch family practice. J Fam Pract 1994;38:353-7.
Arroll B, Kenealy T. Antibiotics for the common cold. Cochrane Database Syst Rev 2000;(2):CD000247.
Del Mar CB, Glasziou PP, Spinks AB. Antibiotics for sore throat. Cochrane Database Syst Rev 2000;(4):CD000023.
Becker L, Glazier R, McIsaac W, Smucny J. Antibiotics for acute bronchitis. Cochrane Database Syst Rev 2000;(2):CD000245.
Glasziou PP, Del Mar CB, Sanders SL, Hayem M. Antibiotics for acute otitis media in children. Cochrane Database Syst Rev 2004;(1):CD000219.
Williams Jr JW, Aguilar C, Makela M, Cornell J, Hollman DR, Chiquette E, et al. Antibiotics for acute maxillary sinusitis. Cochrane Database Syst Rev 2003;(2):CD000243.
Mainous III AG, Hueston WJ. The cost of antibiotics in treating upper respiratory tract infections in a Medicaid population. Arch Fam Med 1998;7:45-9.
Little P, Gould C, Williamson I, Warner G, Gantly M, Kinmonth AL. Reattendance and complications in a randomised trial of prescribing strategies for sore throat: the medicalising effect of prescribing antibiotics. BMJ 1997;315:350-2.
Belongia EA, Schwartz B. Strategies for promoting judicious use of antibiotics by doctors and patients. BMJ 1998;317:668-71.
Seppälä H, Klaukka T, Vuopio-Varkula J, Mutotiala A, Helenius H, Lager K, et al. The effect of changes in the consumption of macrolide antibiotics on erythromycin resistance in group A streptococci in Finland. N Engl J Med 1997;337:441-6.
Arnold SR, Evans M, Straus SE. Interventions to improve antibiotic prescribing practices in ambulatory care (Protocol for a Cochrane Review). The Cochrane Library; Issue 1, 2003. Oxford: Update Software.
Cars O, Mölstad S, Melander A. Variation in antibiotic use in the European Union. Lancet 2001;357:1851-3.
De Melker RA. Effectiviteit van antibiotica bij veelvoorkomende luchtweginfecties in de huisartspraktijk. Ned Tijdschr Geneeskd 1998;142:452-6.
Butler CC, Rollnick S, Pill R, Maggs-Rapport F, Stott N. Understanding the culture of prescribing: qualitative study of general practitioners’ and patients’ perceptions of antibiotics for sore throats. BMJ 1998;317:637-42.
Davey P, Pagliari C, Hayes A. The patient's role in the spread and control of bacterial resistance to antibiotics. Clin Microbiol Infect 2002; 8 (suppl):43-68.
Zwar N, Wolk J, Gordon J, Sanson-Fisher R, Kehoe L. Influencing antibiotic prescribing in general practice: a trial of prescriber feedback and management guidelines. Fam Pract 1999;16:495-500.
Flottorp S, Oxman AD, Hävelsrud K, Treweek S, Herrin J. Cluster randomised controlled trial of tailored interventions to improve the management of urinary tract infections in woman and sore throat. BMJ 2002;325:367-72.
De Meijere M, Guillemot D, Verheij TJM. Interventions in the community related to antibiotic use. Final Report of the European Conference on Antibiotic use in Europe. European Surveillance of Antimicrobial Consumption (ESAC). Brussels, November 15-17, 2001;38-43.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, UMC Utrecht, Postbus 85060, 3508 AB Utrecht: mw. dr. I. Welschen, junioronderzoeker, mw. dr. M.M. Kuyvenhoven, universitair hoofddocent, prof.dr. A.W. Hoes, hoogleraar klinische epidemiologie; prof.dr. Th.J.M. Verheij, hoogleraar huisartsgeneeskunde.
Mogelijke belangenverstrengeling: niets aangegeven.
Dit artikel is een verkorte bewerking van ‘Effectiveness of a multiple intervention to reduce antibiotic prescribing for respiratory tract symptoms in primary care: randomised controlled trial. The Utrecht Antibiotics and Respiratory Tract Infections (ARTI_1) Study’ (BMJ 2004;329:431-3). Publicatie gebeurt met toestemming van de uitgever.
About this article
Cite this article
Welschen, I., Kuyvenhoven, M., Hoes, A. et al. Minder recepten na een nascholingsprogramma over antibiotica voor acute luchtwegklachten: een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek. HUWE 48, 749–753 (2005). https://doi.org/10.1007/BF03084452
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03084452