Samenvatting
Pols AJ. Het patiëntenperspectief in sociaal wetenschappelijk onderzoek: van perspectief naar praktijk. Huisarts Wet 2005;48(10):504-8.
Onderzoek naar de verhalen van patiënten – het patiëntenperspectief – vormt een aanvulling op gangbaar medisch onderzoek omdat de patiënt daar geen stem in heeft. Er zitten verschillende haken en ogen aan het begrip patiëntenperspectief. Het eerste probleem is dat iemand om een perspectief te hebben, zichzelf als individu moet zien en een visie op de wereld moet hebben die in taal is uitgedrukt. Patiënten die niet (duidelijk) praten, hebben dan geen perspectief en krijgen geen stem in het onderzoek. Een ander probleem is dat het analyseren van ‘praten’ als representatie van de wereld, eraan voorbij gaat dat praten ook iets doet in de wereld. Door deze performativiteit als uitgangspunt te nemen, kunnen de stille patiënten toch als subject in sociaal wetenschappelijk onderzoek worden betrokken. Uit handelingen kunnen waarderingen worden afgeleid, die totstandkomen in interactie met anderen in een materiële omgeving. Deze ‘coproducties’ leiden tot verschillende posities van patiënt-zijn die een vergelijking tussen verschillende situaties mogelijk maken.
Literatuur
Pols AJ. Good care. Enacting a complex ideal in long-term psychiatry. Utrecht: Trimbos-instituut, 2004.
Mol A. De burger en het lichaam. Politiek-theoretische verkenningen (The citizen and the body. Theoretical political explorations), Socrateslezing 2002, http://www.human.nl/hkc/socrates/2002.htm.
Pols AJ, Depla M, De Lange J. Gewoon oud en chronisch. Mogelijkheden en beperkingen in de zorg voor ouderen met een psychiatrische achtergrond in het verzorgingshuis. Trimbos-reeks. Utrecht: Trimbos-instituut, 1998.
Pols AJ, Michon H, Depla M, Kroon H. Rehabilitatie als praktijk. Een etnografisch onderzoek in twee psychiatrische ziekenhuizen. Utrecht: Trimbos-instituut, 2001.
Brandon D, Ridley J. Beginning to listen. A study of the views of residents living in a hostel for mentally handicapped people. London: MIND, National Association for Mental Health, 1983.
Corrigan PW, Buican B, McCraken S. Can severely mentally ill adults reliably report their needs? J Nerv Ment Dis 1996;184:523-9.
Willits FK & Crider DM. Health rating and life satisfaction in the later middle years, J Gerontol 1988;43:172-6.
Clark P, Bowling A. Quality of everyday life in long-stay institutions for the elderly. An observational study of long stay hospital and nursing home care. Soc Sci Med 1990;310:1201-10.
Keith J. Participant observation. In: Fry C, Keith J. New methods for Old-age Research. Strategies for studying diversity. Massachusetts: Bergin & Garvey, 1986:1-21.
Garfinkel H. Studies in ethnomethodology. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, 1967.
Pols AJ. Dementie, taal en teken: een semiotisch onderzoek bij dementerende ouderen. MvGV 1992;47:809-26.
Lillrank A. The tension between overt talk and covert emotions in illness narratives: transition from clinician to researcher. Cult Med Psychiatry 2002;26:111-27.
Riessman CK. Strategic uses of narrative in the presentation of self and illness. A research note. Soc Sci Med 1990;30:1195-200.
Harbers H, Mol A, Stollmeyer A. Food matters. Arguments for an ethnography of daily care. Theory, Culture & Society 2002;19:207-26.
Winance M. Pijn en handicap. Een analyse van het rehabilitatieproces. Krisis 2004;5:7-22.
Hendriks R. Autistisch gezelschap. Een empirisch-filosofisch onderzoek naar het gezamenlijke bestaan van autistische en niet-autistische personen. Lisse: Swets & Zeitlinger, 2000.
Moser I, Law J. ‘Making Voices’: new media technologies, disabilities and articulation. In: Liestöl G, Morrison A, Rasmussen T, editors. Digital media revisited. Theoretical and conceptual innovation in digital domains. Cambridge: MIT-Press, 2003:491-520.
Law J, Moser I. Managing subjectivities and desires. Concepts and Transformation 1999;4:249-79.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Trimbos-instituut, Postbus 725, 3500 AS Utrecht: dr. A.J. Pols, onderzoeker.
Mogelijke belangenverstrengeling: JP ontving subsidie voor haar onderzoek van NWO in het kader van het nationale stimuleringsprogramma ‘Ethiek en Beleid’.
About this article
Cite this article
Pols, J. Het patiëntenperspectief in sociaal wetenschappelijk onderzoek: van perspectief naar praktijk. HUWE 48, 292–297 (2005). https://doi.org/10.1007/BF03084231
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03084231