Skip to main content
Log in

Het bestaansrecht van de huisarts

  • Serie Terug naar Woudschoten
  • Published:
Huisarts en Wetenschap Aims and scope

Samenvatting

De crisis in het huisartsenberoep is niet alleen toe te schrijven aan een uitbreiding van de administratieve en bureaucratische kant van het werk van huisartsen, maar betreft ook de inhoud van het beroep. Op de Woudschotenconferentie van 1959 werd ‘integrale, continue en persoonlijke zorg’ als het uitgangspunt van de huisartsgeneeskunde geformuleerd. Leent deze doelstelling zich nog steeds als uitgangspunt? Dit artikel plaatst de huidige crisis in een wat breder historisch perspectief en behandelt achtereenvolgens de veranderingen in de plaats van huisartsen op de medische markt en in de klachten van patiënten.

Huisartsen kregen meer concurrentie van specialisten en van alternatieve genezers, maar desondanks breidde het aantal huisartsconsulten zich uit. In de jaren vijftig was het beroep van huisarts verbonden met het kostwinnersgezin en fungeerden moeders als poortwachters van dat gezin. De bloeitijd van dat type gezin is voorbij en mede daardoor is ook het werk van huisartsen veranderd. Mensen houden zich actief bezig met het bereiken of handhaven van een goede lichamelijke en geestelijke gezondheid. Ze zijn mondiger geworden, ze doen aan zelfmedicatie en bezoeken alternatieve genezers. Ze blijken steeds hogere verwachtingen van huisartsen te hebben en willen uitleg en overleg. Het bestaansrecht van de huisarts ligt voor patiënten nog steeds in de persoonlijke zorg, net als ten tijde van de Woudschotenconferentie.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Figuur

Literatuur

  • Redactioneel. De weg kwijt. Huisart Wet 2000;43(12):493.

  • Bremer GJ. De term huisarts. In: Aulbers BJM, Bremer GJ, redactie. De huisarts van toen. Een historische benadering. Rotterdam: Erasmus Publishing, 1995:35-40.

    Google Scholar 

  • Aulbers BJM. Over de werkzaamheden van huisartsen. In: Aulbers BJM, Bremer GJ, redactie. De huisarts van toen. Een historische benadering. Rotterdam: Erasmus Publishing, 1995:91-113.

    Google Scholar 

  • Jaspers JB. Het medische circuit. Een sociologische studie van de ontwikkeling van afhankelijkheid tussen cliënten, artsen, ziekenfondsen en ziekenhuizen in Nederland (1865-1980). Utrecht/Antwerpen: Bohn, Scheltema en Holkema, 1985.

  • Sociaal en Cultureel Rapport. Rijswijk: Sociaal Cultureel Planbureau, 1998:300-1.

  • Van der Krogt Th. Professionalisering en collectieve macht. ‘s-Gravenhage: Vuga, 1981.

  • Commissie Alternatieve Geneeswijzen. Alternatieve geneeswijzen in Nederland. Den Haag: Staatsuitgeverij, 1981:259.

  • Commissie Keuzen in de Zorg. Kiezen en delen. Rotterdam: Instituut Maatschappelijke Gezondheidszorg, Instituut voor Medische Technology Assessment, Erasmus Universiteit, 1990.

  • Van Wetering I. Vrouwen als winti-genezers. Rationaliteit en contradictie in de handhaving van een therapeutische traditie. In: Gijswijt-Hofstra M, redactie. Op zoek naar genezing. Medische geschiedenis van Nederland vanaf de zestiende eeuw. Amsterdam: Amsterdam University Press 1995:87-104.

    Google Scholar 

  • Van Baal J. Trendcijfers gezondheidsenquete: medische consumptie, 1981-1996. Centraal Bureau voor de Statistiek. Maandbericht Gezondheidsstatistiek. 1997(5):5-28.

  • Vademecum Gezondheidsstatistiek. ‘s-Gravenhage: SDU, 1998:165.

  • Vademecum Gezondheidsstatistiek. ‘s-Gravenhage: SDU, 1999:141-5.

  • Van den Bosch WJHM, Bor JHJ, Van den Lisdonk EH. Twintig jaar aanvullende diagnostiek in de huisartspraktijk, 1971-1990. Huisarts Wet 1993:36(11):365-9.

    Google Scholar 

  • Gijsbers van Wijk CMT, Kolk AM, Van den Bosch WJHM, Van den Hogen HJM. Male and female morbidity in general practice: the nature of sex differences. SoSci Med 1992;35(5):665-78.

    Article  CAS  Google Scholar 

  • Foets M, Visser J. De huisarts in de praktijk. Utrecht: Nivel, 1992.

    Google Scholar 

  • Van derVelden HGM. Huisvrouw, huisarts, huisgezin. Nijmegen: Dekker en Van de Vegt, 1971.

  • Shorter E. Bedside manners. The troubled history of doctors and patients. New York: Simon and Schuster, 1985.

    Google Scholar 

  • Van Daalen R. Honderd jaar vrouwen en gezondheidsdeskundigen. In: Daalen R, Gijswijt-Hofstra M, redactie. Gezond en wel. Vrouwen en de zorg voor gezondheid in de twintigste eeuw. Amsterdam: Amsterdam University Press, 1998:15-29.

    Google Scholar 

  • Liefbroer AC, Dykstra PA. Levenslopen in verandering. Een studie naar ontwikkelingen in de levenslopen van Nederlanders geboren tussen 1900 en 1970. Den Haag: SDU, 2000:200-2.

    Google Scholar 

  • Hooghiemstra BTJ, Niphuis-Nell M. Sociale atlas van de vrouw. Arbeid, inkomen en faciliteiten om werken en zorg voor kinderen te combineren. Rijswijk: Sociaal en Cultureel Planbureau, 1996.

    Google Scholar 

  • Giddens A. The consequences of modernity. Cambridge: Polity Press, 1990.

    Google Scholar 

  • Sociaal en Cultureel Rapport. Rijswijk: Sociaal Cultureel Planbureau, 1994:503.

  • Verbeek-Heida PM. Vrouwen en de zorg voor geneesmiddelen, 1898-1998. In: Van Daalen R, Gijswijt-Hofstra M, redactie. Gezond en wel. Vrouwen en de zorg voor gezondheid in de twingtigste eeuw. Amsterdam: Amsterdam University Press, 1998:107-21.

    Google Scholar 

  • Voort HPM, Grundmeijer HGLM,. Hendrick JMA. NHG-NIPO-enquete ‘Huisarts en zinvol handelen’. Huisarts Wet 1995;38(8):351-4.

    Google Scholar 

  • Redactioneel. Patiënten willen praten. Med Contact 2001;56:334.

  • CBS Statistisch Jaarboek ‘s-Gravenhage: SDU, 1987, 1997, 1998.

Download references

Author information

Authors and Affiliations

Authors

Additional information

Afdeling Sociologie en Antropologie Universiteit van Amsterdam, Oude Zijds Achterburgwal 185, 1012 DL Amsterdam: mw.dr. R.M. van Daalen en mw.dr. P.M. Verbeek-Heida, beiden univeritair docent. Correspondentie: mw. P.M. Verbeek-Heida,

About this article

Cite this article

van Daalen, R., Verbeek-Heida, P. Het bestaansrecht van de huisarts. HUWE 44, 26–30 (2001). https://doi.org/10.1007/BF03082319

Download citation

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/BF03082319

Navigation