Samenvatting
De arbeidsparticipatie in Nederland moet omhoog. Ouderen, vrouwen en achtergestelde groepen moeten meer aan het werk. Dit advies kreeg het Nederlandse kabinet onlangs van de Europese Commissie. In recent onderzoek zijn drie gebieden geïdentificeerd die samenhangen met verminderde arbeidsparticipatie, te weten; verminderde gezondheid, belastende arbeidsomstandigheden (stress, fysieke belasting) en een ongezonde leefstijl. In een onderzoekspopulatie van 542 hoger opgeleide werknemers (respons 74%) uit zes verschillende bedrijven in de commerciële dienstverlening in Nederland is onderzoek gedaan naar de individuele en werkgerelateerde determinanten van werkvermogen en mentale en fysieke gezondheid.
De resultaten van dit onderzoek wijzen erop dat werkvermogen in sterke mate wordt bepaald door dezelfde factoren als mentale gezondheid. Hierbij zijn omgaan met stress en psychosociale werkfactoren, zoals ontplooiingsmogelijkheden, van groot belang. Hoewel het bevorderen van de gezondheid om een langetermijnbenadering vraagt, en er op korte termijn slechts beperkte verbeteringen in gezondheid en daarmee samenhangend het werkvermogen kunnen worden gerealiseerd, wordt aanbevolen in de deelnemende bedrijven te investeren in het bevorderen van psychosociale factoren op het werk en het beter ‘omgaan met stress’.
Literatuur
Lautenbach H, Cuijpers M. Meer ouderen een het werk. Sociaal-economische Trends, 2e kwartaal 2005, pp. 12–17.
Burdorf A, Mackenbach JP. De invloed van gezondheid op vervroegde uittreding uit het arbeidsproces. In: Raad voor de Volksgezondheid & Zorg (ed.), Publieke gezondheid, Achtergrondstudies. Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid & Zorg, 2006, pp. 35–74.
Liira J, Matikainen E, Leino-Arjas P, et al. Work ability of middle-aged Finnish construction workers: a fol-low-up study in 1991–1995. Int J Ind Ergon 2000; 25: 477–481.
Hidding R, Jong A de, Krestin M, et al. Studierapport ‘De oudere werknemer’: Omgaan met vergrijzing in de organisatie. Hoofddorp: STECR, 2004.
Alavinia SM, Duivenbooden JC van, Burdorf A. The influence of work-related factors and individual char-acteristics on work ability among Dutch construction workers. Scand J Work Environ Health 2007; 33: 351–357.
Boer AGEM de, Burdorf A, Duivenbooden C van, Frings-Dresen MHW. The effect of individual counseling and education on work ability and disability pension: a prospective intervention study in the construction industry. Occup Environ Med 2007; 64: 792–797.
Petri C, Velden PG van der, Kleber RJ. Hoe gaat het met U? Een praktische stressmonitor. Zaltbommel: Thema uitgeverij, 2001.
Sallis JF, Haskell WL, Wood PD, et al. Physical activity assessment methodology in the Stanford five-city project. Am J Epidemiol 1985; 121: 91–106.
Nationaal kompas Volksgezondheid RIVM. Website http://www.nationaalkompasvolksgezondheid.nl (geraadpleegd 5 juli 2007).
Gezondheidsraad. Richtlijnen goede voeding 2006 – achtergrond document. Den Haag: Gezondheidsraad, 2006; publ. nr. A06/08.
Veldhoven M van, Meijman TF. Het meten van psychosociale arbeidsbelasting met een vragenlijst: de vragenlijst beleving en beoordeling van de arbeid (VBBA). Amsterdam: Nederlands Instituut voor Arbeidsomstandigheden, 1994.
IJzelenberg H, Molenaar D, Burdorf A. Different risk factors for musculoskeletal complaints and subse-quent sickness absence. Scand J Work Environ Health 2004; 30: 56–63.
Ware JE, Kosinski M, Keller SD. A 12-item Short-Form Health Survey: constructions of scales and prelimina-ry test of reliability and validity. Med Care 1996; 34: 220–233.
Gandek BMS, Ware JE, Aaronson NK, et al. Cross-vali-dation of item selection and scoring for the SF-12 Health Survey in nine countries: results from the IQOLA Project. J Clin Epidemiol 1998; 51: 1171–1178.
Tuomi K, Ilmarinen J, Jahkola A, et al. Work Ability Index. Helsinki: Finnish Institute of Occupational Health, 1997.
Zwart BCH, Frings-Dresen MHW, Groothausen J, et al. Longitudinaal onderzoek naar werk, werkvermogen en gezondheid van senior werknemers in de bouw. Amsterdam: Coronel Instituut voor Arbeid Milieu en Gezondheid, Universiteit van Amsterdam, 2001.
Zwart BCH, Frings-Dresen MHW, Duivenbooden JC van. Test-retest reliability of the Work Ability Index questionnaire. Occup Med 2002; 52(4): 177–181.
American College of Sports Medicine. ACSM's guide-lines for exercise testing and prescription. cop. 2000, 6th edition. Senior ed. B.A. Franklin; ass. ed. M.H. Whaley, et al. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins, 1975.
Karasek R. Job demands, job decision latitude and mental strain: Implications for job redesign. Adm Sci Q 1979; 24: 285–306.
Sjögren-Ronka T, Ojanen MT, Leskinen EK, et al. Physical and psychosocial prerequisites of functio-ning in relation to work ability and general subjective well-being among office workers. Scand J Work Environ Health 2002; 28(3): 184–190.
SilVeira JLG Da. Physical fitness related work ability index of fire fighters of different age groups in Brasil. Proceedings of the SELF-ACS 2001 Conference – Ergonomics for changing work.
Cremer R. De dynamiek van cognitieve vermogens tijdens de actieve levensloop. Tijdschr Gerontol Geriatrie 1983; 24: 12–17.
Solem PE. Age changes in subjective work ability. Paper presented at the Conference on promoting Active Ageing, Oslo 2nd-3rd June 2005.
Bugajska J, Makowiec-Dabrowska T, Jegier A, Marsza-lek A. Physical work capacity (VO2max) and workability (WAI) of active employees (men and women) in Poland. International Congres Series 2005; 1280: 156–160.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
F.J. (Folef) Bredt is stressmanagement- en preventiedeskun-dige, en is werkzaam als directeur Reseach & Development bij LifeGuard BV, Utrecht.
F.J. Bredt, Postbus 1366, 3500 BJ Utrecht.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Bredt, F.J., van den Berg, T.I.J., Elders, L.A.M. et al. Determinanten van werkvermogen bij hoger opgeleide professionals. TVBV 17, 104–110 (2009). https://doi.org/10.1007/BF03081137
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03081137