Samenvatting
Om zwangerschapsuitkomsten te verbeteren zou al voorafgaand aan de conceptie preconceptiezorg gegeven moeten worden. Het ligt voor de hand dat prenatale zorgverleners ook preconceptieconsulten gaan geven. Voor vrouwen zonder bekend verhoogd risico zijn dit huisartsen en verloskundigen. In dit artikel wordt ingegaan op de leefstijladviezen die preconceptioneel belangrijk zijn.
Literatuur
Steegers EAP, Springer MP, Timmers AP, Krapels IPC, Krijgsman L, Vliet-Lachotzki E van, et al. Zwangerwijzer. 2004. http://www.zwangerwijzer.nl (geraadpleegd 22 maart 2008).
Jong-Potjer LC de, Elsinga J. Preconception counselling in general practice. Evaluation of a systematic programme inviting couples contemplating pregnancy. Leiden: Optima Grafische Communicatie B.V., 2006.
Jonge A de. KNOV-standpunt Preconceptiezorg. Bilthoven: Koninklijke Organisatie van Verloskundigen (KNOV), 2005.
Gezondheidsraad. Preconceptiezorg: voor een goed begin. Publicatienr. 2007/19. Den Haag: Gezondheidsraad, 2007.
Dirken-Heukensfeldt KJM, Meyboom-de Jong B, Merkus JWMW, editors. Moeder op leeftijd. Bijblijven 2007; 23(5).
Jongbloet PH, Zielhuis GA, Pasker-de Jong PC. Kort zwangerschapsinterval en voortplantingsstoornissen. Ned Tijdschr Geneeskd 2002;146(31):1441-3.
Amelink-Verburg M, Daemers DOA, Rijnders MEB. IJzergebreksanemie. Anemie in de eerstelijns verloskundige praktijk. KNOV-standaard wetenschappelijke onderbouwing, p. 69-78. Bilthoven/Leiden: Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV) en de Nederlandse Organisatie voor toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek TNO Preventie en Gezondheid, 2000.
Lumley J, Watson L, Watson M, Bower C. Periconceptional supplementation with folate and/or multivitamins for preventing neural tube defects. Cochrane Database Syst Rev 2001(3):CD001056.
Gezondheidsraad. Naar een optimaal gebruik van foliumzuur. Publicatienr. 2008/02. Den Haag: Gezondheidsraad, 2008.
NVOG, KNOV, NHG, LHV, VVAH, Erfocentrum, et al. Zwanger! Algemene informatie. Entadministraties 2008. http://www.entadministraties.nl/ (geraadpleegd 22 maart 2008).
Gezondheidsraad. Voedingsnormen calcium, vitamine D, thiamine, riboflavine, niacine, pantotheenzuur en biotine. Publicatienr. 2000/12. Den Haag: Gezondheidsraad, 2000.
Wiersma TJ, Daemers DO, Steegers EA, Flikweert S. Onterechte aanbeveling voor extra vitamine D bij zwangeren en zogenden. Ned Tijdschr Geneeskd 2001;145(35):1700-1.
Meer IM van der, Boeke AJP, Lips P, Middelkoop BJC. Etnische groep en leeftijd bepalen vitamine-D-status bij niet-westerse allochtonen in Nederland. Epidemiologisch Bulletin 2006;41(4):17-9.
World Health Organization. BMI classification. World Health Organization 2008. http://www.who.int/bmi/index.jsp (geraadpleegd 22 maart 2008).
Helgstrand S, Andersen AM. Maternal underweight and the risk of spontaneous abortion. Acta Obstet Gynecol Scand 2005;84(12):1197-1201.
Wit JM. Implicaties van de Barker-hypothese voor de medicus practicus. Ned Tijdschr Geneeskd 2000;144(52):2491-5.
Norman RJ, Noakes M, Wu R, Davies MJ, Moran L, Wang JX. Improving reproductive performance in overweight/obese women with effective weight management. Hum Reprod Update 2004;10(3):267-80.
Galtier-Dereure F, Boegner C, Bringer J. Obesity and pregnancy: complications and cost. Am J Clin Nutr 2000;71(5 Suppl):1242S-8S.
Amorim AR, Linne YM, Lourenco PM. Diet or exercise, or both, for weight reduction in women after childbirth. Cochrane Database Syst Rev 2007(3):CD005627.
Augood C, Duckitt K, Templeton AA. Smoking and female infertility: a systematic review and meta-analysis. Hum Reprod 1998;13(6):1532-9.
Hruska KS, Furth PA, Seifer DB, Sharara FI, Flaws JA. Environmental factors in infertility. Clin Obstet Gynecol 2000;43(4):821-9.
Castles A, Adams EK, Melvin CL, Kelsch C, Boulton ML. Effects of smoking during pregnancy. Five meta-analyses. Am J Prev Med 1999;16(3):208-15.
Andres RL, Day MC. Perinatal complications associated with maternal tobacco use. Semin Neonatol 2000;5(3):231-41.
Lancaster T, Stead L. Physician advice for smoking cessation. Cochrane Database Syst Rev 2004(4):CD000165.
Lumley J, Oliver SS, Chamberlain C, Oakley L. Interventions for promoting smoking cessation during pregnancy. Cochrane Database Syst Rev 2004(4):CD001055.
Gezondheidsraad. Risico’s van alcoholgebruik bij conceptie, zwangerschap en borstvoeding. Den Haag: Gezondheidsraad, 2005.
Wiersma T, Flikweert S, Zeeman K, Schagen van Leeuwen JH. Gebruik van alcohol bij conceptie, zwangerschap en lactatie. Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149(33):1830-2.
Huizink AC, Mulder EJ. Maternal smoking, drinking or cannabis use during pregnancy and neurobehavioral and cognitive functioning in human offspring. Neurosci Biobehav Rev 2006;30(1):24-41.
Mueller BA, Daling JR, Weiss NS, Moore DE. Recreational drug use and the risk of primary infertility. Epidemiology 1990;1(3):195-200.
Schirm E, Meijer WM, Tobi H, Jong-van den Berg LT de. Drug use by pregnant women and comparable non-pregnant women in The Netherlands with reference to the Australian classification system. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2004;114(2):182-8.
Schirm E, Pedersen L, Tobi H, Nielsen GL, Sorensen HT, Jong-van den Berg LT de. Drug use among fathers around time of conception: two register based surveys from Denmark and The Netherlands. Pharmacoepidemiol Drug Saf 2004;13(9):609-13.
Infectieziekte bestrijding voor professionals. Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 2008. http://www.rivm.nl/cib (geraadpleegd 22 maart 2008).
Beukering MDM van, Aaftink DK, Brand T, Broekhuijsen R, Hendriks K, Lange CCM de, Sandbrink R, Stinis HPJ, Wildenborg N, Zanten-Przybysz I van, Pel M, Capelleveen J van, Buurman R, Poppel MNM van, Stomp-van den Berg SGM, Lagro-Janssen AL, Rosenbrand K. Zwangerschap, postpartumperiode en werk. Utrecht: NVAB, 2007. ISBN 9789076721163.
Bacchus L, Mezey G, Bewley S, Haworth A. Prevalence of domestic violence when midwives routinely enquire in pregnancy. BJOG 2004;111(5):441-5.
Czeizel AE. Ten years of experience in periconceptional care. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 1999;84(1):43-9.
Weerd S de, Polder JJ, Cohen-Overbeek TE, Zimmermann LJ, Steegers EA. Preconception care: preliminary estimates of costs and effects of smoking cessation and folic acid supplementation. J Reprod Med 2004;49(5):338-44.
Weele G van der, Jong-Potjer L de. Het preconceptieconsult. Welke rol gaat de huisarts spelen? Huisarts Wet 2007;51(1):41-4.
Reactie NHG op advies Gezondheidsraad ‘Preconceptiezorg: voor een goed begin’. Nederlands Huisartsen Genootschap 2007. http://nhg.artsennet.nl/content/resources//AMGATE_6059_104_TICH_R1984171346693475 (geraadpleegd 22 maart 2008).
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
verloskundige/onderzoeker, TNO Preventie en Zorg.
huisarts, senior wetenschappelijk medewerker, NHG.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
de Jonge, A., Flikweert, S. Preconceptionele leefstijladvisering: voorbereiding op nieuw leven. BIJB 24, 8–15 (2008). https://doi.org/10.1007/BF03076358
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03076358