Samenvatting
U hebt het vast wel vaker gehoord of gelezen: 80% tot maar liefst 93% van de totale communicatie wordt toegeschreven aan het non-verbale deel. Naarmate er meer emoties meespelen bij de boodschap, neemt ook het belang van het non-verbale deel toe.
Bij veel huisartsen is de non-verbale kennis wel sluimerend aanwezig, er bewust gebruik van maken doen er echter maar weinig. Zeker in de huisartsenopleiding wordt veel aandacht aan communicatie besteed, toch ligt de meeste nadruk nog steeds op het gesproken deel. Zelfs bij het bekijken van beeldopnamen van consulten blijkt toch de meeste aandacht te gaan naar water door de arts en de patiënt wordt gezegd, in plaats vanhoehet wordt gezegd en wat de lichaamstaal is die erbij ‘gesproken’ wordt.
Dat is jammer, want het kan zoveel tijd en energie, en niet te vergeten plezier in uw werk schelen wanneer u die non-verbale kant ontwikkelt en doelgericht gaat toepassen. In een Brits onderzoek is aangetoond dat de non-verbale geschoolde arts tijd en energie bespaart … en dat is precies waar u als huisarts zuinig mee om moet springen.
Dit hoofdstuk illustreert het gebruik van non-verbale signalen aan de hand van een aantal sprekende voorbeelden uit de huisartsenpraktijk. Onder non-verbale signalen verstaan we alle visuele communicatie: lichaamstaal en gezichtsuitdrukking, afstand en positie, én omgevingsfactoren zoals inrichting en het effect van kleding.
Notes
Alle gebruikte namen zijn fictief, overeenkomsten met bestaande personen berusten op toeval.
Literatuur
Bensing JM, Zonder goede communicatie geen goede zorg. Spinoza-lezing 2006. In: NWO-Spinozapremies 2006. Den Haag: Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, 2006. http://www.nwo.nl/nwohome.nsf/pages/NWOA_6WAG73, geraadpleegd maart 2008.
Pease A, Pease B. Wat mannen en vrouwen met hun lichaamstaal zeggen, wat ze eigenlijk niet willen vertellen. Utrecht: Het Spectrum, 2004.
Kanzler MH, Gorsulowsky DC. Patients' attitudes regarding physical characteristics of medical care providers in dermatologic practices. Arch Dermatol 2002;138:463-6.
Lill MM, Wilkinson TJ. Judging a book by its cover: Descriptive survey of patients' preferences for doctors' appearance and mode of address. BMJ 2005;331:1524-7.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
trainer en adviseur non-verbale communicatie, praktijkinrichting en patiëntgericht communiceren, PQ-consult, Naarden.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Westerhof, M.H. Veelzeggende stille boodschappen. BIJB 24, 14–19 (2008). https://doi.org/10.1007/BF03076326
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03076326