Samenvatting
Goede communicatie is van belang voor de relatie tussen arts en patiënt. De sekse van huisarts en patiënt is daarbij een factor om rekening mee te houden. Mannelijke huisartsen praten anders met hun patiënten dan vrouwelijke huisartsen, en beiden praten anders met mannelijke dan met vrouwelijke patiënten. De toenemende feminisering van het beroep zou de communicatie tussen arts en patiënt kunnen beïnvloeden, en ook tegemoetkomen aan de voorkeur van vooral vrouwelijke patiënten voor een vrouwelijke huisarts. Dit artikel beschrijft sekseverschillen in de huisarts-patiëntcommunicatie, en de mogelijke veranderingen daarin tussen 1987 en 2001. Het beschrijft ook de voorkeuren van patiënten voor een vrouwelijke dan wel mannelijke huisarts en in hoeverre aan deze voorkeuren werd voldaan.
Literatuur
Brink-Muinen A van den, Dulmen A van, Bensing JM. Oog voor communicatie: Huisarts-patiëntcommunicatie in Nederland. NIVEL, Utrecht, 2004.
Sixma H, Spreeuwenberg P, Pasch M van der. Patient satisfaction with the general practitioner: A two-level analysis. Med Care 1998;2:212-29.
Dulmen AM van, Bensing JM. The effect of context in health care: A programming study. RGO, Den Haag, 2001.
Wensing M, Baker R. Patient involvement in general practice care: A pragmatic framework. Eur J Gen Pract 2003;9:62-5.
Stewart M, Brown JB, Donner A, et al. The impact of patiënt-centered care on outcomes. J Fam Pract 2000;49:796-804.
Brink-Muinen A van den, Verhaak PFM, Bensing JM, Bahrs O, Deveugele M, Gask L, et al. Communication in general practice: Differences between European countries. Fam Pract 2003;20:478-85.
Bensing JM, Schreurs KL, Rijk A de. The role of general practitioners’ affective behaviour in medical encounters. Psych Health 1996;11:825-38.
Brink-Muinen A, Dulmen S van, Messerli-Rohrbach V, Bensing J. Do gender-dyads have different communication patterns? A comparative study in Western-European general practices. Patient Educ Couns 2002;48:253-64.
Brink-Muinen A van den, Dulmen AM van, Bensing JM. Have gender preferences and communication patterns changed? In: Westert GP, Jabaaij L, Schellevis FG, editors. Morbidity, performance and quality in primary care: Dutch general practice on stage. Oxford: Radcliff Publishing, 2006.
Bensing JM, Dronkers J. Instrumental and affective aspects of physician behaviour. Med Care 1992;30:283-98.
Little P, Everitt H, Williamson I, Warner G, Moore M, et al. Observational study of effect of patient centeredness and positive approach on outcomes of general practice. BMJ 2001;323:908-11.
Roter DL Hall JA. Doctors talking with patients/patients talking with doctors: Improving communication in medical visits. Westport/London: Auburn House, 1992
Roter DL, Stewart M, Putnam SM, Lipkin M, Stiles W, Inui TS. Communication patterns of primary care physicians. JAMA 1997;277:350-6.
Hingstman L, Kenens RJ. Cijfers uit de registratie van huisartsen, peiling 2007. Utrecht: NIVEL, 2007
Bensing JM, Foets M, Velden J van der, Zee J van der. De Nationale Studie van ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk Achtergronden en methoden. Huisarts Wet 1991;34:51-61.
Schellevis FG, Westert GP, Bakker DH de, Groenewegen PP, Zee J van der, Bensing JM. De tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartsenpraktijk: aanleiding en methoden. H&W 2003;46:7-12.
Kerssen JJ, Bensing JM, Andela MG. Patients' preferences for health professionals' gender. Soc Sci Med 1997;44:1531-40.
Roter DL. The Roter method of interaction process analysis. Baltimore: The Johns Hopkins University, 2001.
Abramson JH, Galingher PM. Computer programs for epidemiologists: PEPI Version 4.0. Salt Lake City: Sagebrush Press, 2001.
Brink-Muinen A van den. Gender, health and health care in general practice [thesis]. Utrecht: NIVEL, 1996.
Bensing JM, Kerssens JJ, Pasch M van der. Patient-directed gaze: A tool for discovering and handling psychosocial problems in general practice. J Nonverbal Behav 1995;19:223-42.
Brink-Muinen A van den, Dulmen AM van, Jung HP, Bensing JM. Do our talks with patients meet their expectations? J Fam Pract 2007;7:559-68.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
senior onderzoeker met onder andere specifieke aandacht voor sekseverschillen in huisarts-patiëntcommunicatie, Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL), Utrecht.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
van den Brink-Muinen, A. Sekseverschillen en de communicatie tussen huisarts en patiënt. BIJB 24, 7–13 (2008). https://doi.org/10.1007/BF03076325
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03076325