Samenvatting
Met grote koppen staat het regelmatig in de kranten: minister Verdonk kondigt nieuwe strenge maatregelen aan om mensen die zonder verblijfstitel in Nederland verblijven te dwingen terug te keren naar hun eigen land. Ook gemeenten die mensen zonder verblijfstitel en uitgeprocedeerden helpen, tikt de minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie op de vingers. Verdonk heeft ‘de buik vol’ van lokale bestuurders die in strijd met wet- en regelgeving noodopvang blijven bieden aan uitgeprocedeerde asielzoekers en daarmee een soort gedoogd verblijf in Nederland toestaan, heet het dan (zie De Volkskrant, 24 december 2005). In dit artikel laten we zien hoe mensen zonder verblijfstitel, (uitgeprocedeerde) asielzoekers en vluchtelingen die (hard)drugs gebruiken in Nederland overleven en bespreken we de hulp- en opvangmogelijkheden die volgens hulpverleners noodzakelijk zijn.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Notes
Voor een volledig verslag van het onderzoek verwijzen wij naar de publicatie Problematisch harddruggebruik door illegalen, asielzoekers en vluchtelingen door G. Hoogenboezem en E. Bransen (te bestellen bij het Trimbos-instituut als AF0612).
RAR is geen vervanging voor zuiver wetenschappelijk onderzoek, maar een methode die indicatoren oplevert. De keuze voor RAR of traditioneel wetenschappelijk onderzoek is afhankelijk van de onderzoeksvraag. In ons onderzoek gaat het om de aard en omvang van problematisch harddrugsgebruik onder illegalen, asielzoekers en vluchtelingen. Omdat over deze doelgroep maar zeer weinig bekend is, is het onmogelijk om een representatieve steekproef te trekken. Culturele codes zullen er bovendien naar verwachting voor zorgen dat leden van de doelgroep vragen over hun middelengebruik niet naar waarheid zullen beantwoorden, zeker niet als deze vragen worden gesteld aan de hand van een gestandaardiseerde vragenlijst. Daarom hebben wij voor de RAR-methode gekozen. RAR biedt onderzoekers en andere betrokkenen de mogelijkheid om toegang te krijgen tot sleutelinformanten in de doelgroep, om basisinformatie over het onderzoeksprobleem te verzamelen. Deze kan ingezet worden bij de ontwikkeling en implementatie van interventies.
De projectgroepen werden ondersteund door wetenschappelijk medewerkers van het Trimbos-instituut.
Prijzen voor verblijf in de nachtopvang variëren per organisatie en vestiging. Het gemiddelde ligt rond de vijf euro per persoon per nacht.
Literatuur
Anoniem (2005). Verdonk tikt gemeenten op de vingers. De Volkskrant, 24 december.
Braam, R., Dupont, H., & Verbraeck, H. (1999). Asielzoekers en middelengebruik. Een verkennend onderzoek naar middelengebruik en verslavingsproblematiek onder asielzoekers en een aanzet tot doelmatige voorlichting en interventie. Utrecht/Hilversum: CVO en Jellinek Gooi en Vechtstreek.
Braam, R., Verbraeck, H., & Trautmann, F. (2002). Rapid assessment and response (RAR) on problematic substance use among refugees, asylum seekers and illegal immigrants. A manual. Münster: Landschaftsverband Westfalen-Lippe.
Braam, R., Verbraeck, H., & Trautmann, F. (2005). RAR handboek asielzoekers en problematisch middelengebruik. Utrecht: CVO/Trimbos-instituut.
Can, M. (2002). Achter gesloten deuren: achtergronden, analyse en behandelmogelijkheden van Turkse verslaafden in de Nederlandse samenleving. Eindhoven: Palet.
Dupont, H., Kaplan, C., Verbraeck, H., Braam, R., & Wijngaart, G. van de (2005). Killing time. Drug and alcoholproblems among asylum seekers in the Netherlands. International Journal of Drug Policy, 16, 27-36.
Dupont, H., Kock, H., & Verwijl, P. (2000). Een jointje om de tijd te doden. Preventie en verslavingszorg bij vluchtelingen en asielzoekers. Phaxx, 7, 16-17.
Eland, A., & Rigter, H. (2001). Allochtonen en verslavingszorg. Achtergrondstudie Nationale Drugmonitor. Utrecht: Bureau NDM.
Hoogenboezem, G., & Bransen, E. (2005). Problematisch harddruggebruik door illegalen, asielzoekers en vluchtelingen. Een verkenning met behulp van ‘rapid assessment and response’. Utrecht: Trimbos-instituut.
Koenders, P. (2002). De gezondheidstoestand van asielzoekers in het asielzoekerscentrum Nijmegen. Nijmegen: Katholieke Universiteit Nijmegen.
Krikke, H. (2001). Help verslaafde en zijn omgeving. Miskenning cultuurspecifieke zorg. Contrast, 6, 11.
Leenders, F., Braam, R., Verbraeck, H., & Wijngaart, G. van de (2001). Winti en de verslavingszorg. Een inventariserend en explorerend onderzoek naar de praktijk en de mogelijkheden van het gebruik van wintigeneeswijzen in de verslavingszorg. Utrecht: Centrum voor Verslavingonderzoek.
Pattiselanno, M., Bunt, J., Hulzen, P. van, Latupeirissa, F., & Raubun, J. (1998). Waspada. Een brug naar multiculturele verslavingszorg. Deventer: Instelling Verslavingszorg Stedendriehoek.
Stimson, G.V., Fitch, C., & Rhodes, T. (1998a). Rapid assessment and response guide on injecting drug use: Draft for field testing. Geneva: WHO.
Stimson, G.V., Fitch, C., & Rhodes, T. (1998b). The rapid assessment and response guide on substance use and sexual risk behaviour: Draft for field testing. Geneva: WHO.
Stimson, G.V., Fitch, C., & Rhodes, T. (1998c). Rapid assessment and response guide on psychoactive substance use and especially vulnerable young people: Draft for field testing. Geneva: WHO.
Tjaden, B., Spoek, A. M. Koeter, M., & Brink, W. van de (2003). Allochtonen en autochtonen in de klinische verslavingszorg. Acceptatie van het behandelaanbod en vroegtijdige beëindiging van de behandeling. Maandblad Geestelijke volksgezondheid 58, 461-471.
Wildschut, J., Lempens, A., Most, D. van den, & Knibbe, R. (2003). Asielzoekers, vluchtelingen en illegalen in de Utrechtse harddrugscene. Een onderzoek naar de omvang, kenmerken en positie van niet-westerse harddruggebruikers die afkomstig zijn uit andere dan de Nederlandse immigratielanden. Rotterdam: IVO.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Dr. G.E. Hoogenboezem is wetenschappelijk medewerker bij het Trimbos-instituut te Utrecht.
Drs. E.M. Bransen is wetenschappelijk medewerker bij het Trimbos-instituut te Utrecht.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Hoogenboezem, G., Bransen, E. Problematisch drugsgebruik door mensen zonder verblijfstitel, asielzoekers en vluchtelingen. TVER 2, 111–116 (2006). https://doi.org/10.1007/BF03075371
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03075371