Eerstelijns Programma voor Ouderenpsychiatrie (EPO): Achtergrond, implementatie en eerste ervaring

Summary

A Primary Care Program in old age psychiatry: Background, implementation and first experiences. Since 1999, the GP has been assigned the role of the “gatekeeper of mental health care”. The aim of which is to treat as many mental problems as possible in primary health care. The generally complicated mental health problems in the elderly confront the GP with difficult diagnostic, treatment, and referral issues. Psychological problems are often masked by somatic complaints and rarely lead to referrals or adequate treatment. Many GPs use support programmes from second-line mental health care, yet nearly all these programs are executed by mental health care units for adults. In mid-western Utrecht, GPs have indicated a distinctive requirement for a support programme specifically aimed at elderly people with mental problems. The specific characteristics of elderly people, who are likely to develop somatic and psychiatric co-morbidity, and cognitive deterioration, require tailored support in primary care. The first results of a support programme for the elderly in primary care are encouraging. Further research will show whether the EPO has sufficient added value for both the GP and the patient to justify large-scale introduction.

Samenvatting

Sinds 1999 is de huisarts door de overheid aangesteld als de “Poortwachter van de GGz”. De bedoeling hiervan is om zoveel mogelijk psychische problematiek in de eerste lijn te behandelen. De vaak ingewikkelde problematiek van ouderen vormt voor de huisarts een probleem bij diagnostiek, behandeling en verwijzing. Psychische problemen gaan vaak schuil achter somatische klachten en leiden zelden tot verwijzing of adequate behandeling. Veel huisartsen maken gebruik van ondersteuningsprogramma’s vanuit de tweedelijns GGz, maar bijna al deze programma’s worden uitgevoerd door de gespecialiseerde GGz voor volwassenen. In middenwestelijk Utrecht bleek bij de huisartsen een duidelijke vraag te bestaan naar een ondersteuningsprogramma dat zich specifiek richt op ouderen met psychische problemen. De specifieke kenmerken van ouderen bij wie een grote kans bestaat op somatische en psychische co-morbiditeit en op cognitieve achteruitgang vragen om een op hen toegesneden ondersteuning in de eerste lijn. De eerste resultaten van een eerstelijns ondersteuningsprogramma voor ouderen zijn bemoedigend. Verder onderzoek moet uitwijzen of het EPO voor huisarts en patiënt voldoende toegevoegde waarde heeft om brede invoering te rechtvaardigen.