Samenvatting
Psychische klachten vormen een belangrijke oorzaak van arbeidsongeschiktheid. In tegenstelling tot een psychische stoornis voldoen karaktertrekken die worden aangeduid met het begrip ‘zo zijn’ niet aan het arbeidsongeschiktheidscriterium. Een onderscheid tussen die twee begrippen is daarom belangrijk.
Doel van dit onderzoek is daarom om een beoordelingsmethode te ontwikkelen voor verzekeringsartsen om een onderscheid te kunnen maken tussen een stoornis en ‘zo zijn’. Dit gebeurt aan de hand van het voorbeeld borderline-persoonlijkheidsstoornis. Aan de hand van literatuur en gesprekken met deskundigen is een ontwerp gemaakt. Met de Delphi-methode is dit ontwerp ter beoordeling voorgelegd aan 20 verzekeringsartsen met verschillende achtergrond. Na twee beoordelingsronden was het resultaat een stapsgewijze methode om in vijf stappen karaktertrekken en stoornis te scheiden. Dit gebeurt als volgt: Eerst wordt het risico op een persoonlijkheidsstoornis vastgesteld. Dan wordt een psychische stoornis uitgesloten door middel van de afwezigheid van een as-I-diagnose. Vervolgens wordt een persoonlijkheidsstoornis overwogen. Dan wordt beoordeeld of er sprake is van surmenage en bij exclusie blijft uiteindelijk ‘zo zijn’ over.
Literatuur
Centraal Bureau voor Statistiek. Cijfers/sociale zekerheid/WAO uitkeringen per maand. http://statline.cbs.nl/StatWeb. Toegang tot website op 4 september 2005.
Hoogduin CAL, Knepper S, Csánky HW. Onderzoek bij psychische stoornissen voor bedrijfs- en verzekeringsartsen. Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 1999, pp. 65–67.
Handboek beroepszaken GAK-Suppl 80 (april 2003) 35.10.1, 35.10.2. Amsterdam: GAK, 2003.
Schattingsbesluit Arbeidsongeschiktheidswetten. Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden 8 juli 2000.
Handboek beroepszaken GAK-Suppl 80 (april 2003) 35.10.6.1.
Sperry L. Diagnoses and treatment of DSM-IV-TR personality disorders. New York: Brunner-Routledge, 2003, pp. 82–83.
Davison GC, Neale JM. Abnormal psychology. New York: John Wiley en Sons, 2001, 8th edn, ch. 1.
Shedler J, Westen D. Dimensions of Personality Pathology, an alternative to the five-factor model. Am J Psychiatry 2004; 161: 1743–1754.
Baarda DB, Goede MPM de, Teunissen J. Basisboek kwalitatief onderzoek: praktische handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek. 2e geheel herziene druk. Groningen: Wolters-Noordhoff BV, 2005. pp. 238–239.
Tilburg W van, Brink W van den, Arntz A. Behandelingsstrategieën bij de borderline persoonlijkheidsstoornis. Houten: Bohn Stafleu van Loghum 1998, pp. 5–11.
Roose C. Academie voor Integratieve Psychologie, Psychotherapie 5901, overdrachtsfenomenen. http://psy.cc/5901.php. Toegang tot website op 26 april 2004.
Klink JJL van der. Psychische problemen en de werksituatie. Amsterdam: NIA, 1995, pp. 139–158.
Claim en Borgingssysteem (CBBS) waarin: functionele mogelijkhedenlijst (FML) opleidingsgids CBBS verzekeringsartsen en arbeidsdeskundigen. LISV, Amsterdam 2001.
DSM IV. Washington, DC: Swets & Zeitlinger, American Psychiatric Association, 1994.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Karin Baal is verzekeringsarts en werkzaam bij UWV in Amsterdam. Jos Verbeek is universitair hoofddocent bij het Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid van het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam.
Karin Baal, UWV Amsterdam, Delflandlaan 3/5, 1062 EAAmsterdam.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Baal, K., Verbeek, J.H.A.M. Karakter of ziekte of gebrek?. TVBV 14, 347–353 (2006). https://doi.org/10.1007/BF03074420
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03074420