Ethische problemen bij psychologisch onderzoek in opdracht

Abstract

Een 32-jarige vrouw met concentratieklachten wordt door haar huisarts verwezen naar een neuropsycholoog voor onderzoek. Behalve concentratieklachten vertoont ze symptomen van een posttraumatische stress-stoornis na een auto-ongeluk waarbij ze niet buiten bewustzijn is geweest. De patiënte zag dat de bestuurder van het andere voertuig uit de auto werd geslingerd en nadat zij met zijn dodelijke verwondingen was geconfronteerd, raakte ze een periode ernstig gedesoriënteerd. De vrouw is voor de symptomen van de posttraumatische stress-stoornis onder behandeling van een psychiater, maar er is geen voorinformatie over dit behandelcontact, dat overigens al vóór het ongeluk bestond.

Bij het eerste gesprek met de neuropsycholoog ontkent de vrouw dat ze eerdere episodes van posttraumatische stress heeft gehad. Wanneer de helft van het neuropsychologisch onderzoek is afgenomen geeft ze echter toe dat ze al voor het auto-ongeluk ten minste twee traumatische ervaringen heeft gehad (waaronder een ernstige aanranding). Na beide incidenten was sprake van symptomen van posttraumatische stress. Bovendien vertelt ze dat ze in het verleden vaker paniekaanvallen heeft gehad. Zij verzoekt echter dringend deze informatie niet op te nemen in de rapportage van het neuropsychologisch onderzoek. De neuropsycholoog legt haar uit dat ook deze informatie relevant is voor het begrijpen van haar huidige symptomen en cognitieve klachten en daarom in de rapportage opgenomen dient te worden. Daarop besluit zij dat de gegevens die tot nu toe zijn verzameld absoluut niet naar haar huisarts of verzekeringsmaatschappij mogen worden gestuurd.