Samenvatting
In 1924 ontdekte de Duitse ‘neuropsychiater’ Hans Berger het Elektrenkephalogram, ritmische elektrische activiteit op de hoofdhuid die uit het brein afkomstig is. Zijn primitieve elektrische breinschrijver, ofwel elektro–encephalograaf, bestond uit gechlorideerde zilveren naalden en een dubbele spoelgalvanometer. Een van zijn belangrijkste proefpersonen was zijn zoontje. Sinds Bergers eerste schriftelijke rapportage (1929) over het eeg, speelt de meting van elektrische potentiaalvelden op het hoofd een belangrijke rol bij het bestuderen van normaal en afwijkend hersenfunctioneren. De trefwoorden epilepsie en eeg leveren sinds 1936 alleen al 27.531 publicaties op! Niettemin blijft het eeg, ook bij de sterk verbeterde eeg–machines van vandaag, een moeilijk te meten signaal. Immers, tussen de cellen in de buitenste hersenschors, waar de eeg–activiteit wordt gegenereerd, en de hoofdhuid, waar het eeg wordt gemeten, liggen nog de hersenvliezen, de schedel en de huid zelf. Met name de schedel is een slechte elektrische geleider.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Notes
Dat alfa–ritmen het eeg domineren in ontspannen toestand heeft marketeers er recentelijk toe gebracht een bril op de markt te brengen die het alfa–ritme met lichtpatronen induceert. De redenering dat het opwekken van een alfa–ritme de persoon dus ook moet ontspannen is overigens te vergelijken met de volgende redenering: Als de zon schijnt eten veel mensen een ijsje en smelt het asfalt. Ergo, als ik, ijscoman Mario, nu maar een stukje van het asfalt laat smelten dan komen er vandaag veel mensen bij mij ijs eten!
Omdat de hersenschors meerdere lagen heeft en sterk gekronkeld in de schedel ligt, geldt dat helaas niet altijd. Inhibitie in diepe lagen kan zich toch als een negatieve golf op de schedel manifesteren.
Het gaat hier om het alfa–7–nicotinic receptor gene op chromosoom 15 q14.
Omdat de p300 gevoelig is voor specifieke aspecten van de taak zoals instructie en verwachting, wordt deze erp ook wel endogeen genoemd, in contrast met de pure sensorische of exogene erp's als de Brainstem Evoked Potentials (vep, aep, sep), de p50 en de n100.
Een veelgebruikt model van het werkgeheugen is dat van Allen Baddeley, waarin een ‘central executive’ de aandacht verdeelt over een ‘phonological loop’ waarin auditieve en gevocaliseerde informatie wordt herhaald en een ‘visuospatial sketchpad’ waarin een ruimtelijke weergave wordt bewaard van vorm en locatie van een bestudeerd object en/of de omgeving.
Literatuur
Altenmueller, E.O. (1993). Psychophysiology and eeg. In: Niedermeyer & Lopes da Silva (Eds.), Electroencephalography. Basic principles, clinical applications, and related fields (pp. 597–614). Baltimore: Williams & Wilkins.
Coles, M.G.H., Gratton, G., & Fabiani, M. (1990). Event–related brain potentials. In: J.T. Caccioppo & L.G. Tassinary (Eds.), Principles of psychophysiology. Physical, social and inferential elements (pp. 413–456). New York: Cambridge University Press.
Freedman, R., Coon, H., Myles–Worsley, M., Orr–Urtreger, A., Olincy, A., Davis, A., Polymeropoulos, M., Holik, J., Hopkins, J., Hoff, M., Rosenthal, J., Waldo, M.C., Reimherr, F., Wender, P., Yaw, J., Young, D.A., Breese, Ch.R., Adams, C., Patterson, D., Adler, L.E., Kruglyak, L., Leonard, S., & Byerley, W. (1997). Linkage of a neurophysiological deficit in schizophrenia to a chromosome 15 locus. Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 94, 587–592.
Polich, J. Pollock, V.E. & Bloom, F.E. (1994). Meta–analysis of P300 amplitude from males at risk for alcoholism. Psychological Bulletin, 115, 55–73.
Roesler, F., Heil, M., & Hennighausen, E. (1995). Distinct cortical activation patterns during long–term memory retrieval of verbal, spatial and color information. J. Cognitive Neuroscience, 7(1), 51–65.
Rugg, M. (1995). Event related potential studies of human memory. In: Gazzaniga et al. (Eds.). The cognitive neurosciences (pp. 789–802). Cambridge: MIT Press.
Swaab, T., Brown, C., & Hagoort, P. (1997). Spoken sentence comprehension in aphasia: event–related potential evidence for a lexical integration deficit. J. Cognitive Neuroscience, 9(1), 39–65.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Vakgroep Psychonomie van de Faculteit Psychologie en Pedagogiek Vrije Universiteit
Rights and permissions
About this article
Cite this article
De Geus, E. Hersendisfunctie en Event Related Potentials. NEPR 1, 16–20 (1997). https://doi.org/10.1007/BF03070896
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03070896