De Korte Personologische Psychotherapie als model voor de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen

Samenvatting

In dit artikel wordt een kortdurende methode tot gedrags- en schemaverandering voor mensen met persoonlijkheidsstoornissen voorgesteld: de Korte Personologische Psychotherapie van Everly (1996). Deze methode hebben wij toegepast bij ouderen. Over psychotherapie bij ouderen met persoonlijkheidsstoornissen zijn opvallend weinig publicaties verschenen. De bestaande interventies bij persoonlijkheidsstoornissen kunnen geplaatst worden op een continuüm dat reikt van steunend-structurerende interventies aan de ene pool tot schemaveranderende cognitieve therapie aan de andere. Tussen deze beide behandelvormen zou de Korte Personologische Psychotherapie van Everly bruikbaar kunnen zijn. Hierbij dienen de bekrachtigers van de persoonlijkheidsstoornis als basis voor veranderingen in gedrag en cognities. De therapeut bevestigt in eerste instantie het belang van de bekrachtigers om vervolgens met de cliënt een overeenkomst aan te gaan voor de noodzaak tot gedragsverandering. De verschillende stappen van dit model worden nader toegelicht aan de hand van twee gevalsbeschrijvingen. De Korte Personologische Psychotherapie is een laagdrempelige behandelmethode die zou kunnen aansluiten bij de hulpvragen waarmee ouderen met persoonlijkheidsstoornissen zich melden bij de GGz.

Abstract

We present here a brief method for initiating behaviour and schema change in personality disorders: the Brief Personologic Psychotherapy by Everly (1996). We applied this treatment model to older people. There are remarkably few publications on psychotherapy with elderly people with personality disorders. The existing interventions for personality disorders can be seen as a continuum ranging from supportive therapy to schema change cognitive therapy. Brief Personologic Psychotherapy can be placed half way on this continuum. The method begins with the reinforcers of the personality disorder. The therapist initially affirms the importance of the reinforcers, then seeks the agreement of the client that his problems necessitate behaviour change. The different phases of the model are described, illustrating how the client progresses to behaviour and schema change. Two case histories show the different phases of the therapy and illustrate that the treatment of personality disorders in elderly people is more than an adaptation therapy. It appears to be also a behaviour and schema change model of therapy. Brief Personologic Psychotherapy is a low threshold form of therapy which could closely connect to the demand for help with which elderly people with personality disorders turn to mental health services.