Samenvatting
Dit artikel geeft een overzicht van de mogelijkheden van mediatietherapie. Aan de hand van de literatuur en gevalsbeschrijvingen wordt ingegaan op de vraag wat onder mediatietherapie verstaan moet worden en welke argumenten ten gunste van dit therapiemodel kunnen worden aangedragen. Verschillende toepassingsgebieden, vormen, strategieën en interventies van mediatietherapie worden besproken. Hoewel de literatuur vooral gaat over mediatietherapie bij opvoedingsproblemen zien de auteurs ook mogelijkheden voor mediatietherapie bij andere probleemvelden (relatieproblemen, samenwerkingsmoeilijkheden op het werk, conflicten met buren). Kern van de zaak is dat het probleemgebieden zijn waarbij het gedrag van een persoon in positieve zin kan worden beïnvloed doordat een relevante ander zich anders ten opzichte van de eerste persoon gaat gedragen en hierdoor bestaande bekrachtigingspatronen worden doorbroken. Onderzoek naar de effecten van mediatietherapie is beperkt tot oudertrainingen voor de hantering van gedrags–, leer–, en opvoedingsproblemen van kinderen en pubers. Vooral het onthouden van beloning na ongewenst en het geven van beloning na gewenst gedrag en in mindere mate het negeren en time–out bij ongewenst gedrag wordt door ouders acceptabel en uitvoerbaar gevonden. Over het algemeen is er sprake van verbetering als ouders hun gedrag ten aanzien van ruziemakende en agressieve kinderen veranderen; ook slaapproblemen nemen af bij een consequenter en duidelijker opstelling van de ouders. Of de oudertraining telefonisch, tijdens huisbezoek of in groepsverband wordt gegeven lijkt geen verschil te maken. Wel levert dit soort persoonlijke contacten betere resultaten op dan schriftelijke instructies.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Referenties
Adams, C.D., & Kelley, M.L. (1992). Managing sibling aggression: Overcorrection as an alternative to time–out. Behavior Therapy, 23, 707–717.
Anastopoulos, A.D., DuPaul, G.J., & Barkley, R.A. (1991). Stimulant medication and parent training therapies for attention deficit hyperactivity disorder. Journal of Learning Disabilities, 24, 210–218.
Anderson, S.R., Avery, D.L., DiPietro, E.K., Edwards, G.L., & Christian, W.P. (1987). Intensive home–based early intervention with autistic children. Education and Treatment of Children, 10, 352–366.
Barkley, R.A. (1987). Poor self–control in preschool hyperactive children. Medical Aspects of Human Sexuality, 21, 176–180.
Bosch, J.D. (1990). Oudertraining en mediatietherapie. In: H. Orlemans & W. Brinkman (red.), Handboek Gedragstherapie, (afl. 22, hfst. 13.3). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Bosch, J.D., & Noorloos, J.R. (1992). Behandeling van een achtjarige jongen met agressieproblematiek. Gedragstherapie, 25, 269–283.
Burland, J.R. (1986). One of the family: A behavioural approach. Maladjustment and Therapeutic Education, 4, 74–79.
Chadez, L.H., & Nurius, P.S. (1987). Stopping bedtime crying: Treating the child and the parents. Journal of Clinical Child Psychology, 16, 212–217.
Cladder, J.M. (1979). Ouderkursussen op MOB's . Lisse: Swets en Zeitlinger.
Cladder, J.M., Borselen, W. van, & Nijhoff–Huijsse, M. (1986). Gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen. Lisse: Swets en Zeitlinger.
Cross Calvert, S., & McMahon, R.J. (1987). The treatment acceptability of a behavioral parent training program and its components. Behavior Therapy, 18, 165–179.
Engeland, H. van (1976). Gedragstherapie en gezinsinterventies. Tijdschrift voor Psychotherapie, 2, 132–141.
Glogower, F., & Sloop, E.W. (1976). Two strategies of group training of parents as effective behavior modifiers. Behavior Therapy, 7, 177–184.
Goldstein, K. (1971). Behavior rate change in marriages: Training wives to modify husbands behavior (dissertatie). Cornell University.
Graziano, A.M., & Diament, D.M. (1992). Parent behavioral training: An examination of the paradigm. Behavior Modification, 16, 3–38.
Heuven, P. van, & Wassenaar, E. (1977). Grote problemen met kleine mensen. Nijmegen: Dekker & Van de Vegt.
Ialongo, N.S., Horn, W.F., Pascoe, J.M., Greenberg, G., Packard, T., Lopez, M., Wagner, A., & Puttler, L. (1993). The effects of a multimodal intervention with attention–deficit hyperactivity disorder children: A 9–month follow–up. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 32, 182–189.
Meer, R. van (1987). Leven met schizofrenie. Een handleiding voor familie, vrienden en andere betrokkenen. Amsterdam: Sijthoff.
Methorst, G., Stolk, I., & Groot, C. de (1994). Gespreksgroepen voor familieleden van psychiatrische patiënten. Maandblad Geestelijke Volksgezondheid, 49, 434–440.
Moran, D.R., & Whitman, T.L. (1991). Developing generalized teaching skills in mothers of autistic children. Child and Family Behavior Therapy, 13, 13–37.
Patterson, G. (1971). Families. Champaign, Ill.: Research Press.
Schaefer, C.E. (1990). Treatment of night wakings in early childhood: maintenance of effects. Perceptual and Motor Skills, 70, 561–562.
Schregardus, R. (1990). Kinderen met slaapproblemen. Een werkboek voor ouders. Meppel: Boom.
Sloane, H.N., Endo, G.T., Hawkes, T.W., & Jenson, W.R. (1990). Decreasing children's fighting through self–instructional parent training materials. School Psychology International, 11, 17–29.
Tharp, R.G., & Wetzel, R.J. (1969). Behavior Modification in the Natural Environment. New York: Academic Press.
Webster–Stratton, C., Kolpacoff, M., & Hollinsworth, T. (1988). Self–administered videotape therapy for families with conduct–problem children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56, 558–566.
Weir, I.K., & Dinnick, S. (1988). Behaviour modification in the treatment of sleep problems occurring in young children: A controlled trial using health visitors as therapists. Child: care, health and development, 14, 355–367.
Dth jaargang 15, 3, augustus 1995, p. 248–263.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Abstract
In this article possible applications of mediation therapy are given. The questions ‘What is mediation therapy?’ and ‘Why, when, and how should it be applied?’ are answered by means of the literature and case histories from the authors' own practice. The various indications, ways how–to–do–it, strategies, and interventions are considered next. Most of the literature on mediation therapy has been confined to behavioural and educational problems with children. However, according to the authors mediation therapy can be used in more problem–areas (marital problems, work–related problems, conflicts with neighbours). Most important is that the behavioural problems of one person can be positively influenced if a significant other person changes his/her behaviour towards the first and thus breaks the existing reinforcement patterns. Empirical research on the effectivity of mediation therapy has been restricted to parent behavioural training for managing behavioural–, learning–, and upbringing–related problems in children and young adolescents. Overall, parents' ratings on acceptability and applicability are: (a) not praising the child as a consequence of disapproved behavior, (b) praising the child after positive behavior, and (c) ignoring and time–out in case of misbehaviour. In general, improvement results when parents change their behaviours and reactions towards fighting and agressive children. Children who can't sleep or frequently wake up during the night benefit from a more consistent and clear regime of their tutors. Whether parent behavioural training is delivered by telephone, during home visits, or in groups does not make a difference. All these personal contacts, however, outweigh written instructions that are send by mail.
Dr. G.J. Methorst is als hoofd van de Angstpolikliniek verbonden aan het Psychiatrisch Centrum Nijmegen, Montessorilaan 3, 6525 HR Nijmegen. Drs. P.M. Savelsberg is als psychotherapeut in opleiding verbonden aan het Ambulatorium Psychologie van de Katholieke Universiteit Nijmegen en de Psychologenpraktijk HSK/Second Opinion te Nijmegen. Prof. dr. C.A.L. Hoogduin is verbonden aan de vakgroep Klinische Psychologie van de Katholieke Universiteit Nijmegen, tevens managing partner van de Psychologenpraktijk HSK/Second Opinion te Nijmegen. Dr. C.P.D.R. Schaap is als universitair hoofddocent verbonden aan de vakgroep Klinische Psychologie van de Katholieke Universiteit Nijmegen, tevens partner van de Psychologenpraktijk HSK/Second Opinion te Nijmegen.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Methorst, G., Savelsberg, P., Hoogduin, K. et al. Mediatietherapie: gedragsverandering via derden. DITH 15, 124–131 (1995). https://doi.org/10.1007/BF03060117
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03060117