Skip to main content
SpringerLink
Log in

Hoe alledaags is dissociatie?

  • Published:
Dth

Samenvatting

Dissociatie is allerminst een duidelijk begrip. Er is een tendens aanwezig om steeds meer fenomenen in het dagelijkse leven als dissociatief te bestempelen. Met name automatismen en activiteiten waarbij sprake is van absorptie van de aandacht worden onterecht door meerdere auteurs als dissociatieve fenomenen bestempeld. Hierdoor wordt dissociatie een alledaags en veel voorkomend verschijnsel. In deze bijdrage wordt de stelling verdedigd dat dissociatie een hoogst uitzonderlijk en vreemd verschijnsel is dat in het dagelijkse leven zo goed als niet voorkomt. Essentieel voor dissociatie is dat de ervaring controle te hebben ontsnapt aan het persoonlijk bewustzijn. Noch bij automatismen, noch bij activiteiten waarbij sprake is van absorptie van de aandacht is dat het geval. Het is dan ook niet terecht dat hier van dissociatie wordt gesproken. Als dergelijke voorbeelden niet meer als dissociatief kunnen worden aangemerkt, is de stelling dat dissociatie in het dagelijkse leven een veel voorkomend fenomeen is, niet langer houdbaar.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Referenties

  • Braun, B. G. (1986). Issues in the Psychotherapy of Multiple Personality Disorder. In: B. G. Braun. Treatment of Multiple Personality Disorder (pp. 3–29). Washington, D.C.: American Psychiatric Press, Inc.

    Google Scholar 

  • Bartis, S. P. & Zamansky, H. S. (1986). Dissociation in Posthypnotic Amnesia: Knowing Without Knowing. American Journal of Clinical Hypnosis, 29, 103–116.

    CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Beahrs, J. O. (1982). Unity and multiplicity. Multilevel Consciousness of Self in Hypnosis, Psychiatric Disorder and Mental Health . New York: Brunner/Mazel.

    Google Scholar 

  • Beekman, T. & Mulderij, K. (1977). Beleving en ervaring. Werkboek fenomenologie voor de sociale wetenschappen. Amsterdam: Boom Meppel.

    Google Scholar 

  • Bernstein, E. M. & Putnam, F. W. (1986). Development, reliability, and validity of a dissociation scale. Journal of Nervous and Mental Disease, 174, 727–735.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Breuer, J. (1970). Theoretisches. In: S. Freud & J. Breuer. Studien über Hysterie (pp. 149–204). Frankfurt am Main: Fischer Bücherei.

    Google Scholar 

  • Chase, J. S. & L. S. Chase (1991). Hypnosis Revisited: Towards an Integrated Approach. Int. Rev. Psycho. Anal., 18, 513–527.

    Google Scholar 

  • Draijer, N. (1990). Seksuele traumatisering in de jeugd. Lange termijn gevolgen van seksueel misbruik van meisjes door verwanten . Amsterdam: Uitgeverij SUA.

    Google Scholar 

  • Dyck, R. van (1990). Dissociatieve stoornissen. In: W. Vandereycken, C. A. L. Hoogduin & P. M. G. Emmelkamp. Handboek Psychopathologie deel 1 (pp. 240–256). Houten/Antwerpen: Bohn Stafleu Van Loghum.

    Google Scholar 

  • Gruenewald, D. (1986). Dissociation: Appearance and Meaning. American Journal of Clinical hypnosis, 29, 116–123.

    CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Hart, O. van der (1991). Trauma Dissociatie en Hypnose . Amsterdam/Lisse: Swetz & Zeitlinger.

    Google Scholar 

  • Hart, O. van der, Boon, S. & Op den Velde, W. (1991). Trauma en dissociatie. In: O. van der Hart, Trauma Dissociatie en Hypnose (pp. 55–71). Amsterdam/Lisse: Swets & Zeitlinger.

    Google Scholar 

  • Hilgard, E. R. (1977). Divided consciousness: Multiple controls in human thought and action. New York: Wiley.

    Google Scholar 

  • Kirsch, I. (1990). Changing Expectations. A key to effective Psychotherapy. Pacific Grove, California: Brooks/Cole Publishing Company.

    Google Scholar 

  • Kolk, B. A. van der & Kadish, W. (1987). Amnesia, Dissociation, and te Return of the Repressed. In: B. A. van der Kolk. Psychological Traumata (pp. 173–191). Washington D.C.: American Psychiatric Press, Inc.

    Google Scholar 

  • Kroger, W. S. & Fezler, W. D. (1976). Hypnosis and Behavior Modification: Imagery Conditioning. Philadelphia-Toronto: J. B. Lippincott Company.

    Google Scholar 

  • Kroger, W. S. (1977). Clinical and Experimental Hypnosis in Medicine, Dentistry, and Psychology. Philadelphia-Toronto: J. B. Lippincott Company.

    Google Scholar 

  • Masters, K. S. (1992). Hypnotic Susceptibility, Cognitive Dissociation, and Runner's High in a Sample of Marathon Runners. American Journal of Clinical Hypnosis, 34, 193–202.

    CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Moor, W. de (1991). Empirische variabelen: inductie, subject en operator. In: R. van Dyck, Ph. Spinhoven & J. W. van der Does. Hypnose en Hypnotherapie (pp. 50–78). Houten/Antwerpen: Bohn Stafleu Van Loghum.

    Google Scholar 

  • Nijenhuis, E., Does, J. W. van der & Spinhoven, Ph. (1991). Hypnotische fenomenen. In: R. van Dyck, Ph. Spinhoven & J. W. van der Does. Hypnose en Hypnotherapie. (pp. 78–105). Houten/Antwerpen: Bohn Stafleu HoutenVan Loghum.

  • Parreren, C. F. van (1969). Psychologie van het leren . Deel 1. Verloop en resultaten van leerprocessen . Arnhem: Van Loghum Slaterus.

    Google Scholar 

  • Parreren, C. F. van (1970). Psychologie van het leren. Deel 11. Actualisering van leeresultaten. Deventer: Van Loghum Slaterus.

    Google Scholar 

  • Ploeger, A. (1966). Persönlichkeitseigentümliche Angstabwehr durch psychogene Halluzinose: Die ‘Realangst-Halluzinose. Zeitschrift für Psychotherapie und medizinische Psychologie, 18, 134–141.

    Google Scholar 

  • Ross, C. A. (1989). Multiple Personality Disorder. Diagnosis, Clinical Features, and Treatment. New York: John Wiley & Sons.

    Google Scholar 

  • Spiegel, D. & Cardena, E. (1990). New uses of hypnosis in the treatment of posttraumatic stress disorder. Journal of Clinical Psychiatry, 51, 39–43.

    PubMed  Google Scholar 

  • Vanderlinden, J., R. van Dyck, W. Vandereycken & H. Vertommen (1993). Dissociatieve ervaringen bij Vlamingen en Nederlanders: een studie met de Dissociation Questionnaire (DIS-Q). Directieve Therapie, 13, 57–78.

    Google Scholar 

  • Vermetten, E. H. (1991). Report on Elective Program ‘Hypnosis and Dissociation’. Hypnotherapie, 12, 23–33.

    Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. www.bsl.nl/shop/directieve-therapie-0167-238x.html

    Frans M. Gerards

Authors
  1. Frans M. Gerards
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Additional information

Abstract

Is dissociation normal in daily life? Dissociation is not a clear concept. A growing number of phenomena in daily life are labelled as dissociative. Especially this is the case with automatisms and activities in which attention is fully absorbed. The suggestion is raised that dissociation is normal in daily life. The author of this article claims that dissociation in daily life is the exception and not the rule. In essence dissociation refers to situations in which the experience of having control is not integrated in personal consciousness. This is not the case with automatisms and activities in which attention is fully absorbed. To speak in such cases from dissociation can be seen as a mistake. If such examples are eliminated it cannot longer be held that dissociation is the rule in daily life.

Dr. F. M. Gerards, psychotherapeut, is verbonden aan de vakgroep Gezondheidsvoorlichting van de Rijksuniversiteit Limburg. Correspondentieadres: F. M. Gerards, Haeren 4, 6367 VP Voerendaal.

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Cite this article

Gerards, F.M. Hoe alledaags is dissociatie?. DITH 13, 98–104 (1993). https://doi.org/10.1007/BF03060033

Download citation

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/BF03060033

Search

Navigation