Samenvatting
‘Wel omringd’ zijn door familieleden en niet-familieleden die men met enige regelmaat ontmoet is van groot belang voor de kwaliteit van leven op oudere leeftijd. In deze bijdrage is eenzaamheid aan de orde, het als negatief ervaren gemis aan (kwantiteit en/of kwaliteit van) contacten met anderen, met speciale aandacht voor de eenzaamheid van ouderen die in een kwetsbare gezondheidssituatie verkeren. Na een definiëring van het begrip eenzaamheid en het onderscheid tussen objectieve en subjectieve sociale isolatie volgt een beschrijving van de oorzaken van eenzaamheid en van de risicogroepen. Hoe eenzaamheid kan worden voorkomen en kan worden opgelost, en de rol van de huisarts daarin, komen in het slotdeel aan de orde.eenzaamheid kwetsbare ouderen risicogroepen sociale isolatie
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Literatuur
Jong Gierveld J de. Eenzaamheid, een meersporig onderzoek. Deventer: Van Loghum Slaterus 1984.
Weiss RS. Loneliness: The experience of emotional and social isolation. Cambridge (ma): Themit Press, 1973.
Havens B, Hall M. Social isolation, loneliness, and the health of older adults. Indian Journal of Gerontology 2001;14:144-53.
Kramer SE, Kapteyn TS, Kuik DJ, Deeg DJ. The association of hearing impairment and chronic diseases with psychosocial health status in older age. J Aging Health 2002;14:122-37.
Penninx BWJH, Tilburg T van, Kriegsman DMW, Boeke AJP, Deeg DJH, Eijk JTM van. Social network, social support, and loneliness in older persons with different chronic diseases. J Aging Health 1999;11:151-68.
Steverink N, Westerhof GJ, Bode C, Dittmann-Kohli F. The personal experience of aging, individual resources, and subjective well-being. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci 2001;56(6):P364-73.
Tilburg TG van, Broese van Groenou MI. Network and health changes among older Dutch adults. Journal of Social Issues 2002;58:697-713.
Cacioppo JT, Hawkley LC, Berntson GG. The anatomy of loneliness. Current Directions in Psychological Science 2003;12(3):71-4.
Jong Gierveld J de, Tilburg T van. Social relationships, integration, and loneliness. In: Knipscheer CPM, Jong Gierveld J de, Tilburg T van, Dykstra PA, editors. Living arrangements and social networks of older adults. Amsterdam:vu University Press, 1995. p. 155-72.
Dykstra PA. Diversity in partnership histories: Implications for older adults’ social integration. In: Phillipson C, Allan G, Morgan D, editors. Social networks and social exclusion: Sociological and policy issues. London: Ashgate, 2004. p. 117-41.
Tilburg T van. Verkregen en gewenste ondersteuning in het licht van eenzaamheidservaringen [proefschrift]. Amsterdam: Vrije Universiteit, 1988.
Hagestad GO. Parent-child relations in later life: Trends and gaps in past research. In: Lancaster JB, Altmann J, Rossi AS, Sherrod LR, editors. Parenting across the life span: Biosocial dimensions. New York: Aldine/De Gruyter, 1987. p. 405-33.
Kaufman G, Uhlenberg P. Effects of life course transitions on the quality of relationships between adult children and their parents. Journal of Marriage and the Family 1998;60:924-98.
Tilburg T van, Jong Gierveld J de, Lecchini L, Marsiglia D. Social integration and loneliness: A comparative study among older adults in the Netherlands and Tuscany, Italy. Journal of Social and Personal Relationships 1998;15:740-54.
Perlman D, Peplau LA. Toward a social psychology of loneliness. In: Gilmour R, Duck S, editors. Personal relationships, III: Personal relationships in disorder. London: Academic Press, 1981. p. 31-43.
Deeg DJH, Beekman ATF, Kriegsman DMW, Westendorp de Serriére M, editors. Autonomy and well-being in the aging population II; Report from the Longitudinal Aging Study Amsterdam, 1992-1996. Amsterdam:vu University Press, 1998.
Bakker JJ, Borst JP. De relatie tussen de Groningen Frailty Indicator en het oordeel van de huisarts betreffende kwetsbaarheid bij ouderen. Groningen: Vakgroep Huisartsgeneeskunde, 2002.
Puts MTE. Frailty: Biological risk factors, negative consequences and quality of life [dissertation]. Amsterdam: Vrije Universiteit, 2006.
Robine J-M, Jagger C, Mathers CD, Crimmins EM, Suzman RM, editors. Determining health expectancies. New York: Wiley, 2003.
Jong Gierveld J de, Kamphuis F. The development of a Rasch-type loneliness scale. Applied Psychological Measurement 1985;9:289-99.
Jong Gierveld J de, Tilburg T van. Manual of the loneliness scale. Amsterdam: Vrije Universiteit, 1999.
Jong Gierveld J de. Remarriage, unmarried cohabitation, living apart together: Partner relationships following bereavement or divorce. Journal of Marriage and Family 2004;66:236-43.
Fokkema T, Tilburg T van. Aanpak van eenzaamheid: Helpt het? Den Haag: Nidi, 2006. Rapport 69.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Mevrouw prof.dr. J. de Jong-Gierveld, emeritus hoogleraar Sociale wetenschappen, Vrije Universiteit, Amsterdam. Tevens is zij als Honorary Fellow verbonden aan het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) in Den Haag. Haar onderzoek richt zich tegenwoordig vooral op leefvormen, sociale netwerken, partnerrelaties, welbevinden en eenzaamheid van oudere mensen. Daarbij richt zij zich niet alleen op ouderen in Nederland, maar is tevens betrokken bij onderzoek waarin ouderen uit verschillende landen en culturen worden vergeleken.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
de Jong-Gierveld, J. Eenzaamheid onder kwetsbare oudere mannen en vrouwen; oorzaken en oplossingen. BIJB 22, 390–396 (2006). https://doi.org/10.1007/BF03059972
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03059972