Samenvatting
De huisarts krijgt veelvuldig te maken met ouderen die zijn gevallen of dreigen te vallen. Door de vergrijzing zal dit probleem in omvang verder toenemen. Van de gevolgen springen de valgerelateerde fracturen bij ouderen, vooral de heupfractuur, in het oog. Verder komt valangst als gevolg van een val, vooral bij herhaalde valincidenten, veel voor.
De taak van de huisarts is niet alleen de acute val en de gevolgen daarvan te behandelen, maar ook een preventief beleid te voeren om vallen en valletsels bij deze ouderen te voorkomen. Beide aspecten worden hier belicht.
In de laatste jaren is er een groeiende stroom epidemiologische literatuur voorhanden over vallen van ouderen, inclusief de gevolgen. Deze onderzoeken hebben vooral inzicht verschaft in de risicofactoren van vallen. Bovendien is uit tal van internationale gerandomiseerde gecontroleerde trials en meta-analyses gebleken dat preventieve activiteiten positieve effecten hebben.
Valpreventie in de eerste lijn is echter alleen haalbaar en uitvoerbaar als aan een aantal voorwaarden voldaan is, zoals de beschikbaarheid van geschoolde zorgverleners en financiële middelen, organisatie en coördinatie van taken en, niet in de laatste plaats, de medewerking van de voor valpreventie in aanmerking komende ouderen.vallen preventie fracturen valangst risicofactoren
Literatuur
cbo. Richtlijn Preventie van valincidenten bij ouderen. Alphen aan den Rijn: Van Zuiden Communicationsbv, 2004.
The prevention of falls in later life. A report of the Kellogg International Work Group on the Prevention of Falls by the Elderly. Dan Med Bull 1987;34 Suppl 4:1-24.
Tinetti ME, Speechley M, Ginter SF. Risk factors for falls among elderly persons living in the community. N Engl J Med 1988;319(26):1701-7.
Nevitt MC, Cummings SR, Kidd S, Black D. Risk factors for recurrent nonsyncopal falls: A prospective study.jama 1989:261(18):2663-8.
Campbell AJ, Borrie MJ, Spears GF. Risk factors for falls in a community-based prospective study of people 70 years and older. J Gerontol 1989;44(4):M112-7.
O’Loughlin JL, Robitaille Y, Boivin J-F, Suisa S. Incidence of and risk factors for falls and injurious falls among the community-dwelling elderly. Am J Epidemiol 1993; 137(3):342-54.
Stalenhoef PA, Crebolder HFJM, Knottnerus JA, Horst FGEM van der. Incidence, risk factors and consequences of falls among elderly subjects living in the community: a criteria based analysis. Eur J Pub Health 1997;7:328-34.
Stalenhoef PA, Diederiks JPM, Knottnerus JA, Kester ADM, Crebolder HFJM. A risk model for the prediction of recurrent falls in community-dwelling elderly: a prospective cohort study. J Clin Epidemiol 2002;55:1088-94.
Stalenhoef PA, Diederiks JPM, Knottnerus JA, Witte LP de, Crebolder HFJM. How predictive is a-home safety checklist of indoor fall risk for the elderly living in the community? Eur J Gen Pract 1998;4:114-20.
Hale WA, Delaney MJ, Cable T. Accuracy of patient recall and chart documentation of falls. J Am Board Fam Pract 1993;6:239-42.
Stalenhoef PA, Busse S van der, Knottnerus JA, Crebolder HJFM. Vallen van ouderen: Het horen, zien, doen en laten van de huisarts. Huisarts Wet 1998;41:241-5.
cbo. Osteoporose. Tweede herziene richtlijn. Alphen aan den Rijn: Van Zuiden Communicationsbv, 2002.
Elders PJM, Leusink GL, Graafmans WC, Bolhuis AP, Spoel OP van der, Keimpema JC van, Balen JAM van.nhg-Standaard Osteoporose. Huisarts Wet 2005;48(11):559-70.
Gillespie LD, Gillespie WJ, Robertson MC, Lamb SE, Cumming RG, Rowe BH. Intervention for preventing falls in elderly people. The Cochrane Library 2002, issue 2.
Tinetti ME, Baker DI, McAvay G, Claus EB, Garrett P, Gottschalk M, et al. A multifactorial intervention to reduce the risk of falling among elderly people living in the community. N Eng J Med 1994;331:821-7.
Moreland J. A meta-analysis of fall prevention programs for the elderly: How effective are they? Nursing Res 2002;51:1-8.
Haastrecht JC van, Diederiks JP, Rossum E van, Witte LP de, Voorhoeve PM, Crebolder HFJM. Effects of a program of multifactorial home visits on falls and mobility impairments in elderly people at risk: a randomised controlled trial.bmj 2000;321:994-8.
Tennstedt S, Howland J, Lachman M, Petereson E, Jette A. A randomised controlled trial of a group intervention to reduce fear of falling and associated activity restriction in older adults. J Gerontol Psy Sci 1998;53B:P384-92.
Schoor NM van, Smit JH, Twisk JW, Bouter LM, Lips P. Prevention of hip fractures by external hip protectors. A randomised controlled trial.jama 2003;289:1957-62.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Dr. P.A. Stalenhoef, huisarts, capaciteitsgroep Huisartsgeneeskunde, Universiteit Maastricht.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Stalenhoef, P.A. Vallen van zelfstandig wonende ouderen. BIJB 22, 365–371 (2006). https://doi.org/10.1007/BF03059968
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03059968