Samenvatting
Vaccinatie tegen invasieve hib-infecties wordt al sinds 1993 met succes toegepast in het Rijksvaccinatieprogramma. Ook de introductie van geconjugeerd meningokokken-C-vaccin in 2002 en een grootschalige vaccinatiecampagne zijn succesvol gebleken. Vooralsnog blijft zich echter een aanzienlijke morbiditeit en mortaliteit voordoen bij kinderen door invasieve meningokokkeninfecties ten gevolge van de in Nederland veel voorkomende serogroep B, evenals door (invasieve) pneumokokkeninfecties.
Een geconjugeerd pneumokokkenvaccin tegen 7 serotypen is wel beschikbaar, maar vanwege de hoge kosten is dit nog niet in het vaccinatieprogramma opgenomen. Voor meningokokken B is een vaccin in ontwikkeling. De in de toekomst beschikbare combinatievaccins, namelijk een geconjugeerd meningokokken-C-pneumokokkenvaccin en een meningokokken-B/C-pneumokokkenvaccin, zullen de kosteneffectiviteit van vaccinatie mogelijk vergroten.
Het is essentieel alert te blijven op invasieve meningokokken-, pneumokokken- en hib-infecties. Tevens is het van belang de surveillance te continueren zoals nu gebeurt door het rivm in samenwerking met het nrbm (Nederlands Referentielaboratorium voor Bacteriële Meningitis), ggd'en (wettelijke meldingen meningokokkenziekte) en Wilhelmina Kinderziekenhuis (nader onderzoek vaccinfalen hib). Enerzijds dient dit om langetermijneffecten van vaccinatie nauwlettend te monitoren, anderzijds om de door vaccinatie te voorkómen ziektelast te bestuderen. Voor deze surveillance is inzicht in typeringsresultaten van isolaten van H. influenzae, N. meningitidis en S. pneumoniae die op vrijwillige basis worden ingestuurd naar het nrbm essentieel.
Literatuur
Gecombineerd dktp-hib-vaccin geregistreerd. Geneesmiddelen Bulletin, april 2003.
Labadie J, Sunderman LC, Rümke HC and the dtp-ipv-Hib vaccine study group. Multi-center study on the simultaneous administration of dtp-ipv and Hib prp-t vaccines. rivm-Report No. 124001003, Bilthoven, 1996.
Bol P. Epidemiologie van Haemophilus influenzae type b-infecties in Nederland en elders. Ned Tijdschr voor Geneeskd 1991;135:7-9.
Bacterial Meningitis in the Netherlands. Annual report 1996. Netherlands Reference Laboratory for Bacterial Meningitis. amc/rivm, 1997.
Garner D, Weston V. Effectiveness of vaccination for Haemophilus influenzae type b. Lancet 2003;361:395-6.
Heath PT, Ramsay ME. Haemophilus influenzae type b vaccine-booster campaign. BMJ 2003;326:1158-9.
McVernon J, Andrews N, Slack MPE, Ramsay ME. Risk of vaccine failure after Haemophilus influenzae type b vaccine failure in infants. Clin Infect Dis 2001;32:1700-5.
Eskola J, Ward J, Dagan R, Goldblatt D, Zepp F, Siegrist C-A. Combined vaccination of Haemophilus influenzae type b conjugate and diphtheria-tetanus-pertussis containing acellular pertussis. Lancet 1999;354:2063-8.
Bacterial Meningitis in the Netherlands. Annual report 2001. Netherlands Reference Laboratory for Bacterial Meningitis. amc/rivm, 2002.
Dankert J, Ende A van der, Spanjaard L. Meningokokkenziekte in Nederland in de afgelopen vijf jaren, 1996-2000. Infectieziektenbulletin 2001;12:251-5.
Burgmeijer R, Bolscher N. Vaccinaties bij kinderen. Vierde, geheel herziene druk. Koninklijke Van Gorcum BV, 2002.
Alphen J, Berbers G. Microbiologie van meningokokken en vaccins tegen meningokokkenziekte voor het Rijksvaccinatieprogramma. Infectieziektenbulletin 2001;12:257-63.
Gezondheidsraad. Algemene vaccinatie tegen meningokokken C en pneumokokken. Gezondheidsraad: Den Haag, 2001; publicatie nr 2001/27.
Vries M de, Dankert J, Ruijs H, Timen A, Greeff S de, Melker HE de. Meningokokken C vaccinatiecampagne: da's goed gedaan! Ingezonden brief bij ntvg 2002;146(33):1562.
Greeff SC de, Melker HE de, Spanjaard L, Hof S van den, Dankert J. Eerste effect van landelijke vaccinatiecampagne tegen meningokokken-C-ziekte: snelle en sterke afname van het aantal patiënten. Ned Tijdschr Geneeskd 2003;147;1132-5.
Balmer P, Borrow R, Miller E. Impact of meningococcal C conjugate vaccine in the UK. J Med Microbiol 2002;51:717-22.
Greeff SC de, Vliet JA van, Melker HE de. De huidige vaccinatiecampagne tegen meningokokken C, achtergrond en uitvoering. Infectieziektenbulletin 2002;13(6):219-223.
Rümke HC, Hermans PWM, Bogaert D, Groot R de. Pneumokokken-vaccinatie van jonge kinderen in het Rijksvaccinatieprogramma. Infectieziektenbulletin 2001;12:217-223.
Standpunt algemene vaccinatie tegen meningokokken C en pneumokokken. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Gzb/Gz-2267525. 18 maart 2002.
Peltola H, Schmitt J, Booy R. Pneumococcal conjugate vaccine for acute otitis media – yes or no? Lancet 2003;361:2170-1.
Straetemans M, Sanders EAM, Veenhoven RH, Schilder AGM, Damoiseaux RAMJ, Zielhuis GA. Review of randomized controlled trials on pneumococcal vaccination for prevention of otitis media. Pediatr Infect Dis J 2003;22:515-24.
Veenhoven R, Bogaert D, Uiterwaal C, Brouwer C, Kiezebrink H, Bruin J, IJzerman E, Hermans P, Groot R de, Zegers B, Kuis W, Rijkers G, Schilder A, Sanders E. Effect of conjugate pneumococcal vaccine followed by polysacharide pneumococcal vaccine on recurrent acute otitis media: a randomised study. Lancet 2003;361:2189-95.
Pelton SI, Klein JO. The future of pneumococcal conjugate vaccines for prevention of pneumococcal diseases in infants and children. Pediatrics 2002;110:805-14.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Mw. dr. H.E. de Melker, Mw. ir. S.C. de Greeff, mw. dr. S. van den Hof, RIVM, Bilthoven, dr. L. Spanjaard, NRBM
Rights and permissions
About this article
Cite this article
de Melker, H.E., de Greeff, S., van den Hof, S. et al. Vaccinatie van kinderen tegen Haemophilus influenzae type b, meningokokken en pneumokokken: huidige stand van zaken en toekomstige ontwikkelingenHaemophilus influenzae . BIJB 19, 403–407 (2003). https://doi.org/10.1007/BF03059744
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03059744