In de huisartspraktijk worden steeds meer SSRI's voorgeschreven bij depressieve klachten. Deze middelen lijken ongeveer even effectief als de tricyclische antidepressiva (TCA) maar zijn veel duurder. Wordt de hogere prijs dan gerechtvaardigd door betere omstandigheden?

Engelse auteurs deden een onderzoek in grote aantallen huisartspraktijken. Een paar keer noteerden de huisartsen vier weken lang het starten en staken van antidepressiva, redenen tot staken en eventueel voorgeschreven alternatieve therapie.

In 4.000 observatieweken werd gestart met 5.275 SSRI-behandelingen en 8.344 TCA-behandelingen. Hiermee steeg het aantal SSRI-voorschriften met 732%, als 1995 werd vergeleken met 1990.

Gestaakt werden 1.146 SSRI-behandelingen (22%) en 2.788 TCA-behandelingen (33%). Zowel staken wegens bijwerkingen als wegens gebrek aan effect kwamen minder voor bij SSRI's. Bij een herhaalde reden tot voorschrijven van een antidepressivum koos men daarentegen vaker opnieuw voor hetzelfde TCA en juist voor een ander SSRI dan de eerste keer.

Als de behandeling werd gewijzigd, was ook de keuze na een SSRI vaker voor een TCA (63%) dan na een TCA voor een SSRI (42%). Het stoppen met fluoxetine was nogal eens het gevolg van stimulerende bijwerkingen (zoals agitatie, angst, nachtmerries, paniekaanvallen, slapeloosheid en hallucinaties); fluvoxamine werd vaker gestopt wegens gastrointestinale bijwerkingen.

De auteurs concluderen dat het erop lijkt dat SSRI's beter worden verdragen dan TCA's in dit observationele onderzoek in de huisartspraktijk. Prospectief onderzoek is nodig om exacte kosten/effectiviteitsberekeningen te kunnen maken.

Redactie MFM: Krijgen we betere waar voor ons extra geld? Een duidelijke ‘winnaar’ in de strijd tussen SSRI en TCA is er niet in wetenschappelijke zin. Aan de enorme omzetstijging in SSRI's moeten dus andere ‘oorzaken’ debet zijn.