This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Literatur
Jammerlijk is de rol door Generaal Smuts, Slim Jannie, in deze aangelegenheid gespeeld. Zie bl. 149.
Een enkel staaltje. Loucheur had verklaard, dat de huizen in het Lens—Courrière district voor den oorlog fr. 5000 waard waren. In April 1921 waren de bouwkosten in Parijs 3 1/2 maal hooger dan voor den oorlog. Rekent men, om de maat vol te meten, de bouwkosten in de verwoeste streken thans 5 maal hooger dan in 1914, dan zou per verwoest huis een bedrag van fr. 25.000 vérschuldigd zijn. Geëischt werd echter een vergoeding van nog eens 3 1/2 maal meer!
Zie Economist 1921, bl. 32, noot 2).
Een verhouding welke reeds lang niet meer bestaat, en welker herstel in de naaste toekomst zeer onwaarschijnlijk moet heeten. Stelt men een goudmark op 40 papiermarken, dan wordt Keynes' argumentatie natuurlijk daardoor slechts sterker.
Ik merk op, dat Keynes de cijfers in zooverre nog flatteert, als het werkelijk volksinkomen sedert 1914 in Duitschland, wegens vermindering der voortbrenging op schier ieder gebied, niet is gelijk gebleven, doch zéér aanzienlijk verminderd.
Keynes noemt het eerstgenoemde „a trifle”! Een kenmerkend staaltje van de gedachtensfeer waarin men, door het zich inleven in de fantastische cijfers der ontworpen schadevergoedingsrekening, geraakt.
En die, mag men er bij voegen, een voortdurende bron vormt, waaruit de snelgroeiende haat in Duitschland, met name tegen Frankrijk wordt gevoed. Men verplaatse zich toch eens in het gevoel van smaad, hetwelk die bewaking door negertroepen bij den Duitscher moet opwekken!
Gide heeft laatstelijk van een juister begrip der economische werkelijkheden en mogelijkheden blijk gegeven. Maar een goed gedocumenteerd betoog van de ontwijfelbare onuitvoerbaarheid der tot uitvoering van het vredestraktaat gemaakte regelingen uit Fransche pen gevloeid is mij nog niet onder de oogen gekomen.
In verband met het dezer dagen door Havas verspreid bericht, dat Frankrijk de kosten van de mobilisatie in April 1921 met het doel het Ruhrgebied in te trekken—de uitvoering van welk voornemen, gelukkig, door den druk van zijn vroegere bondgenooten is belet geworden,—ten bedrage van 190 millioen francs op de schadevergoeding wenscht te zien gebracht, leze men vooral de belangrijke bladz. 51–57 van Keynes' boek, over de al dan niet wettigheid, volgens de regelen van het vredestraktaat van dergelijke invallen in Duitschland. Keynes betoogt daar met nadruk, dat het trekken over den Rijn in strijd is met geest en letter van het verdrag, en dat in ieder geval het zelfstandig optreden van een der bondgenooten afzonderlijk als volstrekt onwettig moet worden beschouwd. „Doch, voegt hij er aan toe, evenals met betrekking tot het invoegen van de kosten der pensioenen in de schadevergoedingsregeling, wij bewaren den ganschen voorraad van onze verontwaardiging over onwettigheden voor de gevallen, waarin deze door anderen worden begaan. Men zegt mij, dat hiertegen bezwaren te maken, zou wijzen op miskenning van „the human element” en daarom gelijkelijk verkeeerd en dwaas is te achten”.
En, van andere gezwegen: ook Nederlandsche!
Eerst in December 1921 gingen de Duitsche uitvoeren de invoeren overtreffen. Een feit, hetwelk men, tegenover de klachten over de valutaconcurrentie, goed zal doen niet uit het oog te verliezen.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Verrijn Stuart, C.A. Nieuwe Uitgaven. De Economist 71, 257–268 (1922). https://doi.org/10.1007/BF02456234
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02456234