Skip to main content
Log in

Amsterdam's vroedschap en de nijverheid der réfugiés

  • Published:
De Economist Aims and scope Submit manuscript

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Literature

  1. Zie hierover uitvoerig: Dr. H. Brugmans, Handel en Nijverheid van Amsterdam in de 17de eeuw (1901–1904), p. 199 e.v. en de aldaar aangehaalde litteratuur.

  2. G. A. Amsterdam. Res. Vr. 8 en 22 Juni 1663. Vergelijk Mr. N. W. Posthumus, Adviezen uit het jaar 1663 betreffende den toestand en de bevordering der textielnijverheid in Holland. Bijdr. en Med. Hist. Gen. deel 37, p. 1 e. v.

  3. Vergelijk Luzac, Hollands Rijkdom (1780) I, p. 351 en Jhr. Mr. W. E. J. Berg, De réfugiés in de Nederlanden, na de herroeping van het edict van Nantes (1845), p. 60.

  4. Het deel van den nieuwen uitleg, gelegen tusschen Reguliersen Vijzelgrachten, Noorder- en Nieuwe Looyerstraten.

  5. G. A. Amst. Res. Vr. 14 April 1670, 20 Febr. 1671. Zie ook Dr. P. Scheltema, Aemstel's Oudheid (1872) VI, p. 86.

  6. Handvesten van Amsterdam f 1163b. Behalve de benoemingen der Commissarissen in de «Nominatiën en Requesten van dekens en overlieden van Gilden» is van de handelingen van dit Instituut op het G. A. te Amsterdam niets aanwezig. In het archief van het Waalsche Weeshuis is in het «Livre des enfants orphelins Wallons» (1617/1775) tegen den omslag eene verordening van Commissarissen betreffende het aannemen van leerlingen, van 1 Dec. 1669, geplakt.

  7. Wagenaar, Beschrijving van Amsterdam II, p. 324. Brugmans, l. c. Handel en Nijverheid van Amsterdam in de 17de eeuw (1901–1904), p. 205 e.v. en de aldaar aangehaalde litteratuur.

  8. G. A. Amst. Dénombrement de tous les Protestants réfugiés de France à Amsterdam, avec les nouvelles fabriques et manufactures qu'ils ont apportés depuis l'an mil six cents quatre-vingts et un, voorafgegaan door een Épître van Scion. Voor het grootste deel afgedrukt bij Mr. H. J. Koenen, Geschiedenis van de vestiging en den invloed der Fransche vluchtelingen in Nederland (1846), p. 350. Zie ook p. 75, 76. De vlucht begon na het Edict van 17 Juli 1681 (zie Berg, l. c. p. 29) en vooral in 1682 na het begin der dragonnades.

  9. G. A. Amst. Res. Vr. 7 Oct. 1681. Voor het bedrag der ondersteuningen, zie Berg. l. c. bijl. A.

  10. Afgedrukt bij Koenen, l. c. p. 362. Vergelijk ook: G. A. Amst. Munim: Reg. 3, p. 298 en coll. Hudde No. 10.

  11. Zie o.a. de kennisgeving van Amersfoort: in P.Q. Brondgeest, L'Eglise française d'Amersfoort. Bulletin de la commission de l'histoire des églises wallonnes, serie 2, tome 4 p. 2. en J. F. Gebhard Jr. Het leven van Mr. N. Czn. Witsen (1881) I, p. 180.

  12. Zij bedanken 12 Nov. 1682 wegens gebrek aan tijd en worden bij Res. Vr. van dien datum vervangen door Gillis Sautijn, Cornelis Valckenier en Egbert de Vrij. Over hen Johan E. Elias, de Vroedschap van Amsterdam I, p. 537, 544 en II, p. 558 en Gebhard l. c.

  13. Res. St. v. Holland 14 Febr 1686; Pl. 21 Febr. 1686 (Gr. Pl. B. IV, 382) Berg, p. XI, Koenen, p. 90. ) Het bovengenoemde «Dénombrement».

  14. G. A. Amst. Mun. Reg. p. 154.

  15. G. A. Amst. Res. Vr. 26 Sept. 1682. Gebhard, l. c. II, p. 29.

  16. Zie Elias, t. a. p. II, p. 573.

  17. Zie Elias, t. a. p. II, p. 573.

  18. Zie Elias, t. a. p. II, p. 586.

  19. G. A. Amst. Thes. Ord. Memoriaal in dato 20 October, 20 November en 11 December 1682 en Grootboek B f. 246.

  20. G. A. Amst. Res. Vr. 16 Januari 1683, Mun. Reg. 4, p. 243; Thes. Ord. Memoriaal 14 Januari 1683.

  21. G. A. Amst. Arrest Burg. 29 Jan. 1683. Gr. Memoriaal, p. 81.

  22. G. A. Amst. Res. Vr. 12 Maart 1683; Thes. Ord. Memoriaal 19 en 30 Maart 1683; Res. Thes. Ord. 30 Maart 1683.

  23. G. A. Amst. Res. Vr. 25 Juni 1683. Thes. Ord. Memoriaal 25 Juni en 15 Juli 1683. De oorspronkelijke stukken betreffende Baille en de Rekening en Verantwoording van Cornelis Verlet Anno 1687–1693 zijn bij Res. van Reg. en Oud — Burgem. van 11 Juli 1765 verscheurd «als hebbende geen waarde meer». — Gem. Arch. Amsterdam. Verscheurboek.

  24. G. A. Amst. Thes. Ord. Mem. 15 Jan., 16 Febr., 20 en 23 Juni en 20 Juli 1683. Res. Thes. Ord. 15 Jan. 1684.

  25. G. A. Amst. Des. Boedelk. Reg. v. Curateelen I, p. 71.

  26. G. A. Amst. Des. Boedelk. Reg. v. Invent. 1683, p. 70 v.

  27. Zie hierboven 2, p. 87.

  28. Gebhard, l. c. I, p. 183.

  29. G. A. Amst. Des. Boedelk. Reg. v/d. notulen No. 25, p. 132 v. en Repart. Boek D, p. 199 (17 Nov. 1687).

  30. Rijksdepôt. Not. Arch. Amst. Prot. Notaris de Wit 14 en 20 Jan. 1684. G. A. Amst. Schepen Min. Reg. 11 Februari 1684. (No. 758, p. 53). Not. Des. Boedelk. 10 Mei 1684.

  31. G. A. Amst. Res. Boek Thes. Ord. 8, p. 159. In het begrafenisboek der Waalsche Kerk te Amsterdam komt zijn naam niet voor. De Collection des fiches der Bibliothèque Wallonne noemt zijn sterfjaar niet. Wel teekent zij ann: «Pierre Baille, reçu membre de l' Eglise à Middelbourg 2 mars 1694 par témoignage de Veere. Het is niet na te gaan, of deze de Amsterdamsche Baille is.

  32. p. 11 aant. 4.

  33. A. de Roever Nzn. Het Geslacht Barchman-Wuytiers in het Amst. Jaarboekje 1890, p. 131.

  34. G. A. Amst. Sch. Min. Reg. No. 758, p. 249 en 252.

  35. G. A. Amst. » Thes. Ord. Res. Boek 7, p. 129 en 8, p. 159.

  36. Elias, l. c. II, p. 1003.

  37. Zie G. A. Amst. Thes. Ord. Grootboek B., f. 268 en de posten in het Memoriaal. Ook Thes. Ord. Res. Boek 7, p. 168, 171 v.

  38. Ten onrechte door Koenen (p. 267) voor een réfugié gehouden. Volgens de coll. des fiches is hij de zoon van een Franschman, welke zich in 1630 te 's-Gravenhage had gevestigd. In 1662 komt hij naar Amsterdam, vestigt zich in de Warmoesstraat en wordt in het Reg. der Goede Mannen van 1683 (G. A. Amst. R. A. 1814) genoemd.

  39. G. A. Amst. Res. Vr. 8 Aug. 1684; Minum. Reg. 5, p. 278. Thes. Ord. Res. Boek 7, p. 128 v. Thes. Ord. Grootboek B f 298, Memoriaal 7, p. 107.

  40. G. A. Amst. Reg. v. G. M. 1683, 1688. Houssaye gaat failliet 21 Juni 1700. Reg. v. cur. 309, p. 162. Staaten 216, p. 63.

  41. G. A. Amst. Thes. Ord. Res. Boek 8, p. 132 e.v.

  42. Ibidem G. A. Amst. Thes. Ord. Res. Boek 8, p. 180 e.v. De oorspronkelijke stukken verscheurd. Zie Verscheurboek.

  43. G. A. Amst. Res. Thes. Ord. 16 Jan. 1694.

  44. G. A. Amst. Thes. Ord. Res. Boek 8, p. 168, 171. Het Verbeterhuis bij Wagenaar, l.c. p. 270?

  45. G. A. Amst. Res. Vr. 16 Jan. 1683 en Thes. Ord. Res. Boek 7, p. 121.

  46. Archief Waalsche Kerk te Amsterdam. Sorties. 1684–1723.

  47. Zie ook G. A. Amst. Mun. Reg. 4, p. 235.

  48. G. A. Amst. Res. Vr. 23 Oct. 1685. Thes. Ord. Grootboek B. f. 320 en 481.

  49. Bibl. Wall. Coll. des fiches. Hij huwt 25 Juni 1668 Susanne Lestevenon.

  50. G. A. Amst. Reg. v. G. M. 1683.

  51. Zie het Dénombrement.

  52. G. A. Amst. Thes. Ord. Res. Boek 8, p. 22, 110, 154, 195. De oorspronkelijke stukken verscheurd. Zie Verscheurboek.

  53. Elias, l. c. II, p. 832. Hem wordt in de volgende jaren een groot deel der terreinen aan de Rapenburgergracht uitgegeven.

  54. De oorspronkelijke stukken verscheurd. Zie boven.

  55. G. A. Amst. Thes. Ord. Res. Boek 8, p. 197.

  56. Zie o. a. G. A. Amst. Thes. Ord. Resol. Boek 7, p. 182 v. en 9, p, 49, 71 en 11, p. 182.

  57. Wagenaar, l.c. VI, p. 180. Zie ook G. A. Amst. Res. Vr. 12 Maart. 1683.

  58. Zie ook G. A. Amst. Thes. Ord. Res. 10 Juni 1700.

  59. G. A. Amst. Thes. Ord. Res. Boek 9, p. 131v.

  60. Epître. Zie boven.

  61. Zie o. a. G. A. Amst. Des. Boedelk. Staaten 213, p. 59; Reg. v. cur. 309, p. 102.

  62. Berg, l. c. p. 68 e.v. Koenen, l. c. p. 101.

  63. Erman et Réclam, Mémoires pour servir à l'histoire des réfugiés françois dans les états du roi (1782). I, p. 292; II, p. 35; V, p. 115, 325; VI, p. 18.

  64. Koenen, l. c. p. 89.

  65. Négociations VI, p. 105.

  66. Berg, l. c. p. 220 en de aldaar aangehaalde litteratuur.

  67. G. A. Amst. Res. Vr. 25 Jan. 1686; 15 Aug. 1686, 21 Jan. 1688.

  68. Zie het faillissement van Isaac Etienne, Kantfabrikant. G. A. Des. Boedelk. Reg. v. Cur. No. 308 p. 62; Staaten 206. No. 26.

  69. Zie het faillissement van Etienne Tabuteau in G. A. Amst. Des. Boedelk. reg. v. Cur. 309 p. 10. Staaten 211. No. 26. Koenen, l. c. p. 111. Berg, l. c. p. 63.

  70. G. A. Amst. Mun. Reg. 4, p. 235, adres van Laurent en Port. Manufacturen-Fransche. Memorie.

  71. G. A. Amst. Port. Manufacturen-Fransche. «Consideratien van de Cooplieden, en de winkeliers handelende in fransche manufacturen ende kramerijen hier ter stede. Amsterdam (1671?)»

  72. Vergelijk Berg, l. c. p. 265, 271.

  73. A. M. de Boislisle, Correspondance des contrôleurs généraux des finances. Farnam, Die innere französische Gewerbepolitik, p. 11 e. v.

  74. Erman et Reclam, l. c. V, p. 5, 15. Vergelijk Berg, l. c. p. 297.

  75. Zie ook Berg, l. c. p. 248.

  76. «Memorie» zie boven.

  77. G. A. Amst. Port. Manufacturen. Missives 15 Maart 1680/1690 en Arch. Burg. Dipl. miss. 7.

  78. Jacques du Long is één der kooplieden-fabrikanten, die de verhooging hebben aangevraagd (Gr. Pl. B. IV 1367) in hetzelfde jaar, wanneer hij zijn hoedenmakerij aan Ostome overdoet. Zie ook Berg, l. c. p. 171, 295.

  79. Zie ook Berg, l. c. p. 235.

  80. G. A. Amst. Res. Vr. 27 Oct. 1699.

  81. Archief Walen-Weeshuis te Amsterdam. Livre des enfants orphelins wallons 1671–1775.

  82. Beiträge zur wirthschaftlichen Entwickelungsgeschichte der vereinigten Niederlande im 17. und 18. Jahrhundert (1890), p. 33.

  83. Vergelijk ook Berg, p. 198.

  84. Négociations tomes IV p. 278 en 9, V p. 140, 267, 288.

  85. Zie Erman et Reclam V, p. 118.

  86. Dict. Univ. de Commerce I, 2, p. 394–396. Aangeh. bij Berg, p. 184.

  87. Mémoire sur le Commerce des Hollandais (1718) p. 23, 45.

  88. Le Hollandois (1738) p. 183. Zie ook de Boislisle, t. a. p. II, p. 499.

  89. Zie Berg, p. 197, Huet, p. 45.

  90. T. a. Zie Berg, p. deel VI, p. 49.

  91. La richesse de la Hollande.

  92. T. a. p. La richesse de la Hollande. p. 359.

  93. Berg, T. a. p. p. XIX.

  94. Zie boven.

  95. Eene Hollandsche Stad onder de Republiek (1916), p. 203.

Download references

Authors

Additional information

On a dit que les manufactures n'étoient point neés en Hollande, qu 'elles s'y étoient réfugiées. La richesse de la Hollande (1778) I, p. 51.

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Cite this article

van Nierop, L. Amsterdam's vroedschap en de nijverheid der réfugiés. De Economist 65, 821–837 (1916). https://doi.org/10.1007/BF02205009

Download citation

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/BF02205009

Navigation