Skip to main content
SpringerLink
Log in

De strijd der generale brouwers van Holland om het gistmonopolie

  • Published:
De Economist Aims and scope Submit manuscript

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Literature

  1. Zie: G. W. Kernkamp, De Droogscheerders-Synode. Historisch Leesboek, verzameld door Prof. Dr. H. Brugmans, blz. 269 vlgg.

  2. In het Resolutieboek des Gemeene Brouwers binnen Delft, 7 Maart 1676–11 Augustus 1773. Gem. Arch. v. Delft.

  3. Dit is blijkbaar niet het oorspronkelijke resolutieboek, maar een aan de Delftsche confrerie toegezonden copie. In het boek bevinden zich bovendien nog, op losse bladen, verslagen van vergaderingen, gehouden in 1806 en 1811.

  4. Uit een meer uitgebreid verslag van deze vergadering, uitgebracht door een der afgevaardigden van de Delftsche confrerie, en berustend in het gemeente-archief van Delft.

  5. Resolutiën der Staten Generaal van 11 November 1724.

  6. Resolutiën der Staten Generaal van 14 December 1724.

  7. Brief (gedateerd 15 November 1724) in het gemeente-archief van Delft.

  8. Intusschen hebben zij toch blijkbaar een request gelijk aan het aan de Staten Generaal gespresenteerde bij de Staten van Holland ingediend. Zie Resolutiën der Staten van Holland van 20 December 1724.

  9. Resolutieboek der Gemeene Brouwers binnen Delft: notulen der comparitie van 8 Augustus 1753.

  10. Ibidem: Resolutieboek der Gemeene Brouwers binnen Delft: notulen der comparitie van 8 Augustus 1753. notulen der comparitiën van 23 Juni en 30 Augustus 1762.

  11. Het doen opmaken en indienen van dit request was in de vergadering van 24 Augustus 1762 opgedragen aan een commissie bestaande uit de afgevaardigden uit Delft, Amsterdam en 's-Gravenhage, welke ook de twee later genoemde adressen heeft doen opstellen en aanbieden.

  12. Volumen der Documenten ter Vergaderinge geëxhibeert, 1762, 16 September. Algemeen Rijks-Archief.

  13. Dagteekening 31 December 1762. Volumen der Documenten enz., 1763, 5 Januari. Alg. Rijks-Archief.

  14. Resolutiën der Staten van Holland van 5 Januari 1763.

  15. Resolutiën der Staten van Holland van 4 Februari 1763. Volumen der Documenten enz., 1763, 4 Februari.

  16. Zijn hiermee meer speciaal kruideniers bedoeld?

  17. Resolutiën der Staten van Holland.

  18. Volumen der Documenten enz., 1763, 23 Februari.

  19. Volumen der Documenten enz., 1763, 23 Februari.

  20. Volumen der Documenten enz., 1763, 23 Februari.

  21. Resolutiën der Staten van Holland. Volumen der Documenten enz., 1763, 1 Maart.

  22. Resolutiën der Staten van Holland. Volumen der Documenten enz., 1763, 3 Maart.

  23. Resolutiën der Staten van Holland van 6 April 1763. Volumen der Documenten enz., 1763, 6 April.

  24. Nl. doordat bij de zetting van het brood de — duurdere — Hollandsche gist werd vergoed; zie boven, blz. 392.

  25. Te Delft gedrukt.

  26. Burgemeesteren van Delft hadden Thoen en den courantier voor zich doen verschijnen, den eersten verboden om voortaan zulk een aanbieding in een courant te plaatsen of iemand te leeren gist te maken, en den laatsten om een dergelijke advertentie op te nemen. Den 11en November 1762 lieten zij een stadsbode met den knecht van het bakkersgild bij al de bakkers rondgaan en deden hen schriftelijk weten, dat zij voortaan geen andere gist mochten gebruiken dan die uit de bierbrouwerijen binnen de stad. Resolutieboek van de Gemeene Brouwers binnen Delft: comparitiën van 10 November 1762 en 19 Januari 1763.

  27. Zie boven, blz. 392.

  28. Resolutiën der Staten van Holland van 23 September 1763. Volumen der Documenten enz., 1763, 23 September.

  29. Zie boven, blz. 396.

  30. Dit laatste cijfer klopt niet; het zou juist zijn, wanneer de bakkers hadden beweerd, dat de brouwers de gist met 4/5 — niet 7/8 — dun bier vermengden.

  31. De prijs dus gesteld op 22 stuivers.

  32. Deze mededeeling is in strijd met hetgeen boekhouder en dekenen van de grutters en het broodbakkersgilde te Dordrecht in hun request zeggen (zie boven blz. 399). Misschien lag het er aan uit welke streek men de vreemde gist placht te betrekken.

  33. Resolutiën der Staten van Holland van 1 December 1763. Volumen der Documenten enz., 1763, 1 December.

  34. Van de proefneming in 1754 wordt hier dus niet gerept. Was het in het belang der brouwers om over die laatste proef het stilzwijgen te bewaren?

  35. De ingrediënten werden nl. wel duurder, zooals bij andere gelegenheden door de brouwers herhaaldelijk wordt in 't licht gesteld.

  36. Resolutiën der Staten van Holland van 23 April 1765.

  37. Documenten, die gedrukt en niet geïnsereert zijn in de gedrukte Resoluties van Hun Edel Groot Mogenden, 1764 en '65. Alg. R. Arch.

  38. Zie boven, blz. 401.

  39. Zie boven, blz. 398.

  40. Zie blz. 411.

  41. Resolutiën der Staten van Holland van 23 April 1765.

  42. Zie boven, blz. 392–393.

  43. Zie boven, blz. 408.

  44. Zie boven, blz. 401.

  45. Zie boven, blz. 403.

Download references

Authors
  1. E. M. A. Timmer
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Cite this article

Timmer, E.M.A. De strijd der generale brouwers van Holland om het gistmonopolie. De Economist 65, 387–414 (1916). https://doi.org/10.1007/BF02204971

Download citation

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/BF02204971

Search

Navigation