This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
References
R. Goldscheid, Staatssozialismus oder Staatskapitalismus, 1914, blz. 155.
L. Mises, Die Gemeinwirtschaft, 1922, blz. 212.
Varga, een zeer bekwaam Marxist, schreef eens, dat Amerika eerst in moeilijkheden zou komenna de onteigening van de bourgeoisie in Europa: E. Varga, Internationale Pressekorrespondenz, nr. 118, Aug. 1925, blz. 1682.
N. G. Pierson, Verspreide economische geschriften I, 1910.
Pierson, Het waardeprobleem, blz. 359/60.
Cannan is zelfs van meening, dat socialistische staten om genoemde redenen nooit kapitaal uit het kapitalistisch buitenland mogen leenen: E. Cannan, The economic outlook, 1912, blz. 287.
Mises, Gemeinwirtschaft, blz. 219. Ook Schäffle beschouwt volkomen vrijhandel in een socialistische wereldorde als een eerste vereischte: A. E. T. Schäffle, Bau und Leben des socialen Körpers III, 1878, blz. 512. Men zal echter met nationale verschillen moeten blijven rekenen: „Der Socialismus taugt, wenn er etwas taugt, nur für eine schon hoch entwickelte, national fest gegliederte, dichte Bevölkerung”, Ban und Leben III, blz. 514.
Voor vele zeldzame werken maakte ik dankbaar gebruik van de buitengewoon uitgebreide collectie socialistische literatuur in de British Museum Library te Londen.
Ch. Gide et Ch. Rist, Histoire des doctrines économiques, 1920, blz. 237.
A. Lichtenberger, Le socialisme au XVIIIe siècle, 1895, blz. 70.
In samenwerking met zijn secretaris A. Thierry (den later zoo beroemden historicus) in 1814 te Parijs gepubliceerd.
Gepubliceerd in 1800. Herdruk Reclam, Leipzig, z.j.
„Fichtes Staat ist nicht genügend charakterisiert. Es mangelt ihm an Fleisch und Blut”: H. Lindau, Johann Gottlieb Fichte und der neuere Socialismus, 1900, blz. 40.
Hiertoe reken ik: lo. een geldtheorie, welke een voorloopster is van die van Knapp (Handelsstaat, blz. 49 e.v.), 20. een opvatting over eigendom als beschikkingsrecht over nutsprestaties, zooals Böhm-Bawerk die later uiteenzette in zijn „Rechte und Verhältnisse” (Handelsstaat, blz. 56 e.v.).
W. Thompson, An inquiry into the principles of the distribution of wealth most conducive to human happiness, herdruk 1850.
Thompson, Distribution of wealth, blz. 391.
Thompson, Distribution of wealth, blz. 393.
Thompson, Distribution of wealth, blz. 394.
Ch. Fourier, Oeuvres completes, 6 din, 1841–'45.
Fourier, Publication des manuscripts, Années 1853–'56, blz. 55.
Fourier, Le nouveau monde, blz. 90.
Paris, 1848.
Blanc, Organisation du travail, blz. 190.
Le Globe, 24 Nov. 1827. Over de interessante tijdschriftartikelen van Leroux: P. F. Thomas, Pierre Leroux, 1904, blz. 22 e.v.
Le Globe, 24 juin 1829, „De la politique extèrieur an XIXe siècle”. Geteekend: L–x.
Paris, 1839.
C. Pecqueur, Thèorie nouvelle d'èconomie sociale et politique, 1842, blz. 574, 753 e.v.
P. J. Proudhon, Système des contradictions économiques ou philosophie de la misère, 1846, blz. 1–6.
Proudhon, Contradictions, blz. 6.
Proudhon, Contradictions, blz. 83 e.v.
Proudhon, Contradictions, blz. 87.
Het is een „droit différenciel, dont la perception, s'il était possible de l'obtenir rigoureuse et fidèle, exprimerait l'association réelle, l'association in re des peuples”: Proudhon, Contradictions, blz. 89.
Proudhon, Contradictions, blz. 97.
Proudhon, Idèe générate de la révolution au XIXe siécle, 1851, blz. 270.
Proudhon, Organisation du crédit et de la circulation, 1849.
„L'abolition des douanes et par suite l'abolition du ministère des affaires étrangeres, est une autre conséquence de l'établissement de la Banque d'échange”: Proudhon, Organisation du crédit, blz. 40.
H. Dietzel, Karl Rodbertus II, 1888, blz. 90.
T. Kozak, Rodbertus-Jagetzows socialökonomische Ansichten, 1882, blz. 73.
C. Rodbertus, Zur Beleuchtung der socialen Frage, 1885, blz. 211.
Einige Briefe von Dr. Rodbertus an J. Z., Zeitschr. f. d. ges. Staatsw., Bd. 35, 1879, blz. 222.
Rodbertus, Das Kapital, 1884, blz. 106.
L. O. Brandt, Ferdinand Lassalles sozialökonomische Anschauungen, 1895.
Briefe von Ferdinand Lassalle an Carl Rodbertus-Jagetzow, 1878, blz. 43.
Lassalle, Herr Bastiat-Schulze, Gesammelte Reden und Schriften V, 1919, blz. 317.
Afgedrukt als bijlage van Das Elend der Philosophie, herdruk 1892.
D. van Blom, Sociaal-democratie en handelspolitiek, De Economist, 1903, blz. 2–9.
„Aber im Allgemeinen ist heutzutage das Schutzzollsystem konservativ, während das Freihandelssystem zerstörend wirkt. Es zersetzt die früheren Nationalitäten und treibt den Gegensatz zwischen Proletariat und Bourgeoisie auf die Spitze. Mit einem Wort, das System der Handelsfreiheit beschleunigt die soziale Revolution”: Rede über die Frage des Freihandels, blz. 188.
K. Marx, Das Kapital I, Abschnitt I, Kap. 1 (herdruk 1932, blz. 53).
Marx, Das Kapital I, Abschnitt VI, Kap. 20.
Mises, Gemeinwirtschaft, blz. 64 e.v., 116 e.v.
O.a. in de voorrede tot de New-Yorksche uitgave van Marx' Freihandelsrede: A discourse on Free Trade, 1888.
De Economist, 1903, blz. 14 e.v., Ill e.v.
O. Bauer, Die Nationalitätenfrage und die Sozialdemokratie, 1907.
Bauer, Nationalitätenfrage, blz. 105.
R. Hilferding, Das Finanzkapital, 1920, blz. 505.
K. Kautsky, Handelspolitik und Sozialdemokratie, 1901, blz. 7.
Ik citeer slechts: „Auch ein sozialistisches Gemeinwesen, das naturgemäsz nach Aufhebung des inneren Warenhandels trachten würde, müszte bestrebt sein, den aus den natürlichen Unterschieden der verschiedenen Produktionsstätten entspringenden auswärtigen Handel zu pflegen, ja im Interesse der Wohlfahrt und der Kullur seiner Bevölkerung noch zu erweitern”. Handelspolitik usw., blz. 7. Daarentegen op blz. 94 van dezelfde brochure: „Wenn Deutschland heute Lebensmittel importiren musz, so ist das einesoziale, nicht einenatürliche Nothwendigkeit, eine Nothwendigkeit, die nur so lange dauert, wie die bestehenden gesellschaftlichen Verhältnisse herrschen”.
Kautsky, Das Erfurter Programm, 1902,
Kautsky, Das Erfurter Programm, blz. 121.
M. Tugan-Baranowsky, Modern socialism, 1910, blz. 130.
E. Varga, I problemi di politica economica della dittatura proletaria, 1921.
Varga, Problemi, blz. 154.
Varga, Problemi, blz. 157.
G. D. H. Cole, Guild-socialism re-stated, 1920. Over den binnenlandschen handel tusschen de gilden onderling interessante beschouwingen bij N. Carpenter, Guild Socialism, 1922.
S. G. Hobson, National Guilds and the state, 1920, blz. 119.
Hobson, National Guilds, blz. 120.
Hobson, National Guilds, blz. 119: „It is certain that the Guilds would seek to exchange their products with Guilds in other countries and on Guild principles. Until this stage be reached, there can be no international democracy, which awaits the Guild principle for its full fruition”.
De Economist, 1931.
Morreau, Economist 1931, blz. 664.
Morreau, De Economist, 1931, blz. 657/58.
Mises, Gemeinwirtschaft, blz. 119 e.v.
N. G. Pierson, Leerboek der staathuishoudkunde, 1913, I blz. 406 e.v. Zie ook deel II, blz. 194 e.v.
Pierson, Staathuishoudkunde, II, blz. 198.
Een uitvoerige en heldere uiteenzetting in: A. Beaujon, Handel en handelspolitiek, 1888, blz. 23–32.
Pierson, Verspreide geschriften I, blz. 360.
Morreau, De Economist 1931, blz. 659.
Mises, Gemeinwirtschaft, blz. 121 e.v.
Morreau, De Economist 1931, blz. 662/63.
F. M. Wibaut, De grondslagen voor de vrede, De socialistische gids, 1916, blz. 631.
Wibaut, Verslag van een lezing „Ordening van de wereldproductie”, N. R. C. 10 Jan. 1933, Ochtendblad C.
De socialistische gids, 1932, nrs 5 tot en met 7.
Van den Tempel Jr., Socialistische gids 1932, blz. 366.
Van den Tempel, Jr., Socialistische gids, 1932, blz. 364.
Van den Tempel, Socialistische gids, 1932, blz. 369.
Van den Tempel, Socialistische gids, 1932, blz. 552.
Interessante opmerkingen bij W. Sombart, Der proletarische Sozialismus I, 1924, blz. 396; zie ook deel II, blz. 333 e.v.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Bouman, P.J. De theorie van den internationalen handel in de socialistische literatuur. De Economist 82, 461–480 (1933). https://doi.org/10.1007/BF02201480
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02201480