References
Allgaier, H., Jung, G., Werner, R. G., Schneider, U., Zähner, H.: Angew. Chem. Int. Ed.24, 1051 (1985)
Allgaier, H., Jung, G., Werner, R. G., Schneider, U., Zähner, H.: Eur. J. Biochem.160, 9 (1986)
Augustin, J., Rosenstein, R., Kupke, T., Schneider, U., Schnell, N., Entian, K.-D., Götz, F., in: Nisin and Novel Lantibiotics, p. 277 (G. Jung, H.-G. Sahl, eds.). Leiden: ESCOM Science Publ. 1991
Augustin, J., Rosenstein, R., Wieland, B., Schneider, U., Schnell, N., Engelke, G., Entian, K.-D., Götz, F.: Eur. J. Biochem.204, 1149 (1992)
Banerjee, S., Hansen, J. N.: J. Biol. Chem.263, 9508 (1988)
Benedict, R. G., Dwonch, W., Shotwell, O. L., Pridham, T. G., Lindenfelser, L. A.: Antibiot. Chemother.2, 591 (1952)
Buchmann, G. W., Banerjee, S., Hansen, J. N.: J. Biol. Chem.263, 16260 (1988)
Chevalier, R. J., Hournaud, J., Levebre, E., Mocquot, G.: Ann. Technol. Agric.2, 117 (1957)
Dodd, H. M., Horn, N., Gasson, M. J.: J. Gen. Microbiol.136, 555 (1990)
Engelke, G., Gutowski-Eckel, Z., Hammelmann, M., Entian, K.-D.: Appl. Environ. Microbiol.58, 3730 (1992)
Fredenhagen, A., Fendrich, G., Märki, F., Märki, W., Gruner, J., Raschdorf, F., Peters, H. H.: J. Antibiot.43, 403 (1990)
Gross, E., Brown, J. H., in: Peptides 1976, p. 183 (A. Loffet, ed.). Brussels: Editions de l'Universitée de Bruxelles 1976
Gross, E., Kiltz, H.: Biochem. Biophys. Res. Commun.50, 559 (1973)
Gross, E., Morell, J. L.: J. Am. Chem. Soc.93, 4634 (1971)
Gutowski-Eckel, Z., Klein, C., Siegers, K., Bohm, K., Hammelmann, M., Entian, K.-D.: (eingereicht)
Hurst, A.: J. Gen. Microbiol.44, 209 (1966)
Ingram, L.: Biochim. Biophys. Acta 184, 216 (1969)
Ingram, L.: ibid.224, 263 (1970)
Jung, G., in: Nisin and Novel Lantibiotics, p. 1 (G. Jung, H.G. Sahl, eds.). Leiden: ESCOM Science Publ. 1991
Kaletta, C., Entian, K.-D.: J. Bacteriol.171, 1597 (1989)
Kaletta, C., Entian, K.-D., Jung, G.: Eur. J. Biochem.199, 411 (1991)
Kaletta, C., Klein, C., Schnell, N., Entian, K.-D., in: Nisin and Novel Lantibiotics, p. 309 (G. Jung, H.-G. Sahl, eds.). Leiden: ESCOM Science Publ. 1991
Kaletta, C., Entian, K.-D., Kellner, R., Jung, G., Reis, M., Sahl, H. G.: Arch. Microbiol.152, 16 (1989)
Kellner, R., Jung, G., Hörner, T., Schnell, N., Entian, K.-D., Götz, F: Eur. J. Biochem.177, 53 (1988)
Kellner, R., Jung, G., Josten, M., Kaletta, C., Entian, K.-D., Sahl, H.-G.: Angew. Chem. Int. Ed.28, 616 (1989)
Kessler, H., Steuernagel, S., Gillessen, D., Kamiyama, T.: Helv. Chim. Acta.70, 726 (1987)
Kessler, H., Steuernagel, S., Will, M., Jung, G., Kellner, R.: ibid. 71, 1924 (1988)
Kettenring, J. K., Malababa, A., Vékey, K., Caalleri, B.: J. Antibiot.43, 1082 (1990)
Klein, C., Kaletta, C., Schnell, N., Entian, K.-D.: Appl. Environ. Microbiol.58, 132 (1992)
Klein, C., Kaletta, C., Entian, K.-D.: ibid.59, 296 (1993)
Kleinkauf, H., Döhren, H. von: Ann. Rev. Microbiol.41, 259 (1987); Kleinkauf, H., Liempt, H. van, Palissa, H., Döhren, H. von: Naturwissenschaften79, 153 (1992)
Kondo, S., Sezaki, M., Shimura, M., Hammomoto, K., Sato, K., Niida, T., Hara, T.: Jap. Patent JP 21758, May 6., Meji Confectionary Co. Ltd. 1964
Krause, M., Marahiel, M. A.: J. Bacteriol.170, 4669 (1988)
Krätzschmar, J., Krause, M., Marahiel, M. A.: ibid.171, 5422 (1989); Marahiel, M. A.: Naturwissenschaften79, 202 (1992)
Kupke, T., Stepanovic, S., Sahl, H.-G., Götz, F.: ibid.174 5354 (1992)
Kurahashi, K.: Ann. Rev. Biochem.43, 445 (1974)
Limbert, M., Isert, D., Klesel, N., Markus, A., Seibert, G., Chatterjee, S., Chatterjee, D. K., Jani, R. H., Ganguli, B. N., in: Nisin and Novel Lantibiotics, p. 448 (G. Jung, H.-G. Sahl, eds.). Leiden: ESCOM Science Publ. 1991
Mattick, A. T. R., Hirsch, A.: Nature154, 551 (1944)
Mattick, A. T. R., Hirsch, A.: Lancet1947-II, 5
Naruse, N., Tenmyo, O., Tomita, K., Konishi, M., Myaki, T., Kawaguchi, H.: J. Antibiot.62, 837 (1989)
Rayman, K., Hurst, A., in: Biotechnology of Industrial Antibiotics, p. 607 (E. J. Vandamme, ed.). New York: Dekker 1984
Reisinger, P., Seidel, H., Tschesche, H., Hammes, W. P.: Arch. Microbiol.127, 187 (1980)
Rogers, L. A., Whittier, E. O.: J. Bacteriol.16, 321 (1928)
Sahl, H.-G., Brandis, H.: J. Gen. Microbiol.127, 377 (1981)
Sahl, H.-G., Kordel, M., Benz, R.: Arch. Microbiol.149, 120 (1987)
Schnell, N., Engelke, G., Augustin, J., Rosenstein, R., Götz, F., Entian, K.-D., in: Nisin and Novel Lantibiotics, p. 269 (G. Jung, H.-G. Sahl, eds.). Leiden: ESCOM Science Publ. 1991
Schnell, N., Engelke, G., Augustin, J., Rosenstein, R., Ungermann, V., Götz, F., Entian, K.-D.: Eur. J. Biochem.204, 57 (1992)
Schnell, N., Entian, K.-D., Schneider, U., Götz, F., Zähner, H., Kellner, R., Jung, G.: Nature333, 276 (1988)
Schnell, N., Entian, K.-D., Götz, F., Hörner, T., Kellner, R., Jung, G.: FEMS Microbiol. Lett.58, 263 (1989)
Takemoto, K., Miyasaki, Y, Ishitsuka, Y, Suhara, Y, Maruyama, H.: Eur. Pat. 19072, April 2, 1979, Hoffmann-La Roche & Co.
Takemoto, K., Umeda, Y., Ishitsuka, H., Yagi, Y.: Proc. Jpn. Soc. Immunol.11, 363 (1981)
van de Ven, F. J. M., van den Hooven, H. W., Konings, R. N. H., Hilbers, C. W.: Eur. J. Biochem.202, 1181 (1991)
Wakamiya, T., Ueki, Y., Shiba, T., Kido, Y., Motoki, Y.: Tetrahedron Lett.26, 665 (1985)
Wakamiya, T., Fukase, K., Naruse, N., Konishi, M., Shiba, T.: ibid.29, 4771 (1988)
Wang, sen., R. S. J., Blight, M., Pratt, J. M., Broome-Smith, J. K., Holland, J. B.: J. Mol. Biol.217, 441 (1991)
Weil, H.-P., Beck-Sickinger, A. G., Metzger, J., Stevanovic, S., Jung, G., Josten, M., Sahl, H.-G.: Eur. J. Biochem.194, 217 (1990)
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Dieser Artikel ist Prof. D. Mecke, Direktor des Instituts für Physiologische Chemie der Universität Tübingen, zu seinem 60. Geburtstag gewidmet, der als ein hervorragender Lehrer der Biochemie meinen Lebensweg entscheidend geprägt hat.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Entian, KD., Klein, C. Lantibiotika, eine Klasse ribosomal synthetisierter Peptid-Antibiotika. Naturwissenschaften 80, 454–460 (1993). https://doi.org/10.1007/BF01136035
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF01136035