Zusammenfassung
Nach kurzer Erörterung der bisherigen Theorien zur Pathogenese der Erythroblastosis foetalis und nach Besprechung der gesicherten Ergebnisse der Rh-Forschung wird die im Körper des Kindes ablaufende Antigen-Antikörper-Reaktion näher betrachtet. Von dieser ausgehend wird die Erythroblastosis foetalis als “inverser anaphylaktischer Rh-Schock der Neugeborenen” aufgefaßt, welcher durch das während der Antigen-Antikörper-Reaktion entstehende Histamin oder aber dem Histamin ähnliche Stoffe hervorgerufen wird. Die drei klinischen Formen der Erythroblastosis foetalis (Hydrops congenitus, Icterus gravis neonatorum, Anaemia neonatorum) entstehen, mitbedingt durch noch unbekannte konstitutionelle Faktoren im Kinde, durch die jeweilige Wirkung der gebildeten Stoffe auf das Capillarsystem, auf die Leber oder auf Blut und Knochenmark allein.
Die daraus abgeleiteten therapeutischen Wege zur Bekämpfung des Rh-Schocks der Neugeborenen sind: Unspezifische Desensibilisierung der Mutter während der Gravidität mit Histamin, Histaminase oder Aminosäuregemischen, auch Leberprophylaxe. Behandlung des erkrankten Kindes mit Bluttransfusionen, evtl. Entblutungstransfusionen. Außerdem Infusionen von Blutplasma gesunder Schwangerer, evtl. mit Zusatz der spezifisch histaminhemmenden und schockunterdrückenden Aminosäuren (Arginin, Histidin, Cystein) oder der modernen Antihistaminkörper. Perorale oder parenterale Gaben von Aminosäuregemischen, ähnlich deren Verwendung bei der alimentären Intoxikation, welche ebenfalls die histaminhemmenden Aminosäuren enthalten.
Literatur
Parsons: Lancet 1947 I, 847.
Lehndorff: Erg. inn. Med. 52, 611, (1937).
Wolff: Erg. inn. Med. 60, 72, (1941).
Knöpfelmacher: Erg. inn. Med. 5, 205 (1910).
Thorling: Upsala läkaref. förh. 28, 1 (1922).
Akerrén: Acta paediatr. (Schwed.) 14, 142 (1932).
—: Acta paediatr. (Schwed.) 30, 449 (1943).
Ylppö: Z. Kinderhk. 17, 334 (1918).
v. Gierke: Klin. Wschr. 1931 II, 2295.
Salomonsen: Z. Kinderhk. 51, 181 (1931).
Honecker: Arch. Gynäk. 157, 604 (1934).
Mellinghoff: Mschr. Kinderhk. 85, 70 (1940).
Hoffmann: Jb. Kinderhk. 105, 155 (1924).
Mayerhofer: Arch. Kinderhk. 111, 51 (1937).
May: Arch Kinderhk. 56, 313 (1911).
Pitfield: Arch Pediatr. 1912 760.
Klemperer: Amer. J. Dis. Childr. 28, 212 (1924).
Hoffmann u. Hausmann: Mschr. Kinderhk. 33, 193 (1926).
Rollestom: Practitioner 104, 1 (1920).
De Lange u. Arntzenius: Jb. Kinderhk. 124, 1 (1929).
Altzitzoglou: Mschr. Kinderhk. 58, 329 (1933).
Bernheim-Karrer u. Grob: Z. Kinderhk. 50, 672 (1931).
Péhu, Trillet, Noel u. Moisesco: Rev. franc. Pédiatr. 1934.
Hotz: Kinderärztl. Prax. 8, 283 (1937).
De Lange: Jb. Kinderhk. 142, 255 (1934).
Boehncke: Z. Kinderhk. 60, 666 (1939).
Lichtenstein: Nordisk lärobok i pediatrik 1941.
De Snoo: Ndld. Tschr. Verlosk. 44, 147 (1941).
Diamond Blackfan u. Baty: J. Pediatr. (Am.) 1, 269 (1932).
Hampson: Lancet 1929, I, 429.
Parsons, Hawksley u. Gittins: Arch. Dis. Childh. 8, 159 (1933).
Hawksley u. Lightwood: Quart. J. Med. 27, 155, (1934).
Appelberg-Ulfsparre: Acta paediatr. (Schwed.) 24, 30 (1939).
Dienst: Zbl. Gynäk. 291, 353 (1905).
Ottenberg: J. amer. med. Assoc. 81, 295 (1925).
Darrow: Arch. Path. (Am.) 25, 378 (1938).
Gorter: Geneesk. Tschr. Ndld.-Indie 1937, 1379, Ref. Zbl. Kind. 34, 525, (1938).
Vahlquist: Acta paediatr. (Schwed.) 28, Suppl. V, (1941).
Landsteiner u. Wiener: Proc. Soc. Exper. a Med. (Am.) 43, 223 (1940).
Wiener u. Peters: Ann. Int. Med. 13, 2306 (1940).
Levine u. Stetson: J. amer. med. Assoc. 113, 126 (1939).
Levine u. Katzin: Proc. Soc. Exper. Biol. a Med. (Am.) 14, 343 (1940).
Levine, Katzin u. Burnham: Proc. Soc. Exper. Biol. a Med. (Am.) 45, 346 (1940).
—: J. amer. med. Assoc. 116, 825 (1941).
Levine, Katzin, Burnham u. Vogel: Amer. J. Obstetr. 42, 925 (1941).
Levine u. Waller: Blood 1, 143 (1946).
Schiff: Die Blutgruppen u. ihre Anwendungsgebiete, Berlin 1933.
Zöllner: Klin. Wschr. 1947, 293.
Levine: Amer. J. Obstetr. 49, 810 (1945).
—: J. amer. med. Assoc. 128, 946 (1945).
Boormann u. Dodd: J. Path. a Bacter. 55, 329 (1943).
Davidsohn: M. Clin. North Amer. 28, 232, (1944).
Wiener: Amer. J. Dis. Childr. 71, 14 (1946).
Parsons: Lancet 1947 I, 815.
Denny: Amer. J. Obstetr. 47, 554 (1944).
Carter u. Loughrey: Amer. J. clin. Path. 15, 575 (1945).
Wiener: Proc. Soc. Exper. a Biol. Med. (Am.) 56, 173 (1944).
Race u. Taylor: Nature 153, 560 (1944).
Wiener: J. Labor. a clin. Med. (Am.) 30, 662 (1944).
Wiener u. Brody: Science 103, 570 (1946).
Dockeray u. Sachs: J. Immunol. (Am.) 48, 241 (1944).
Goldbloom u. Lubinski: J. Pediatr (Am.) 28, 83 (1946).
King u. Davenport: Amer. J. Obstetr. 52, 917 (1946).
Diamond: New Engl. J. Med. 232, 441 u. 475 (1945).
Philpott, Latour u. van Dorsser: Amer. J. Obstetr. 52, 926 (1946).
Traut, McIvor, Howard u. Charvet: Amer. J. Obstetr. 50, 722, (1945).
Dieckmann: Diskussion Nr. 65.
Ylppö: Münch. med. Wschr. 1918, 98.
Cappell: Brit. med. J. 601, 641 (1946).
Van Dorsser, Morrison u. Philpott: Canad. M A. J., 50, 219 (1944).
Darrow J. amer. med. Assoc. 127, 1146, (1945).
Danis u. Sennott: J. Pediatr. (Am.), 28, 457 (1946).
Vaughan: J. Pediatr. (Am.) 29, 473 (1946).
Diamond u. Denton: J. amer. med. Assoc. 128, 686 (1945).
Wiener u. Hyman: J. Pediatr. (Am). 29, 498 (1946).
Mollison: Arch. Dis. Childh. 18, 161, (1943).
Parsons: Lancet 1947 I, 534.
Third: Lancet 1947 I, 765.
Wiener: Bull. Adelphi Hosp. 5, 2 (1946),
Wallerstein: Lancet 1947 I, 650.
Jacobi, Litvak u. Gruber: J. Pediatr. (Am.) 29, 177 (1946).
Grob: Jb. Kinderhk. 142, 163 (1934).
Cole: Amer. J. Obstetr. 53, 181 (1947).
Noack: Ärztl. Wschr. 1, 105 (1946).
Leonhard: J Pediatr. (Am.) 27, 249 (1945).
Broman: Acta paediatr. (Schwed.) 31, Suppl. II, (1943–44).
Tropp u. Borchardt: Klin. Wschr. 1928, 1136.
Sellard u. Minot: J. med. Res. (Am.) 34, (1916), zit. nach Schiff (47).
Doerr: Erg. Hyg. usw. 5, 71, (1922).
Dale u. Laidlaw: J. Physiol. (Brit.) 41, 313 (1910).
Gaddum: Gefäßerweiternde Stoffe der Gewebe, Leipzig 1936.
Bartosch: Feldberg u. Nagel: Arch. Phisiol. (Halle) 231, 616 (1933).
Bartosch: Klin. Wschr. 14, 307 (1935).
Daily u. Schild: J. Physiol. (Brit). 83, 3 (1934).
Schmidt, H.: in: Allergie, Leipzig Thieme 1940, S. 43.
Ackermann u. Mohr: Z. physiol. Chem. 255, 75 (1938).
Werle: Biochem. Z. 288, 292 (1936).
Walterskirchen u. Zacherl: Naunyn-Schmiedebergs Arch. 184, 659 (1937).
Lattes: Die Individualität des Blutes, Berlin 1925.
Brahn, Schiff u. Weinmann: Klin. Wschr. 1932, 1592.
Malméjac: C. r. Soc. Biol. 127, 1269 (1938).
Petroff, Filatov, Bogomolova u. Stroikova: Arch klin. Chir. 181, 209 (1934).
Voss: Z. Kinderhk. 59, 612 (1938).
Zinsser u. Enders: J. of Immunol. 30, 327 (1937).
Opie u. Furth: J. of exper. Med. 43, 369 (1926).
Schiemann u. Meyer: Z. Hyg. 106, 607 (1926).
Katz: Science (N.Y.) 1940 I, 221.
Schmadel u. Swift: J. Immunol. (Am.) 31, 75 (1937).
Rössle: zit. nach H. Schmidt, (95).
Meyer u. Hickmanns: Arch. Dis. Childh. 20, 160 (1945).
Weatherford: Amer. J. Path. 11, 611 (1935).
Schmengler: Klin. Wschr. 1947 I, 421.
Wätifen: Verh. dtsch. path. Ges. 1937, 148.
Luthy: Virchows Arch. 254, (1925).
Pick u. Hashimoto: Arch. exper. Path. (D.) 76, (1914).
Liebegott: Beitr. path. Anat. 101, 319 (1938).
Feldmann: Z. Rheumaforsch. 5, 10 (1942).
Eppinger u. Leuchtenberger: Z. exper. Med. 85, 581 (1932).
Doerr: Erg. Hyg. usw. 13.
Kopeloff, L. M. u. Kopeloff, N.: J. Immunol. (Am.) 36, 83 (1939).
Fröhlich u. Mirsky: Proc. Soc. exper. Biol. a Med. (Am.) 50, 25 (1942).
Docter: J. Pediatr. (Am.) 27, 327 (1945).
De Lange: Jb. Kinderhk. 145, 273 (1935).
Albus u. Mörbel: Klin. Wschr. 1938, 1619.
Albus: Klin. Wschr. 1939, 859.
Diekhoff: Mschr. Kinderhk. 86, 223 (1941).
Wiener: Amer. J. Dis. Childr. 71, 44 (1946).
Bergamini: Acta med. patavina 1, 297 (1940), Ref. Ber. ges. Physiol. 124, 385 (1941).
Alexander u. Bottom: J. Immunol. (Am.) 39, 457 (1940).
Haag u. Latz: Z. Immunit. forsch. 39, 117 (1939).
Barlow u. Hamburger: J. Allergy (Am.) 12, 346 (1941).
Karady u. Browne; J. immunol. (Am.) 37, 463 (1939).
Effkemann u. Werle: Arch. Gynäk. 170, 82, (1940).
Marcou: C. r. Soc. Biol. 130, 573 (1939).
Addarii: Arch. internat. Pharmacodyn. 47, 342 (1937).
Edlbacher, Jucker u. Baur: Z. physiol. Chem. 247, 63 (1937).
Rothlin, zit. nach Linneweh (139).
Ackermann u. Wasmuth: Z. physiol. Chem. 259, 28 (1939).
Linneweh: Mschr. Kinderhk. 85, 215 (1941).
Ackermann: Ber. physik. med. Ges. Würzbg. 63, 32 (1940).
Ackermann u. Fuchs: Z. physiol. Chem. 257, 153 (1939).
Emmelin, Kahlson u. Wicksell: Acta physiol. scand. 2, 123 (1941).
Ackermann: Naturw. 1939, 515.
Aron u. Herschberg: Schweiz. med. Wschr. 1946 I, 71.
Mainka: Arch. Kinderhk. 120, 40 (1940).
Snelling: Canad. med. Assoc. J. 56, 47 (1947).
Gernez: C. r. Soc. Biol. 131, 350 (1939).
Wiener u. Wexler: Lancet 1947 II, 222.
Hartmann: Washingt. Univ. Med. Quart. 6, 45 (1942).
Hartmann, Lawler u. Meeker: J. Pediatr. (Am.) 24, 271 (1944).
Cook: J. Missouri med. Assoc. 40, 64 (1943).
Lewes: Brit. Med. J. 2, 575 (1944).
Seidemann: J. Pediatr. (Am.) 28, 90 (1946).
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Huth, E. Ueber den Rh-Schock der Neugeborenen. Z. Kinder-Heilk. 65, 431–453 (1948). https://doi.org/10.1007/BF00464306
Received:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF00464306