Samenvatting
In dit artikel bespreken de auteurs de fase in het therapeutisch proces die de overgang vormt tussen de inventariserende (of diagnostische) fase en de behandelingsfase. Goede hulpverlening behoeft zowel een voldoende overlappende definitie over wat er allemaal speelt (diagnostiek) en nodig is (indicatie), als overeenstemming over wat er waar en door wie gedaan kan en moet worden. Belicht wordt hoe op een gerichte en hoopvolle manier tot afstemming te komen tussen hulpvrager en hulpverlener. In een korte historische schets krijgt het begrip gedeelde besluitvorming nadere betekenis. Vervolgens worden de rollen en posities van de hulpverlener in deze fase besproken. Het Dialoogmodel wordt voorgesteld als hulpmiddel voor zowel hulpvrager als hulpverlener om op een doelgerichte manier in samenspel tot afstemming te komen over wat speelt en wat gedaan kan worden. Dit leidt tot een gevisualiseerd gedeeld verhaal dat overzicht, inzicht en uitzicht biedt. Dit genereert houvast en hoop, en verbindt niet alleen de diagnostische en behandelingsfase, maar heeft ook een verbindende waarde voor alle betrokkenen in de vorm van een gedeeld startpunt.
Abstract
In this article, the authors discuss the phase in the therapeutic process which concerns the transition between assessment and treatment. Good care requires both a sufficient overlapping definition of what is going on (diagnosis) and what is necessary (recommendation), and agreement upon what is the matter and what can and should be done by whom. Highlighted is how in a focused and hopeful way compatibility between those who seek help and professionals can be achieved. In a brief historical overview the concept of ‘shared decision-making’ is being outlined. Then roles and positions of the clinician in this particular phase are being discussed. The Dialogue Model is presented as an aid to create a fruitful interplay between care seekers and professionals, and to help them in a targeted way to match their views upon what is the matter and what can be done. This process leads to a visualized shared narrative, which offers an overview, insight and perspective. This story and overall picture, which generates guidance and hope, not only connects the assessment and treatment phase, but also offers a unifying value for those involved in the shape of a shared starting point.
Literatuur
Baars, J., & Meekeren, E. van (red.). (2013). Een psychische stoornis heb je niet alleen. Praten met families en naastbetrokkenen. Amsterdam: Boom.
Bak, M., Domen, P., & Os, J. van (red.) (in druk). Psychiatrie: de essentie. Leusden: Diagnosis.
Balint, M. (1957). The doctor, the patient, and his illness. Londen: Travistock.
Delespaul, P., Milo, M., Schalken, F., Boevink, W., & Os, J. van (2016). Goede GGZ! Nieuwe concepten, aangepaste taal en betere organisatie. Leusden: Diagnosis.
Engel, G. (1960). A unified concept of health and disease. Perspectives in Biology and Medicine, 3, 459–485.
Hafkenscheid, A. (2014). De therapeutische relatie. Utrecht: de Tijdstroom.
Hamann, J., Kruse, J., Schmitz, F., Kissling, W., & Pajonk, F.-G. (2010). Patient participation in antipsychotic drug choice. Psychiatry Research, 178, 63–67.
Helmus, K., Bezemer, M., & Slooff, C. (2011). Shared decision making binnen de zorg voor mensen met psychose. Psychopraktijk, 3, 30–34.
Jonghe, F. de, Rijnierse, P., & Janssen, R. (1988). Uitzicht op inzicht, III. Tijdschrift voor Psychotherapie, 14, 91–99.
Korrelboom, K., & Broeke, E. ten (2014). Geïntegreerde cognitieve gedragstherapie. Handboek voor theorie en praktijk. Bussum: Coutinho.
Waardt, & Waardt, M. (1986). Krankzinnigenwet (16th. ed.). Zwolle: Tjeenk Willink.
LPGGz (2014). Zelfmanagement en passende zorg. Programma van eisen (versie 3). Internet: http://www.platformggz.nl/lpggz/download/zelfmanagement-en-passende-zorg/programmas-van-eisen-versie-3-maart-2014.pdf#search=%22programma%20van%20eisen%22.
Maurer, J. (1988). Intersysteemkenmerken als leidraad voor therapiekeuze. Een aanzet tot ordeningsmodel voor systeembenaderingswijzen. Tijdschrift voor Psychotherapie, 24, 91–104.
Maurer, J., & Westermann, G. (2007). Beter communiceren in de hulpverlening. Het Dialoogmodel als leidraad. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Meekeren, E. van, & Baars, J. (red.). (2015). De ziel van het vak. Over contact als kernwaarde van therapie. Amsterdam: Boom.
Milders, F., & Thunnissen, M. (2015). Psychotherapeutische psychiatrie. Menselijke maat in praktijk en wetenschap. Utrecht: de Tijdstroom.
Norcross, J. C. (2011). Psychotherapy relations that work. Oxford: University Press.
Nys, T. R. V. (2005). Paternalisme en autonomie in de geestelijke gezondheidszorg. Tijdschrift voor Psychiatrie, 47, 519–528.
Oenen, F. van, Deursen, S. van, & Cornelis, J. (2014). De rol van de psychiater; medisch, contextueel en persoonsgericht denken en handelen in de psychiatrie. Tijdschrift voor Psychiatrie, 56, 728–736.
Olthof, J. (2012). Handboek narratieve psychotherapie voor kinderen, volwassenen en families: theorie en praktijk. Utrecht: de Tijdstroom.
Os, J. van (2014). De DSM-5 voorbij! Persoonlijke diagnostiek in een nieuwe GGZ. Leusden: Diagnosis.
Pameijer, N., & Draaisma, N. (2011). Handelingsgerichte diagnostiek in de jeugdzorg. Leuven/Den Haag: Acco.
Parsons, T. (1951). The social system. Glencoe: Free Press.
Raad voor de Volksgezondheid (2013). De participerende patiënt. Den Haag: Raad voor de Volksgezondheid.
Rijksoverheid (1994). Wet Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen. Burgerlijk wetboek. Den Haag: Sdu Uitgevers.
Rijksoverheid (1995). Wet op de geneeskundige behandlingsovereenkomst. Burgerlijk wetboek. Den Haag: Sdu.
Rood, Y. van, Ravesteijn, H. van, Roos, C. de, Spinhoven, P., & Speckens, A. (2011). Protocol voor de diagnostiek en behandeling van patiënten met somatisch onvoldoende verklaarde klachten. In G. Keijsers, A. van Minnen & K. Hoogduin (red.), Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten band 2 Amsterdam: Boom.
Saeger, H. de, Kamphuis, J. H., Finn, S. E., Smith, J. D., Verheul, R., Busschbach, J. J. van, Feenstra, D. J., & Horn, E. K. (2014). Therapeutic assessment promotes treatment readiness but does not affect symptom change in patients with personality disorders: findings from a randomized clinical trial. Psychological Assessment, 26, doi:10.1037/a0035667.
Staveren, R. van (2011). Gezamenlijk besluitvorming in de praktijk. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 155, 1–5.
Stiggelbout, A. M., Weijden, T. van der, Wit, M. P. T. de, Frosch, D., Légaré, F., Montori, V. M., et al. (2012). Shared decision making: really putting patients at the centre of healthcare. British Medical Journal, 344, 256.
Verheij, F., Westermann, G., & Maurer, J. (2014). Adviseren over en plannen van jeugdhulp. Amsterdam: SWP.
Westermann, G. (2011). Ouders adviseren in de jeugd-GGZ. Het ontwerp van een gestructureerd adviesgesprek. Maastricht: Datawyse/Universitaire Pers.
Westermann G. & Maurer J. (2010). Bewezen effectieve therapie: en toch werkt het vaak niet! Tijd voor dialoog en visualisatie. Kind en Adolescent Praktijk, 9, 100-106.
Westermann, G., & Maurer, J. (2015). Gedeelde besluitvorming in de GGZ: het adviesgesprek in de jeugd-GGZ als voorbeeld. Tijdschrift voor Psychiatrie, 57, 352–360.
Westermann, G., Verheij, F., Winkens, B., Verhulst, F., & Oort, F. van (2013). Structured shared decision-making using dialogue and visualization: a randomized controlled trial. Patient Education Counseling, 90, 74–81.
Websites
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Dit artikel is een uitgebreide versie van het hoofdstuk ‘De positie van de hulpverlener’ in Bak et al. (in druk).
About this article
Cite this article
Westermann, G., Maurer, J. Het Dialoogmodel. Tijdschr Psychother 42, 370–383 (2016). https://doi.org/10.1007/s12485-016-0158-4
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/s12485-016-0158-4