Abstract
Post Kemalist paradigm is an significant concept in Turkey’s post-1980 democracy debates. The Post Kemalist alliance, which started out as an intellectual movement by intellectuals belonging to different ideological traditions to address Turkey’s fundamental issues, has become one of the most frequently referred to names in the national and international public debates on Turkey’s democracy. Turkey, which is restructuring its democratic institutions and legal bodies for a pluralist democracy, rule of law and a social structure based on broad consensus, trying to progress on a democratic ground on the way to the European Union (EU), is positioned at a new threshold with the discussions on Post Kemalism and democracy. This study attempts to examine the imaginations of the Post Kemalist paradigm and the politics in which they embodied through Chantal Mouffe’s shift from the politics of antagonism as a struggle between enemies in the political sphere to agonist politics as a lively struggle for democracy between rivals. The hegemony of Post-Kemalism, which continued from the 1980s until 2015/16, has been weakened by the authoritarianisation process created by the internal and external conjuncture. The agonistic democracy envision of the post-Kemalist paradigm has turned into Schmitt’s friend/enemy relationship in the real world. The agonistic political model and ideals have failed. This failure has added new ones to the chronic problems of Turkish politics and restructured the political sphere.
Similar content being viewed by others
References
5Harfliler. 2020. Havle Kadın Derneği: AKP tabanı iktidarla aynı fikirde değil. 12 18, 2023 tarihinde 5Harfliler. https://www.5harfliler.com/havle-kadin-dernegi-istanbul-sozlesmesi/adresinden alındı.
Ahmad, F. 2010. Bir Kimlik Peşinde Türkiye. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. S. C. Karadeli, Çev.
Akat, A.S. 1991. Kemalizm Türk Solunu Muhalefete Mahkum Ediyor. In Resmi Tarih Sivil Arayış Sosyal Demokratlarda İdeoloji ve Politika, ed. R. Çakır, H. Göktaş, 121–132. İstanbul: Metis Yayıncılık.
Akkaş, S. 2023. Yasaklanan Festival ve Konserler. 12 17, 2023 tarihinde Doğruluk Payı. https://www.dogrulukpayi.com/liste/yasaklanan-festival-ve-konserler adresinden alındı.
Akkoyunlu, K. 2017. Electoral Integrity in Turkey: From Tutelary Democracy to Competitive. In Authoritarian Integrity in Turkey: From Tutelary Democracy to Competitive Authoritarianism, ed. B. Başer, A. Öztürk, 47–63. London: Bloomsbury.
Alpbaz, M.M. 2019. Kemalist Otoriterlik, Anayasa Yargısı ve Askeri Mahkemeler. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 74(3):895–929.
Altundağ, M.Y. 2021a. Milliyetçi muhalif gençler: “Öfkeli Genç Türkler” kim ve ne istiyorlar? 12 18, 2023 tarihinde Medyascope. https://medyascope.tv/2021/08/19/milliyetci-muhalif-gencler-ofkeli-genc-turkler-kim-ve-ne-istiyorlar/ adresinden alındı.
Altundağ, M.Y. 2021b. Öfkeli Genç Türkler ve Türkiye’de milliyetçiliğin dönüşümü. 12 18, 2023 tarihinde Medyascope. https://medyascope.tv/2021/09/22/ofkeli-genc-turkler-ve-turkiyede-milliyetciligin-donusumu/ adresinden alındı.
Altundağ, M.Y. 2022. Seküler Milliyetçiliğin Doğuşu ve Yükselişi. Birikim 398(399):156–165.
Arpacık, C. 2019. Türkiye’de “Ateistim” diyenlerin sayısı neden artıyor? 11 26, 2022 tarihinde Independent Türkçe. https://www.indyturk.com/node/5396/haber/t%C3%BCrkiyede-ateistim-diyenlerin-say%C4%B1s%C4%B1-neden-art%C4%B1yor adresinden alındı.
Arslan, A. 1994. Sekülerizm Kendi İçinde Helak Taşıyan Bir Süreçtir., 10–17. Umran.
Aydın, S., and Y. Taşkın. 2014. 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Aytürk, İ. 2015. Post-Post-Kemalizm: Yeni bir Paradigmayı Beklerken. Birikim (319):34–48.
Aytürk, İ. 2019. Post-Kemalizm Nedir? Post-Kemalist Kimdir? Bir Tanım Denemesi. Varlık (1337):4–7.
Azak, U. 2018. Secularism and Atheism in the Turkish Public Sphere. Turkish Policy Quartly 16(4):57–73.
Baykan, T.S. 2021. Türkiye’de Otoriterliğin “Uzun Süre”si Üzerine: Çifte Vesayet Sistemi, Siyasal Partiler Düzeni, Popülizm ve Klientelistik Parti-Seçmen Bağları. Toplum ve Bilim (158):27–52.
Bayrı, H. 2023. Jean-François Bayart: Türkiye’deki seçimin asıl galibi milliyetçilik oldu. 12 19, 2023 tarihinde Medyascope. https://medyascope.tv/2023/05/31/jean-francois-bayart-turkiyedeki-secimin-asil-galibi-milliyetcilik-oldu/ adresinden alındı.
Belge, M. 1991. Tüm Toplum Atatürk Adına Dayak Yedi. In Sol Kemalizme Bakıyor Röportaj, ed. L. Cinemre, R. Çakır, 108–124. İstanbul: Metis Yayıncılık.
Beyme, K.V. 2019. Populism, right wing and neo-nationalism. New authoritarianism challenges to democracy in the 21st century., 9–16. Opladen, Berlin, Toronto: Barbara Budrich Publishers.
Bora, T. 2017. Cereyanlar Türkiye’de Siyasi İdeolojiler. İstanbul: İletişim yayınları.
Bulaç, A. 1994. Bir Arada Yaşamanın Mümkün Projesi Medina Vesikası. Bilgi ve Hikmet 3–15.
Bumin, K. 1991. Yalnız Başına Bağımsızlıkla Dempkrasi Kurulmaz. In Sol Kemalizme Bakıyor Röportaj, ed. L. Cinemre, R. Çakır, 55–75. İstanbul: Metis Yayıncılık.
Çamurcu, M.H. 2021. İstanbul Sözleşmesi: Türkiye’de İç Hukuka Etkisi ve Toplumun Etkisi. Ankara Barosu Dergisi 4:63–106.
Cebeci, B., and N. Mengü. 2021. Herkes İstediği Gibi Yaşasın. İstanbul: İletişim Yayınları.
Çelik, A. 2019. Chantal Mouffe’un Agonistik Demokrasi Kuramına Eleştirel Bir Bakış. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi KAÜİİBFD 10(20):1062–1085.
Cengiz, F.Ç. 2020. Turkey the pandulum between military rule and civilian authoritarianism. Leiden Boston: Brill.
Çitak, Z. 2022. Post Kemalizm ve Laiklik: Bir eleştiriyi Yeniden Düşünmek. In Post-Post Kemalizm Türkiye Çalışmalarında Yeni Arayışlar, ed. İ. Aytürk, B. Esen. 315–354. İstanbul: İletişim Yayınları.
Cizre, Ü. 2002. Egemen İdeoloji ve Türk Silahlı Kuvvetleri: Kavramsal ve İlişkisel Bir Analiz. In Kemalizm Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Vol. 2, ed. T. Bora, M. Gültekingil, 156–191. İstanbul: İletişim Yayınları.
Crouch, C. 2004. Post-democracy. Cambridge: Polity Press.
Dilipak, A. 1993. Sorular, Sorunlar ve Cevaplar. İstanbul: Beyan.
Dinçaslan, M.B. 2023. Seküler Milliyetçilik 21. Yüzyılda Türk Milliyetçiliğinin Teorisi. Ankara: Yenisey Kitap.
Doğan, S. 2016. Mahalledeki AKP: Parti İşleyişi, Taban Mobilizasyonu ve Siyasal Yabancılaşma. İstanbul: İletişim yayınları.
Düzgit Aydın, S., and E. Balta. 2019. When elites polarize over polarization: framing the polarization debate in Turkey. New Perspective on Turkey 60:153–176.
Elmacıoğlu, L. 2023. Türkiye’de milliyetçilik çeşitleniyor, partiler bölündükçe aldıkları toplam oy artıyor. 12 20, 2023 tarihinde Independent Türkçe. https://www.indyturk.com/node/633151/siyaset/t%C3%BCrkiyede-milliyet%C3%A7ilik-%C3%A7e%C5%9Fitleniyor-partiler-b%C3%B6l%C3%BCnd%C3%BCk%C3%A7e-ald%C4%B1klar%C4%B1-toplam-oy adresinden alındı.
Ergin, S. 2012. Balyoz’da nasıl delil atlanır? 12 19, 2023 tarihinde Hürriyet. https://www.hurriyet.com.tr/balyoz-da-nasil-delil-atlanir-20309558 adresinden alındı.
Eriksen, T.H., and F.S. Nielsen. 2001. A history of anthropology. London: Pluto Press.
Eroğlu, Ç.T. 2023. Türkiye’deki alkol kısıtlamaları yaşam tarzı müdahalesidir. 12 18, 2023 tarihinde Politikyol. https://www.politikyol.com/turkiyedeki-alkol-kisitlamalari-yasam-tarzi-mudahalesidir/ adresinden alındı.
Ersoy, D., and F. Üstüner. 2016. ‘Liberal intellectuals’ narration of the justice and development party in Turkey. Turkish Studies 17(3):406–428.
Esen, B. 2022. Post Kemalizmin Vesayet Eleştirisi: Akp rejimini resmi tezi. In Post-Post Kemalizm Türkiye Çalışmalarında Yeni Arayışlar, ed. İ. Aytürk, B. Esen, 355–415. İstanbul: İletişim Yayınları.
Esen, B. 2023. Türkiye’de Rekabetçi Otoriter Rejimin Yükselii ve Düşüşü. In Türkiye’de Siyasetin Sınırları Siyasal Davranış, Kurumlar ve Kültür, ed. A. Çarkoğlu, E. Erdoğan, and M. Moral, 267–288. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
Euronews. 2021. Kadın örgütleri İstanbul Sözleşmesi ile ilgili ne diyor? . 11 24, 2022 tarihinde Euronews. https://tr.euronews.com/2021/04/01/kad-n-haklar-savunucular-istanbul-sozlesmesi-ile-ilgili-ne-diyor adresinden alındı.
Fiala, A. 2017. Secular cosmopolitanism, hospitality, and religious pluralism. New York: Routledge.
Fukuyama, F. 1992. The end of history and the last man. New York: The Free Press.
Furman, I. 2022. Battling over the spirit of a nation: attitudes towards alcohol in ‘New Turkey’. In The politics of culture in contemporary Turkey, ed. P. Hecker, I. Furman, and K. Akyıldız, 29–48. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Gehring, A. 2021. Internationalized class governance and the AKP’s populism on Turkey’s integration with the European Union. In Regime change in Turkey neoliberal authoritarianism, Islamism and hegemony, ed. E. Babacan, M. Kutun, E. Pınar, and Z. Yılmaz, 103–119. New York: Routledge.
Georgeon, F. 2023. Rakının Ülkesinde Osmanlı İmparatorluğu’ndan Erdoğan Türkiyesi’ne Şarap ve Alkol (14.–21. Yüzyıllar). İstanbul: İletişim Yayıncılık. R. Akman, Çev.
Göle, N. 1991. Modern Mahrem Medeniyet ve Örtünme. İstanbul: Metis Yayınları.
Göle, N. 2004. Islam as ideology. In Modest claims dialogues and essays on tolerance and tradition, ed. A.B. Seligma, 91–99. Notre Dame: University of Notre Dame Press.
Gümrükçü, S.B. 2022. Populist discourse, (counter-)mobilizations and democratic backsliding in Turkey. Turkish Studies 23(3):407–429.
Gümüşçü, Ş., and B. Esen. 2016. Rising competitive authoritarianism in Turkey. Third World Quarterly 37(9):1581–1606.
Gürpınar, D. 2016. Türkiye’de Kültürel Savaşlar İslam, Sekülerizm ve Kimlik Söyleminin Yükselişi. İstanbul: Liber Plus Yayınları.
Harvey, D. 1989. The condition of postmodernity an equiry into the origins of cultural change. Cambridge: Blackwell.
Hecker, P. 2022. Tired of religion: atheism and non-belief in ‘New-Turkey’. In The politics of culture in contemporary Turkey, ed. P. Hecker, I. Furman, and K. Akyıldız, 68–90. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Huntington, S.P. 1991. The third wave democratization in the late twentieth century. Norman, London: University of Oklahoma Press.
İİKV. İstanbul İlim ve Kültür Vakfı. 12 17, 2023 tarihinde İstanbul İlim ve Kültür Vakfı. https://www.iikv.org/arsiv/sempozyum-bildirileri adresinden alındı.
İlyasoğlu, A. 1994. Örtülü Kimlik: İslamcı Kadın Kimliğinin Oluşum Öğeleri. İstanbul: Metis yayınları.
İnsel, A. 2004. Bir Toplumsal Sınıf Olarak Türk Silahlı Kuvvetleri. In Bir Zümre, Bir Parti Türkiye’de Ordu, ed. A.İnsel, A. Bayramoğlu, 41–58. İstanbul: Birkim yayınları.
Jameson, F. 1991. Postmodernism, or the cultural logic of late capitalism. Duke University Press.
Judis, J.B. 2016. The populist explosion: how the great recession transformed American and European politics. Columbia Global Reports.
Kalaycıoğlu, E. 2012. Kulturkampf in Turkey: the constitutional referendum of 12 September 2010. South European Society and Politics 17(1):1–22.
Kaya, A. 2023. The World’s Leading Refugee Host, Turkey Has a Complex Migration History. 12 1, 2023 tarihinde Migration Policy Institute. https://www.migrationpolicy.org/article/turkey-migration-history#:~:text=Turkey%20is%20the%20world’s%20leading,humanitarian%20responsibilities%20with%20other%20obligations. adresinden alındı.
Kaya, M.O. 2013. Vesayet Demokrasisi ve Türkiye Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi 15(2):491–538.
Kızıler, F. 2006. Moderniteden Postmoderniteye Kavramsal Bir Yolculuk. Konya: Salkımsöğüt yayınevi.
KONDA. 2019. Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Raporu Hayat Tarzları 2018 Araştırması. Konda.
Kuhn, T.S. 1970. The structure of scientific revolutions, 2nd edn., Chicago: University of Chicago Press.
Kuru, A.T. 2009. Secularism and state policies toward religion: the United States France and Turkey. New York: Cambridge Universty Press.
Lindstrom, L. 2013. Postmodernism. In The handbook of sociocultural anthropology, ed. J.G. Carrier, D.B. Gewertz, 68–87. New York: Routledge.
Mahçupyan, E. 2008. Türkiye’yi Anlamak Zihniyet Değişim ve Kriz. İstanbul: İletişim yayınları.
Mardin, Ş. 1990. Türk Siyasa’sını Açıklayabilecek Bir Anahtar: Merkez Çevre İlşkileri. In Türkiye’de Toplum ve Siyaset Makaleler 1, ed. M.T. Önder, 30–66. İstanbul: İletişim yayınları.
Mardin, Ş. 1991. Kollektif Hafıza ve Şuur. 1. Bediüzzaman Sempozyumu, İstanbul.
Mouffe, C. 2001. Demokratik Paradoks. Ankara: Epos Yayınları. A. Cevdet Aşkın, Çev.
Mouffe, C. 2013. Agonistics thinking the world politically. London New York.
Mouffe, C. 2017. Dünyayı Politik Düşünmek Agonistik Siyaset. İstanbul: İletişim yayınları. M. Bozluolcay, Çev.
Mouffe, C. 2018. Siyasal Üzerine. İstanbul: İletişim yayınları. M. Ratip, Çev.
Mouffe, C., and E. Laclau. 2001. Hegemony and socialist strategy: towards A radical democratic process. Verso.
Mounk, Y. 2018. Why our freedom is in danger and how to save it. Cambridge: Harvard University Press.
Mudde, C., and C.R. Kaltwasser. 2012. Populism and (liberal) democracy: a framework for analysis. In Populism in Europe and the Americas Threat or Corrective for Democracy?, ed. C. Mudde, C.R. Kaltwasser, 1–26. Cambridge: Cambridge University Press.
Norris, P., and R. Inglehart. 2019. Cultural backlash Trump, Brexit and, authoritarian populism. Cambridge University Press.
Özbudun, E. 2013. Türk Anayasa Mahkemesi ve Siyasi Kriz. In Türkiye’de Demokrasi İslam ve Laiklik, ed. A.T. Stepan, 161–176. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Özbudun, E. 2014. AKP at the crossroads: Erdoğan’s Majoritarian drift. South European Society and Politics 19(2):155–167.
Özel, İ. 1991. Demokrasi Kimden Yana? Cuma Mektupları. İstanbul: Çıdam.
Özet, İ. 2022. İzmir Duvarı: Laik Mahallede İktidar ve Kültür Savaşı. İstanbul: İletişim yayınları.
Özpek, B.B. 2023. Sosyoloji ve Siyaset Bilimi Ekseninde Kültür Savaşı. In Modern Türkiye’de Kültür Savaşı, ed. N. Doğan, İ. Özet, 81–96. Ankara: Nika Yayınevi.
Öztürk, A. 2017. Civic Ataturkism in the dissolving process of post-Kemalism. In The transformation of public sphere an interdisciplinary debate about the recent development of publicity in Turkey, ed. A. Öztürk, A. Bilgin, 87–102. Nomos.
Öztürk, D. 2022. Türkiye’de Sivil-Asker İlişkileri. In Eleştirel Güvenlik ve Türkiye Uluslararası İlişkilerde Alternatif Yaklaşım, ed. B.E. Basal, 235–262. İstanbul: İletişim Yayınları.
Parla, T. 1998. Mercantile Militarism in Turkey, 1960–1998. New Perspectives on Turkey (19):19–52.
Przeworski, A. 2019. Crises of democracy. Cambridge University Press.
Sandıkçı, E. 2023. “Yetmez Ama Evet” in Düşünsel Arkaplanı Olarak Post-Kemalizm. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Secen, S., S. Al, and B. Arslan. 2024. Electoral dynamics, new nationalisms, and party positions on Syrian refugees in Turkey. Turkish Studies https://doi.org/10.1080/14683849.2024.2310850.
Sehat, D. 2020. Political atheism: the secularization and liberalization of American public life. Modern Intellectual History 17(1):249–277.
Serbestiyet. 2022. Uzlaşma iklimi ‘İzmir Duvarı’nı yıkar mı? 12 19, 2023 tarihinde Serbestiyet. https://serbestiyet.com/haberler/uzlasma-iklimi-izmir-duvarini-yikar-mi-100616/ adresinden alındı.
Silverman, R. 2024. Victory, even in defeat: Ümit Özdağ, Sinan Oğan, and the enduring influence of the Turkish far-right. In Elections and earthquakes: quo vadis Turkey?, ed. N. Christofis, 105–116. London: Transnational Press London.
Sim, S. 2000. Post-marxism an intellectual history. New York: Routledge.
Somer, M. 2016. Understanding Turkey’s democratic breakdown: old vs. New and indigenous vs global authotarianism. South-east European and Black Sea Studies 16(4):481–503.
Sümer, Ç., and F. Yaşlı. 2010. Liberal-Muhafazakar İttifak Üzerine Notlar. In Hegemonyadan Diktatoryaya Akp ve Liberal-Muhafazakar İttifak, ed. Ç. Sümer, F. Yaşlı, 9–27. Ankara: Tan Kitabevi Yayınları.
T24. T24 Politika. 12 4, 2022 tarihinde T24. https://t24.com.tr/haber/babuscu-onumuzdeki-10-yil-liberaller-gibi-eski-paydaslarimizin-kabullenecegi-gibi-olmayacak,226892 adresinden alındı (Created 4 Jan 2013).
Taş, H. 2015. Turkey—from tutelary to delegative democracy. Third World Quarterly 36(4):776–791.
Taşkın, Y. 2019. Lİberal Post-Kemalizm’in Yanılıgları ve Türkiye’de Otoriterliğin Kaynaklarını Yeniden Düşünmek. Varlık (1337):8–11.
Toprak, B. 2009. Türkiye’de Farklı Olmak: Din ve Muhafazakarlık Ekseninde Ötekileştirilenler. İstanbul: Metis yayınları.
Tormey, S., and J. Townshend. 2006. Key thinkers from critical theory to post-marxism. SAGE.
Umran. 1994. Dinin Dönüşü ve Laisizmin Çıkmazı., 20.
Ünan Göktan, A.D. 2023. Türkiye’de Kadın Hareketi ve Politikaları Kültür Savaşı Ekseninde Ele Alınabilir mi? In Modern Türkiye’de Kültür Savaşı, ed. N. Doğan, İ. Özet, 197–216. Ankara: Nika Yayınevi.
UNHCR. Refugees and Asylum Seekers in Turkey. 12 20, 2023 tarihinde UNHCR. https://www.unhcr.org/tr/en/refugees-and-asylum-seekers-in-turkey adresinden alındı.
Urbinati, N. 2019. Me the people how populism transforms democracy. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Uzgel, İ. 2022. Dış Politikada Post Kemalizm: Bir Çöküşün Hikayesi. In Post-Post Kemalizm, ed. İ. Aytürk, B. Esen. 151–192. İstanbul: İletişim Yayınları.
White, J.B. 2002. Islamist mobilization in Turkey. Seattle: University of Washington Press.
Yaşlı, F. 2023. “Hudut Namustur”: Seküler-Popülist Milliyetçiliğin İzinde. Fiscaoeconomia 7(3):2636–2671.
Yavuz, M.H. 2005. Bediüzzaman Said‑i Nursi ve Nurculuk. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce İslamcılık., 264–294. içinde İstanbul: İletişim Yayınları.
Yazıcı, S. 2015. Turkey in the last two decades: from democratization to authoritarianism. European Public Law 21(4):635–656.
Yıldırım, D. 2016a. 1980 Sonrasında Liberal Sol Akımın Gelişim Çizgisi. In Türkiye’de Yeni Siyasal Akımlar (1980 Sonrası), ed. E.H. Yıldırım, 171–210. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Yıldırım, D. 2016b. Muhafazakar Demokrasi ve Akp. In Türkiye’de Yeni Siyasal Akımlar (1980 Sonrası), ed. E. Haspolat, D. Yıldırım, 539–559. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Zemin, Yeni. 1994. Kemalizm’in Sok Kalesi Laiklik. Vol. 13
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Ethics declarations
Conflict of interest
A.S. Mantoglu declares that she has no competing interests.
Ethical standards
For this article no studies with human participants or animals were performed by any of the authors. All studies mentioned were in accordance with the ethical standards indicated in each case.
Additional information
Publisher’s Note
Springer Nature remains neutral with regard to jurisdictional claims in published maps and institutional affiliations.
Rights and permissions
Springer Nature or its licensor (e.g. a society or other partner) holds exclusive rights to this article under a publishing agreement with the author(s) or other rightsholder(s); author self-archiving of the accepted manuscript version of this article is solely governed by the terms of such publishing agreement and applicable law.
About this article
Cite this article
Mantoglu, A.S. Reading the post kemalism and democracy discussions over the concepts of agonism and antagonism. Z Vgl Polit Wiss (2024). https://doi.org/10.1007/s12286-024-00594-y
Received:
Revised:
Accepted:
Published:
DOI: https://doi.org/10.1007/s12286-024-00594-y