Samenvatting
In dit hoofdstuk worden dilemma’s besproken die psychologen en psychotherapeuten tijdens de behandeling van een patiënt met medisch en psychologisch onverklaarde lichte cognitieve stoornissen tegen kunnen komen. In dit kader wordt het DSM-5-begrip ‘beperkte neurocognitieve stoornis’ toegelicht. Bij aanvang van een reguliere behandeling is meestal niet bekend dat sprake is van een beperkte neurocognitieve stoornis en een negatieve invloed ervan kan pas in de loop van de tijd merkbaar worden. De behandelaar krijgt handvatten om, vooral middels observatie en gesprek, meer duidelijkheid te krijgen over de impact van dergelijke cognitieve stoornissen. Ook krijgt de lezer beknopte informatie over de relatie tussen de beperkte en de uitgebreide neurocognitieve stoornis (dementiesyndroom). Er worden mogelijkheden voor ingrijpen besproken voor als door deze stoornis een therapie stagneert.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Notes
- 1.
Iatrogeen effect: de wetenschappelijke term voor ‘onbedoeld veroorzaakt door medische handelingen’.
Literatuur
APA (2014). DSM-5 Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen. (Nederlandse vertaling van het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders). Amsterdam: Boom.
Armstrong, C. L., & Morrow, L. (Eds.). (2012). Handbook of medical neuropsychology. New York: Springer Verlag.
Bateman, A. W., & Fonagy, P. (Eds.). (2012). Handbook of mentalizing in mental health practice. London: APA.
Berg, E. van der, & Brands, I. (2015). Diabetes mellitus. In J. A. M. Vandermeulen & M. M. A. Derix (Red.), Neuropsychologische casuïstiek: Verdieping en praktijkgerichte gevalsbeschrijvingen (pag. 81–93). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Boelen, D., & Spikman, J. (2010). Stoornissen in de executieve functies en aandachtsprocessen. In R. Ponds, C. van Heugten, L. Fasotti & E. Wekking (Red.), Neuropsychologische behandeling (pag. 205–230). Amsterdam: Boom.
Factsheet Cijfers en feiten over dementie (2017). Alzheimer Nederland. Geraadpleegd op 18 december 2018 op https://www.alzheimer-nederland.nl/dementie/feiten-cijfers.
Hendriks, M. P. H., & Kessels, R. P. C. (2010). Geheugenstoornissen. In R. Ponds, C. van Heugten, L. Fasotti & E. Wekking (Red.), Neuropsychologische behandeling (pag. 162–204). Amsterdam: Boom.
Jongh, A. de (2013). EMDR bij dementie: Doen! EMDR Magazine, 1(3), 46–47.
Joosten, J., Berg, S. van den, & Teunisse, J. P. (2008). Help me even herinneren, een gids voor mensen met milde geheugenproblemen en hun naasten. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Joosten-Weyn Banningh, L. W., Prins, J. B., Vernooij-Dassen, M. J., Wijnen, H. H., Olde Rikkert, M. G., & Kessels, R. P. (2010). Group therapy for patients with mild cognitive impairment and their significant others: Results of a waiting-list controlled trial. Gerontology, 57, 444–454.
Kipps, C. M., Hodges, J. R., & Hornberger, M. (2010). Nonprogressive behavioural frontotemporal dementia: Recent developments and clinical implications of the ‘bvFTD phenocopy syndrome’. Current Opinion in Neurology, 23, 628–632.
Leenders, K. L. (2009). Parkinson en Lewy-body-dementie. In C. Jonker & J. P. J. Slaets (Red.), Handboek dementie: Laatste inzichten in diagnostiek en behandeling (pag. 231–242). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
McCrimmon, R. J., Ryan, C. M., & Frier, B. M. (2012). Diabetes and cognitive dysfunction. Lancet, 379, 2291–2299.
Muslimović, D., Post, B., Speelman, J. D., & Schmand, B. A. (2005). Cognitive profile of patients with newly diagnosed parkinson disease. Neurology, 65, 1239–1245.
Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG) (2014). Richtlijn diagnostiek en behandeling van dementie. Utrecht: de Tijdstroom.
Pennaerts, H. (2015). De ziekte van Parkinson. In J. A. M. Vandermeulen & M. M. A. Derix (Red.), Neuropsychologische casuïstiek (pag. 115–133). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Scheltens, Ph., Flier, W. M. van der, Rozemuller, A. M., & Pijnenburg, Y. A. L. (2009). Ziekte van Alzheimer. In C. Jonker & J. P. J. Slaets (Red.), Handboek dementie: Laatste inzichten in diagnostiek en behandeling (pag. 197–209). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Snowden, J. S., Thompson, J. C., Stopford, C. L., Richardson, A. M. T., Gerhard, A., Neary, D., et al. (2011). The clinical diagnosis of early-onset dementias: Diagnostic accuracy and clinicopathological relationships. Brain, 134, 2478–2492.
Vandenberge, R. (2009). Vasculaire dementie. In C. Jonker & J. P. J. Slaets (Red.), Handboek dementie: Laatste inzichten in diagnostiek en behandeling. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Visser, P. J., Kester, A., Jolles, J., & Verhey, F. R. J. (2006). Ten-year risk of dementia in subjects with mild cognitive impairment. Neurology, 67, 1201–1207.
Winblad, B., Palmer, K., Kivipelto, M., Jelic, V., Fratiglioni, L., Wahlund, L. O., et al. (2004). Mild cognitive impairment: Beyond controversies, towards a consensus. Report of the international working groep on mild cognitive impairment. Journal of Internal Medicine, 256, 240–246.
Winkens, I., & Fasotti, L. (2010). Mentale traagheid. In R. Ponds, C. van Heugten, L. Fasotti & E. Wekking (Red.), Neuropsychologische behandeling (pag. 143–161). Amsterdam: Boom.
Wit, P. F. M. de, & Derix, M. M. A. (2014). In M. P. H. Hendriks, R. P. C. Kessels, M. Gorissen-van Eenige, B. Schmand & A. A. Duits (Red.), Neuropsychologische diagnostiek: De klinische praktijk (pag. 293–312). Amsterdam: Boom.
Zyto, S., & Jabben, N. (2015). Stemmingsstoornissen. In J. A. M. Vandermeulen & M. M. A. Derix (Red.), Neuropsychologische casuïstiek: Verdieping en praktijkgerichte gevalsbeschrijvingen (pag. 61–78). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2019 Bohn Stafleu van Loghum is een imprint van Springer Media B.V., onderdeel van Springer Nature
About this chapter
Cite this chapter
de Wit, P.F.M., Wolterink, M.C. (2019). Een neurocognitieve stoornis: bijdrage van de neuropsychologie bij psychotherapeutische behandeling. In: Vandermeulen, J., Derix, M., van Dijke, A. (eds) De rol van neuropsychologie bij psychotherapie. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-368-2263-3_14
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2263-3_14
Published:
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-368-2262-6
Online ISBN: 978-90-368-2263-3
eBook Packages: Dutch language eBook collection