Skip to main content

Bilanzierung von Leasingverhältnissen nach IAS 17 – Darstellung und kritische Analyse der Änderungen

  • Chapter
  • First Online:
Erfolgreiche Abschlussarbeiten - Internationale Rechnungslegung
  • 9401 Accesses

Zusammenfassung

Die Leasingbranche ist Deutschlands größter Investor. Marktstudien zeigen, dass knapp 80 % der Finanzentscheider in deutschen Unternehmen Leasing zur Realisation ihrer Investitionspläne in Betracht ziehen. Die Motive, die für das Leasing sprechen, sind dabei u. a. Liquiditätsschonung, Kalkulierbarkeit der Kosten, neuester Stand der Betriebsausstattung und eine bilanzschonende Finanzierung. Die bilanzschonende Finanzierung ergibt sich bei Erstellung von Konzernabschlüssen nach IFRS aus der Ausnutzung der aktuellen Bilanzierungsregeln des IAS 17, durch die es möglich ist, bestimmte Leasingverhältnisse außerbilanziell abzubilden. Genau diese Möglichkeit der bilanzneutralen Darstellung von Leasingverhältnissen steht stark in der Kritik, weshalb sich die Standardsetter IASB und FASB dieser Problematik angenommen haben. In einem gemeinsamen Konvergenzprojekt versuchen sie seit mehr als einem Jahrzehnt, eine Reform der Leasingbilanzierung in der internationalen Rechnungslegung voranzubringen. Ziel der vorliegenden Arbeit ist es, die aktuellen und die künftig geplanten Bilanzierungsvorschriften nach momentanem Stand darzustellen und diese kritisch zu betrachten.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

eBook
USD 24.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 34.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Similar content being viewed by others

Notes

  1. 1.

    Vgl. Pferdehirt (2007), S. 1.

  2. 2.

    Vgl. Beatge u. a. (2012), S. 657.

  3. 3.

    Vgl. Bundesverband deutscher Leasingunternehmen (2015a).

  4. 4.

    Vgl. Bundesverband deutscher Leasingunternehmen (2015b).

  5. 5.

    Vgl. Küting u. a. (2013), S. 394 f.

  6. 6.

    Vgl. Deloitte (2015a).

  7. 7.

    IASB (2008), p. 5.

  8. 8.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 218; Bausch/Fülbier (2015), S. 2342; Freiberg (2015), S. 2539.

  9. 9.

    Vgl. Merz u. a. (2002), S. 307.

  10. 10.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 384; Pellens u. a. (2014), S. 660.

  11. 11.

    Vgl. Coenenberg u. a. (2012), S. 193.

  12. 12.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 384.

  13. 13.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 60.

  14. 14.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 384 f.

  15. 15.

    Vgl. Coenenberg u. a. (2012), S. 197.

  16. 16.

    Vgl. Coenenberg u. a. (2012), S. 23 f.

  17. 17.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 663.

  18. 18.

    Vgl. Scharenberg (2009), S. 94.

  19. 19.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 385.

  20. 20.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 663.

  21. 21.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 385.

  22. 22.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 663 f.

  23. 23.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C, Rz. 1622.

  24. 24.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 664 f.; Kirsch (2013), S. 60 f.; Coenenberg u. a. (2012), S. 198 f.; für die folgenden Abschnitte.

  25. 25.

    Vgl. Focken/Hansmann, in: Gabler Kommentar Internationale Rechnungslegung (2011), IAS 17, Rz. 51.

  26. 26.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C, Rz. 1626.

  27. 27.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C, Rz. 1627.

  28. 28.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C, Rz. 1630.

  29. 29.

    Vgl. Lüdenbach u. a. (2015), § 15, Rz. 47 ff.

  30. 30.

    Vgl. Lüdenbach u. a. (2015), § 15, Rz. 49.

  31. 31.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 61.

  32. 32.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C, Rz. 1631.

  33. 33.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 386 f.

  34. 34.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 387.

  35. 35.

    Vgl. Lüdenbach u. a. (2015), § 15, Rz. 88.

  36. 36.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 60 f.; Pellens u. a. (2014), S. 664.

  37. 37.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 61.

  38. 38.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 666.

  39. 39.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C, Rz. 1660.

  40. 40.

    Vgl. Lüdenbach u. a. (2015), § 15, Rz. 121.

  41. 41.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 394 ff.

  42. 42.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 62.

  43. 43.

    Vgl. Lüdenbach u. a. (2015), § 15, Rz. 133.

  44. 44.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 398.

  45. 45.

    Beispiel entnommen aus Lüdenbach u. a. § 15, Rz. 133 und ergänzt.

  46. 46.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C., Rz. 1662.

  47. 47.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 676.

  48. 48.

    Vgl. Focken/Hansmann, in: Gabler Kommentar Internationale Rechnungslegung (2011), IAS 17, Rz. 65.

  49. 49.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C, Rz. 1665.

  50. 50.

    Vgl. Lüdenbach u. a. (2015), § 15, Rz. 134.

  51. 51.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 395.

  52. 52.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 64.

  53. 53.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 670.

  54. 54.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 671 f.

  55. 55.

    Vgl. Lüdenbach u. a. (2015), § 15, Rz. 136.

  56. 56.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 64.

  57. 57.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 678.

  58. 58.

    Vgl. Lüdenbach u. a. (2015), § 15, Rz. 137 ff.

  59. 59.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 64 f.

  60. 60.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 64 f.

  61. 61.

    Vgl. Baetge u. a. (2012), S. 670.

  62. 62.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C, Rz. 1670.

  63. 63.

    Beispiel entnommen aus Kirsch (2013), S. 65 und ergänzt.

  64. 64.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 672.

  65. 65.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 392.

  66. 66.

    Vgl. Baetge u. a. (2012), S. 669 f.

  67. 67.

    Vgl. Focken/Hansmann, in: Gabler Kommentar Internationale Rechnungslegung, IAS 17, Rz. 68.

  68. 68.

    Periodenabgrenzung: Posten der Rechnungsabgrenzung dienen der periodengerechten Erfolgsermittlung nach dem accrual principle in IAS 1.25 und im Rahmenkonzept Rz. 22. Es wird unterschieden in transitorische Abgrenzungsposten, bei denen es sich um Ausgaben bzw. Einnahmen des Unternehmens, die Aufwand bzw. Ertrag für eine bestimmte Zeit nach dem Bilanzstichtag darstellen und antizipative Abgrenzungsposten, bei denen es sich um Aufwendungen bzw. Erträge handelt, die in der laufenden Periode anfallen, jedoch erst nach dem Bilanzstichtag zu Ausgaben oder Einnahmen führen. Vgl. Coenenberg u. a. (2012), S. 469 f.

  69. 69.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 681.

  70. 70.

    Vgl. Focken/Hansmann, in Gabler Kommentar Internationale Rechnungslegung, IAS 17, Rz. 68.

  71. 71.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 681.

  72. 72.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C, Rz. 1680.

  73. 73.

    Vgl. Pellens u. a. (2014), S. 686.

  74. 74.

    Vgl. Lüdenbach (2015), § 15, Rz. 166.

  75. 75.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 401.

  76. 76.

    Vgl. Coenenberg u. a. (2012), S. 63.

  77. 77.

    Vgl. IASB (2009).

  78. 78.

    Vgl. IASB (2010).

  79. 79.

    Vgl. IASB (2013).

  80. 80.

    Vgl. IASB (2014b).

  81. 81.

    Vgl. IASB (2015a).

  82. 82.

    Vgl. IASB (2015c).

  83. 83.

    Vgl. Deloitte (2015a).

  84. 84.

    Vgl. Deloitte (2013a), S. 2.

  85. 85.

    Vgl. IASB (2015c), p. 2.

  86. 86.

    Vgl. IASB (2015a), p. 4.

  87. 87.

    Vgl. IASB (2015c), p. 3; Dinh u. a. (2015), S. 288.

  88. 88.

    Vgl. Deloitte (2013a), S. 3.

  89. 89.

    Vgl. IASB (2015c), p. 3.

  90. 90.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 288.

  91. 91.

    Vgl. EY (2015), S. 10.

  92. 92.

    Vgl. Deloitte (2015b), S. 4.

  93. 93.

    Vgl. IASB (2015c), p. 2; Dinh u. a. (2015), S. 288.

  94. 94.

    Vgl. Deloitte (2013a), S. 3.

  95. 95.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 194.

  96. 96.

    Vgl. Adolph/Findeisen (2014), S. 2727 f.

  97. 97.

    Vgl. IASB (2015a), p. 5.

  98. 98.

    Vgl. IASB (2014b), p. 12.

  99. 99.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 75.

  100. 100.

    Vgl. IASB (2015a), p. 5.

  101. 101.

    Vgl. EY (2015), S. 17.

  102. 102.

    Vgl. IASB (2015a), p. 5.

  103. 103.

    Vgl. EY (2015), S. 15.

  104. 104.

    Vgl. EY (2015), S. 19.

  105. 105.

    Vgl. IASB (2014b), p. 13.

  106. 106.

    Vgl. Freiberg (2015), S. 2543.

  107. 107.

    Vgl. EY (2015), S. 19.

  108. 108.

    Vgl. Küting u. a. (2013), S. 393.

  109. 109.

    Vgl. Freiberg (2015), S. 2541.

  110. 110.

    Vgl. IASB (2015c), p. 2.

  111. 111.

    Vgl. EY (2015), S. 23.

  112. 112.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 290 f.

  113. 113.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 77.

  114. 114.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 289.

  115. 115.

    Vgl. EY (2015), S. 13.

  116. 116.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 196; Freiberg (2015), S. 2542.

  117. 117.

    Vgl. EY (2015), S. 13 f.

  118. 118.

    Vgl. Freiberg (2015), S. 2542.

  119. 119.

    Vgl. EY (2015), S. 18.

  120. 120.

    Vgl. EY (2015), S. 18.

  121. 121.

    Vgl. Deloitte (2013b), S. 7.

  122. 122.

    Vgl. Deloitte (2013a), S. 10.

  123. 123.

    Vgl. Bausch/Fülbier (2015), S. 2341 ff.

  124. 124.

    Vgl. IASB (2014b), p. 9; Dinh u. a. (2015), S. 281.

  125. 125.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 76 f.

  126. 126.

    Vgl. IASB (2014b), p. 11.

  127. 127.

    Vgl. Deloitte (2015b), S. 3.

  128. 128.

    Vgl. IASB (2014b), p. 11.

  129. 129.

    Vgl. EY (2015), S. 32.

  130. 130.

    Vgl. Deloitte (2013a), S. 7.

  131. 131.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 290.

  132. 132.

    Vgl. EY (2015), S. 23.

  133. 133.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 290.

  134. 134.

    Vgl. EY (2015), S. 62.

  135. 135.

    Vgl. Deloitte (2015b), S. 8.

  136. 136.

    Vgl. EY (2015), S. 25.

  137. 137.

    Vgl. IASB (2014b), p. 10; Dinh u. a. (2015), S. 289 f.

  138. 138.

    Vgl. Küting u. a. (2013), S. 393.

  139. 139.

    Vgl. IASB (2014b), p. 3; Deloitte (2015b), S. 2 und S. 5; Dinh u. a. (2015), S. 290;.

  140. 140.

    Vgl. IASB (2015b), p. 5.

  141. 141.

    Vgl. Küting (2013), S. 393 f.

  142. 142.

    Vgl. Bardens u. a. (2013), S. 510.

  143. 143.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 61.

  144. 144.

    Vgl. IASB (2015b), pp. 5; Dinh u. a. (2015), S. 290; S. 2342; Adolph/Findeisen (2014), S. 2728 für den folgenden Abschnitt.

  145. 145.

    Vgl. Bardens u. a. (2013), S. 510.

  146. 146.

    Vgl. Adolph/Findeisen (2014), S. 2727.

  147. 147.

    Vgl. Küting u. a. (2013), S. 394.

  148. 148.

    Vgl. EY (2015), S. 35.

  149. 149.

    Vgl. Lüdenbach u. a. (2015), § 15, Rz. 133.

  150. 150.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 398.

  151. 151.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 290.

  152. 152.

    Vgl. Küting u. a. (2013), S. 394.

  153. 153.

    Vgl. EY (2015), S. 37.

  154. 154.

    Vgl. Bardens u. a. (2013), S. 511.

  155. 155.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 290.

  156. 156.

    In Anlehnung an Deloitte (2013b), S. 9 ff.

  157. 157.

    Vgl. Küting u. a. (2013), S. 395.

  158. 158.

    Vgl. Küting u. a. (2013), S. 395; Deloitte (2013a), S. 9.

  159. 159.

    Vgl. Bardens u. a. (2013), S. 510.

  160. 160.

    In Anlehnung an Deloitte (2013b), S. 13 f.

  161. 161.

    Vgl. Freiberg (2015), S. 2541; Dinh u. a. (2015), S. 290.

  162. 162.

    Vgl. Deloitte (2015b), S. 2.

  163. 163.

    Vgl. IASB (2014b), p. 9, IASB (2015b), p. 3, Dreesen/Engels (2015), S. 195.

  164. 164.

    Vgl. Deloitte (2013a), S. 10; IASB (2015b), p. 7.

  165. 165.

    Vgl. EY (2015), S. 39; IASB (2015b), p. 8.

  166. 166.

    Vgl. Beine/Nardmann, in: Ballwieser u. a. (2011), Abschn. 16, Rz. 175.

  167. 167.

    Vgl. Deloitte (2013a), S. 10 f.

  168. 168.

    Vgl. Bardens u. a. (2013), S. 512.

  169. 169.

    Vgl. Deloitte (2013a), S. 10.

  170. 170.

    Vgl. IASB (2014b), p. 13; Dinh u. a. (2015), S. 291; Freiberg (2015), S. 2539; Dreesen/Engles (2015), S. 199.

  171. 171.

    Vgl. IASB (2014b), p. 13; Bausch/Fülbier (2015), S. 2342.

  172. 172.

    Vgl. Adolph/Findeisen (2014), S. 2728.

  173. 173.

    Vgl. EY (2015), S. 54.

  174. 174.

    Vgl. Deloitte (2013a), S. 12.

  175. 175.

    Vgl. Adolph/Findeisen (2014), S. 2729.

  176. 176.

    Vgl. EY (2015), S. 56.

  177. 177.

    Vgl. IASB (2014a), p. 12.

  178. 178.

    Vgl. EY (2015), S. 59.

  179. 179.

    Vgl. Deloitte (2015b), S. 9.

  180. 180.

    Vgl. EY (2015), S. 59 f. für den gesamten Abschnitt.

  181. 181.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 191; Dinh u. a. (2015), S. 281;.

  182. 182.

    Vgl. Küting u. a. (2013), S. 394 ff. für den gesamten Abschnitt.

  183. 183.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 192.

  184. 184.

    Vgl. Coenenberg (2012), S. 204.

  185. 185.

    Vgl. Kirsch (2013), S. 13 f.

  186. 186.

    Vgl. Küting u. a. (2013), S. 393.

  187. 187.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 192.

  188. 188.

    Vgl. Petersen u. a. (2015), S. 385.

  189. 189.

    Vgl. Pawelzik (2012), Kapitel C., Rz. 1627.

  190. 190.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 193.

  191. 191.

    Vgl. Coenenberg (2012), S. 204.

  192. 192.

    Vgl. Beatge u. a. (2012), S. 670.

  193. 193.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 196.

  194. 194.

    Vgl. PWC (2015).

  195. 195.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 283.

  196. 196.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 196; Küting u. a. (2013), S. 398.

  197. 197.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 283.

  198. 198.

    Vgl. Adolph/Findeisen (2015), S. 2728.

  199. 199.

    Vgl. Schmidt/Thiele (2010), S. 256.

  200. 200.

    Vgl. Lüdenbach u. a. (2015), § 15, Rz. 200.

  201. 201.

    Vgl. EY (2015), S. 59.

  202. 202.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 197.

  203. 203.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 195; Bausch/Fülbier (2015), S. 2344; Adolph/Findeisen (2015), S. 2727.

  204. 204.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 291.

  205. 205.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 197 für den gesamten Abschnitt.

  206. 206.

    Vgl. PWC (2015).

  207. 207.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 290.

  208. 208.

    Vgl. Schmidt/Thiele (2010), S. 257.

  209. 209.

    Vgl. Freiberg (2015), S. 2543.

  210. 210.

    Vgl. Dinh u. a. (2015), S. 290 f. für den gesamten Abschnitt.

  211. 211.

    Vgl. Küting u. a. (2013), S. 396.

  212. 212.

    Vgl. Bausch/Fülbier (2015), S. 2345.

  213. 213.

    Covenants sind vertraglich zugesicherte Bedingungen, wie z. B. bestimmte Finanzkennzahlen, die während der Laufzeit des Kreditvertrags vom Kreditnehmer eingehalten werden müssen. Wenn die vereinbarten Bedingungen nicht eingehalten werden, zieht dies eine Verschlechterung der Kreditkonditionen oder sogar eine außerordentliche Kündigung des Kreditvertrags durch den Kreditgeber nach sich. Vgl. Grill u. a. (1995), S. 369.

  214. 214.

    Vgl. Bausch/Fülbier (2015), S. 2344 f.

  215. 215.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 192.

  216. 216.

    Vgl. EY (2015), S. 59 f.

  217. 217.

    Vgl. Dreesen/Engels (2015), S. 198.

Literatur

Download references

Author information

Authors and Affiliations

Authors

Editor information

Editors and Affiliations

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2016 Springer Fachmedien Wiesbaden

About this chapter

Cite this chapter

Bay, H. (2016). Bilanzierung von Leasingverhältnissen nach IAS 17 – Darstellung und kritische Analyse der Änderungen. In: Malms, I. (eds) Erfolgreiche Abschlussarbeiten - Internationale Rechnungslegung. Springer Gabler, Wiesbaden. https://doi.org/10.1007/978-3-658-13005-3_3

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-658-13005-3_3

  • Published:

  • Publisher Name: Springer Gabler, Wiesbaden

  • Print ISBN: 978-3-658-13004-6

  • Online ISBN: 978-3-658-13005-3

  • eBook Packages: Business and Economics (German Language)

Publish with us

Policies and ethics