Abstract
For over 30 years of Ukraine’s independence, the ‘course to the West’ in foreign and security policy has experienced several changes, moving from ‘virtual Europeanization’ through ‘multi-vector’ policy to inscribing full membership in the EU and NATO in the Ukrainian Constitution. Such lack of consistency in the policy of affiliation with the West is a consequence of both internal and international factors. The obstacles on Ukraine’s way to the West are both resistance within the country itself and processes in the international arena, especially between the West and Russia, which currently resulted in the war that began on February 24, 2022. Despite this, Ukraine’s attempts to move closer to the West are slowly bearing fruit. In this chapter, the author aims to analyze external and internal determinants of Ukraine’s foreign policy toward the widely understood West, applying the perspective of neoclassical realism.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
References
2021 rik: pravovi podiyi, problemi, zakoni, lyudi, aktualni naukovi vidannya, LexInform, January 25, 2022. https://lexinform.com.ua/v-ukraini/2021-rik-pravovi-podiyi-problemy-zakony-lyudy-aktualni-naukovi-vydannya/. Accessed May 14, 2022.
Abramec, A. (2017, December 9). TOP-7 krupnejshih korrupcionnyh skandalov nezavisimoj Ukraine, 24 Kanal, December 9, 2017. https://24tv.ua/ru/top_7_krupnejshih_korrupcionnyh_skandalov_nezavisimoj_ukraine_n899598. Accessed May 14, 2022.
Bayer, L. (2022, February 27). Slovakia pushes for ‘special track’ for Ukraine toward joining EU, Politico, February 27, 2022. https://www.politico.eu/article/slovakia-pushes-for-new-eu-track-for-ukraine/. Accessed May 14, 2022.
Bazar, O. (2022, April 21). SShA, Velikobritaniya, Kanada i Turechchina ne gotovi brati na sebe zobovyazannya po zbrojnomu zahistu Ukrayini, – Chavushoglu, LB.ua, April 21, 2022. https://lb.ua/world/2022/04/21/514152_ssha_velikobritaniya_kanada_i.html. Accessed May 14, 2022.
Bielecki, T. (2022, February 28). Ukraina prosi o przyjęcie do UE. Co na to Unia?, DW, February 28, 2022. https://www.dw.com/pl/ukraina-prosi-o-przyj%C4%99cie-do-ue-co-na-to-unia/a-60951215. Accessed May 14, 2022.
Blyzniuk, M. (2022). Zachód w polityce bezpieczeństwa Ukrainy. Przegląd Politologiczny, XXVII(2), 117–133. https://doi.org/10.14746/pp.2022.27.2.9
Borrell admits mistake to have promised Ukraine NATO membership, TASS, March 11, 2022. https://tass.com/world/1420623. Accessed May 14, 2022.
Brzeziński, Z. (2014, February 22). Russia needs to be offered a ‘Finland option’ for Ukraine, Financial Times. https://www.ft.com/content/e855408c-9bf6-11e3-afe3-00144feab7de. Accessed May 14, 2022.
Chervonenko, V. (2015, December 9). Top-5 korrupcionnyh skandalov na Ukraine, BBC News, December 9, 2015. https://www.bbc.com/russian/international/2015/12/151209_ukraine_top_corruption_cases. Accessed May 14, 2022.
Council of the European Union, Joint Declaration of the Prague Eastern Partnership Summit Prague May 7, 2009, 8435/09 (Presse 78), Prague, 7 May, 2009. https://www.consilium.europa.eu/media/31797/2009_eap_declaration.pdf. Accessed May 14, 2022.
Council of the European Union, Joint Declaration of the Brussels Eastern Partnership Summit Brussels November 24, 2017, 14821/17, Brussels, November 24, 2017. https://www.consilium.europa.eu/media/31758/final-statement-st14821en17.pdf. Accessed May 14, 2022.
Deklaracja pro derzawny suwerenitet Ukrainy, Kyiv 1990. https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/55-12#Text. Accessed May 14, 2022.
Demenko, O. (2008). Chi dopomozhe Ukrayini nejtralnij status garantuvati vlasnu bezpeku u XXI stolitt. Visnik Nacionalnoyi akademiyi oboroni Ukrainy, 1(5), 127–133.
Dorosh, S. (2022, March 16). Nejtralnij status Ukrayini. Sho stoyit za zayavami Rosiyi i sho vidpovila Ukraina, BBC News Ukraine, March 16, 2022. https://www.bbc.com/ukrainian/features-60739251. Accessed May 14, 2022.
Droga Ukrainy do Unii Europejskiej nie jest taka prosta. „Nie ma żadnej szybkiej uproszczonej procedury”, Rzeczpospolita, March 1, 2022. https://www.rp.pl/dyplomacja/art35784201-droga-ukrainy-do-unii-europejskiej-nie-jest-taka-prosta-nie-ma-zadnej-szybkiej-uproszczonej-procedury. Accessed May 14, 2022.
Embargo na rosyjskie surowce oznaczałoby drastyczne cięcie eksportu towarów tego kraju do Unii Europejskiej, Business Insider Polska, April 6, 2022. https://businessinsider.com.pl/gospodarka/makroekonomia/embargo-na-rosyjskie-surowce-oznaczaloby-drastyczne-ciecie-eksportu-towarow-tego/s91b5zk. Accessed May 14, 2022.
EU Neighbours east, European Parliament welcomes Ukraine’s application for candidate status, March 1, 2022. https://euneighbourseast.eu/news-and-stories/latest-news/european-parliament-welcomed-ukraines-application-for-candidate-status/. Accessed May 14, 2022.
European Council, EU sanctions against Russia explained, last reviewed on July 22, 2022. https://www.consilium.europa.eu/en/policies/sanctions/restrictive-measures-against-russia-over-ukraine/sanctions-against-russia-explained/. Accessed July 27, 2022.
European Parliament, Resolution on the Russian aggression against Ukraine, 2022/2564(RSP), Brussels, March 1, 2022. https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2022-0052_EN.html. Accessed May 14, 2022.
European Parliament, Roberta Metsola backs Ukrainian people in Kyiv, April 1, 2022. https://www.europarl.europa.eu/news/fi/press-room/20220401IPR26508/roberta-metsola-backs-ukrainian-people-in-kyiv. Accessed May 14, 2022.
Flikke, G. (2008). Pacts, parties and elite struggle: Ukraine’s troubled post-orange transition. Europe-Asia Studies, 60(3), 375–396.
Fon der Lyaen peredala Zelenskomu oprosnik dlya statusa kandidata na chlenstvo v ES, Ukrinform, April 8, 2022. https://www.ukrinform.ru/rubric-polytics/3452573-fon-der-laen-peredala-zelenskomu-oprosnik-dla-statusa-kandidata-na-clenstvo-v-es.html. Accessed May 14, 2022.
Informal meeting of the Heads of State or Government. Versailles Declaration, Versailles, March 11, 2022. https://presidence-francaise.consilium.europa.eu/media/qphpn2e3/20220311-versailles-declaration-en.pdf. Accessed May 14, 2022.
Kasyanov, G. (2008). Ukraina 1991–2007: Ocherki Novejshej Istorii. Kyiv: Nash Chas.
Kissinger, H. (2022, March 5). To settle the Ukraine crisis, start at the end, The Washington Post, March 5, 2022. https://www.washingtonpost.com/opinions/henry-kissinger-to-settle-the-ukraine-crisis-start-at-the-end/2014/03/05/46dad868-a496-11e3-8466-d34c451760b9_story.html. Accessed May 14, 2022.
Kobilnik, V. (2009). Ukraina pislya «pomaranchevoi revolyucii»: novi vikliki vladi ta gromadyanskomu suspilstvu. In S. Kopilov (Ed.), Pomarancheva revolyuciya: uroki ta istorichne znachennya. Zbirnik materialiv naukovo-praktichnoï konferencii (pp. 12–18). Kam'yanec-Podilskij: KPNU imeni Ivana Ogiyenka.
Koncepcja (osnowy derzawnoi polityki) nacionalnoi bezpeky Ukrainy, 1997, Kyiv. https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/3/97-%D0%B2%D1%80/ed19970116#Text. Accessed May 14, 2022.
Kowal, P. (2017). Oligarchat i Rewolucja (1991–2014). Przypadek Ukrainy, Nowa Europa. Przegląd Natoliński, 1(7), 42–70.
Kubilus. A. (2022, March 3). Chlenstvo v ES cherez god: kak sdelat eto vozmozhnym dlya Ukrainy, Evropeyskaya Pravda, March 3, 2022. https://www.eurointegration.com.ua/rus/experts/2022/03/3/7135170/. Accessed May 14, 2022.
Kuzio, T. (2006). The orange revolution at a crossroads. Demokratizatsiya, 14(4), 477–492.
Kuzio, T. (2012). Ukraine’s relations with the west since the orange revolution. European Security, 21(3), 395–413.
Kuźniar, R. (2015). Ukraiński test dla polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony UE. In J. Zając, A. Włodkowska-Bagan, & M. Kaczmarski (Eds.), Bezpieczeństwo międzynarodowe Polska–Europa–Świat. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Ryszardowi Ziębie z okazji czterdziestolecia pracy naukowej (pp. 473–488). Warsaw: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW.
Lebedeva, O. (2022, April 4). Merkel schitaet pravilnym otkaz prinyat Ukrainu v NATO v 2008 godu, DW, April 4, 2022. https://www.dw.com/ru/merkel-schitaet-pravilnym-otkaz-prinjat-ukrainu-v-nato-v-2008-godu/a-61353702. Accessed May 14, 2022.
Makron: ES ne mozhe pochati proceduru vstupu z krayinoyu u stani vijni, Evropeyskaya Pravda, March 10, 2022. https://www.eurointegration.com.ua/news/2022/03/10/7135701/. Accessed May 14, 2022.
Matti Maasikas CNN Newsroom Live, April 14, 2022. https://www.eeas.europa.eu/delegations/ukraine/matti-maasikas-cnn-newsroom-live-14042022_en. Accessed May 14, 2022.
Mc Mahon, M. (2022, February 28). Ukraine is one of us and we want them in EU, Ursula von der Leyen tells Euronews, Euronews, February 28, 2022. https://www.euronews.com/2022/02/27/ukraine-is-one-of-us-and-we-want-them-in-eu-ursula-von-der-leyen-tells-euronews. Accessed May 14, 2022.
Mearsheimer, J. J. (2014, September/October). Why the Ukraine crisis is the West’s fault: The liberal delusions that provoked Putin. Foreign Affairs, 93(5), 77–89.
MID Avstrii vystupaet protiv chlenstva Ukrainy v ES, Evropeyskaya Pravda, April 23, 2022. https://www.eurointegration.com.ua/rus/news/2022/04/23/7138301/. Accessed May 14, 2022.
Nacionalna strategia u sferi praw ludyny, March 24, 2021, Kyiv. https://www.president.gov.ua/documents/1192021-37537. Accessed May 21, 2022.
Nadtoka, S. (2022, March 16). Nejtralnij status Ukrayini. Sho obgovoryuyut iz RF, Korrespondent.net, March 16, 2022. https://ua.korrespondent.net/ukraine/politics/4457693-neitralnyi-status-ukrainy-scho-obhovoruiuit-iz-rf. Accessed May 14, 2022.
NATO Press Release. Bucharest Summit Declaration, April 3, 2008. https://www.nato.int/cps/en/natolive/official_texts_8443.htm. Accessed May 14, 2022.
Ojczyk, J. (2022, March 1). Wniosek Ukrainy o przyjęcie do UE już rozpatrywany, Prawo.pl, March 1, 2022. https://www.prawo.pl/prawo/czy-ukraina-wejdzie-do-ue,513712.html. Accessed May 14, 2022.
Ostin dumaye, sho v majbutnomu Ukraina zapitaye chlenstvo v NATO, ale narazi vazhlivo poklasti kraj vijni, Interfax Ukraine, April 26, 2022. https://ua.interfax.com.ua/news/general/827358.html. Accessed May 14, 2022.
Padiryakova, O., Mirnij, M., & Pechonchik, T. (2022, January 4). Top-10 peremog u sferi prav lyudini – 2021, Zmina, January 4, 2022. https://zmina.info/articles/peremogy-human-rights-2021/. Accessed May 21, 2022.
Panina, N. (2005). Ukrainske Suspilstvo 1994–2005: Sociologichnij Monitoring. Kyiv: TOV “Vidavnictvo Sofiya”.
Ripsman, N. M., Taliaferro, J. W., & Lobell, S. E. (2016). Neoclassical realist theory of international politics. New York: Oxford University Press.
RF bolshe ne vidit raznicy mezhdu vstupleniem Ukrainy v ES i v NATO, Radio Svoboda, May 13, 2022. https://www.svoboda.org/a/rf-ne-vidit-raznitsy-mezhdu-stremleniem-ukrainy-vstupitj-v-es-i-nato/31847874.html. Accessed May 14, 2022.
Sobenko, N. (2022, April 25). Zmini do Konstituciyi shodo vstupu v NATO vnositi ne budut — Stefanchuk, Suspilne, April 25, 2022. https://suspilne.media/232357-zmini-do-konstitucii-sodo-vstupu-v-nato-vnositi-ne-budut-stefancuk/. Accessed May 14, 2022.
Sociological Group “Rating”. Public Opinion Survey of Residents of Ukraine, November 6–15, 2021. https://www.iri.org/wp-content/uploads/2022/02/FOR-RELEASE-2021-November-Survey-of-Residents-of-Ukraine_ENG.pdf. Accessed May 14, 2022.
Sociological Group “Rating”. Public Opinion Survey of Residents of Ukraine, March 30–April 2, 2022. https://www.iri.org/resources/public-opinion-survey-of-residents-of-ukraine/. Accessed May 14, 2022.
Transparency International Ukraine. (2021). Sprijnyattya Korupciyi - 2021. https://ti-ukraine.org/ti_format/doslidzhennya/cpi/. Accessed May 14, 2022.
United Nations Human Rights Office of the High Commissioner. Update on the Human Rights Situation in Ukraine, (2021a, February 1–April 30). Kyiv. https://ukraine.un.org/sites/default/files/2021a-05/HRMMU_Update02_Final_ENG.pdf. Accessed May 21, 2022.
United Nations Human Rights Office of the High Commissioner. Update on the Human Rights Situation in Ukraine (2021b, August 1–October 31). Kyiv. https://ukraine.un.org/sites/default/files/2021b-12/HRMMU-Update-2021-11-01-EN.pdf. Accessed May 21, 2022.
Vystuplenie Vladimira Putina na sammite NATO, April 4, 2008, Bucarest. https://www.unian.net/politics/110868-vyistuplenie-vladimira-putina-na-sammite-nato-buharest-4-aprelya-2008-goda.html. Accessed May 14, 2022.
Zięba, R. (2018). The Euro-Atlantic security system in the 21st century: From cooperation to crisis. Cham: Springer.
Zięba, R. (2020). Poland’s foreign and security policy: Problems of compatibility with the changing international order. Cham: Springer.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2023 The Author(s), under exclusive license to Springer Nature Switzerland AG
About this chapter
Cite this chapter
Blyzniuk, M. (2023). Ukraine’s Attempts to Join the West. In: Zięba, R. (eds) Politics and Security of Central and Eastern Europe. Contributions to Political Science. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-16419-4_7
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-16419-4_7
Published:
Publisher Name: Springer, Cham
Print ISBN: 978-3-031-16418-7
Online ISBN: 978-3-031-16419-4
eBook Packages: Political Science and International StudiesPolitical Science and International Studies (R0)