Abstract
In this study of the Netherlands national regime, we describe the long-term evolution of water rights (property rights) and public policies in the country over a period of almost 200 years (1800–2000), with an emphasis on the post-World War II period. In fact, water management has a much longer history in the Netherlands. As early as the 11th and 12th century, local communities started to organise themselves to manage water systems. Dykes were built to protect against flooding from the sea and the rivers. At that time, removal of peat (used as fuel) and clay (building material) was already causing land subsidence, demanding additional measures. The first democratic district water boards were established in the 13th century. The rulers of the Netherlands soon recognised them as competent water authorities. They were democratic stakeholder organisations consisting of elected representatives from local farming communities. For a long time (until the 19th century), they remained independent of national developments. In the 15th century, land subsidence was so great that agricultural fields remained water-logged for a large part of the year. More drastic measures were needed, and windmills were introduced to pump the extra water from the land. In the 16th century, windmills started to be used to drain the lakes resulting from peat-extraction, in order to create new land. In the 18th and 19th century more windmills were built to pump water out of local collection canals (‘boezems’) into open waters. The need for central coordination led in 1798 to the establishment of a state water authority ‘Rijkswaterstaat’. This state department became the leading agency for the large-scale construction of a flood protection infrastructure consisting of dykes along the shores and main rivers, as well as for large land reclamation projects. In fact, our analysis of the Dutch national regime starts around the period 1798–1814, since in that period the first attempts at a centralized approach of water management started. In 1814, the Netherlands became a monarchy and received a new constitution after a period of French domination (the Batavian Republic 1795–1806 and the Napoleontic era 1806–1814).
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
References
Andersen, M.S. (1999) ‘Governance by green taxes: implementing clean water policies in Europe 1970–1990.’ Environmental Economics and Policy Studies, 2, 39–63.
Asser, C., bewerkt door J.H. Beekhuis [et al.] (1990) Mr. C. Asser’s handleiding tot de beoefening van het Nederlands burgerlijk recht. Deel 2: Eigendom en beperkt zakelijke genotsrechten. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink.
Bennett, G, en B. Verhoeve (1994) Nederlands milieubeleid en de Europese Gemeenschap. In: P. Glasbergen (red.), Milieubeleid: een beleidswetenschappelijke inleiding. Den Haag: VUGA (vierde herziene druk), pp. 323–340.
Bergh, G.C.J.J. van den (1979) Eigendom. Grepen uit de geschiedenis van een omstreden begrip. Deventer: Kluwer.
Berg, J.T. van den, A. van Hall (1995) Waterstaats-en waterschapsrecht. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink.
Bosch, A. (2001) ‘Politiek-bestuurlijke aspecten van centrale waterstaatszorg 1798–1849.’ Openbaar bestuur, 2001–11, pp. 7–10.
Brainich von Brainich-Felth, C.H. (1993) Centralisatie en Waterschapswetgeving. In: J.C.N. Raadschelders en Th.A.J. Toonen (red.), Waterschappen in Nederland. Een bestuurskundige verkenning van de institutionele ontwikkeling. Hilversum: Verloren, pp. 107–131.
Bressers, J.Th.A. (1983) Beleidseffectiviteit en waterkwaliteitsbeleid. Een bestuurskundig onderzoek. Enschede: University of Twente.
Bressers, J.Th.A., D. Huitema, S.M.M. Kuks (1995) Policy networks in Dutch water policy. In: J.Th.A. Bressers, L.J. O’Toole, J.J. Richardson (eds.), Networks for water policy: a comparative perspective. London: Frank Cass, pp. 24–51.
Bressers, J.Th.A., L.A. Plettenburg (1997) National Environmental Policies–The Netherlands. In: M. Jänicke, H. Weidner (eds.), National Environmental Policies: A Comparative Study of Capacity-Building. Berlin: Springer-Verlag, pp. 109–132.
Bressers, J.Th.A., S.M.M. Kuks (2001) ‘Governance patronen als verbreding van het beleidsbegrip’ (Governance patterns as an extension of the policy concept) Beleidswetenschap (Journal of Policy Science), 15 (2001) 1, pp. 76–103.
Bressers, J.Th. A., S.M.M. Kuks, G.J.I. Schrama (2001) Negotiated Agreements between Water Suppliers and Farmers in the Context of Changing Water Networks in Europe. In: C. Dosi (ed.), Agricultural use of groundwater. Towards integration between agricultural policy and water resources management. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, pp. 169–193.
Commissie WB21 (2000) Waterbeleid voor de 21 e eeuw. Den Haag.
Daalder, H. (1974) Politisering en Lijdelijkheid in de Nederlandse politiek. Assen: Van Gorcum.
Disco, C. (1998) Waterstaat. In: J.W. Schot e.a. (red), Techniek in Nederland in de Twintigste Eeuw. Deel I. Zutphen: Walburg Pers, pp. 52–207.
Grijns, L.C., J. Wisserhof (1992) Ontwikkelingen in Integraal Waterbeheer. Verkenning van beleid, beheer en onderzoek. Delft: Delft University Press.
Hall, A. van (1992) Naar een samenhangend waterbeheer, bezien vanuit de kwantiteitszorg. In: S.B. Boelens e.a. (red.), Waterstaatswetgeving. Verleden, heden en toekomst. Bundel ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink, pp. 155–182.
Hall, A. van (red.) (1997) Waterbeheerswetgeving. Lelystad: Koninklijke Vermande.
Hall, A. van (1999) ‘De bestuurlijke organisatie van de waterstaat.’ Ars Aequi, 48 (1999) 5, pp. 333–343.
Heegstra, H.G. (1999) Verleden, heden en toekomst van het rivierbeheer. In: A. van Hall e.a. (red.), De Staat van Water. Opstellen over juridische, technische, financiele en politiekbestuurlijke aspecten van waterbeheer. Lelystad: Koninklijke Vermande, pp. 55–66.
Heide, O. van der (1992) De bestuurlijke organisatie van de waterstaatszorg. In: S.B. Boelens e.a. (red.), Waterstaatswetgeving. Verleden, heden en toekomst. Bundel ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink, pp. 93–107.
Hennekens, H.Ph.J.A.M. (1993) Openbare zaken naar publiek-en privaatrecht. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink.
Hennekens, H.Ph.J.A.M. (1999) ‘Water: een openbare zaak.’ Ars Aequi, 48 (1999) 5, pp. 371–379.
Heringa, A.W., T. Zwart (199 1) De Nederlandse Grondwet. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink, (derde, herziene druk).
Hoeven, J. van der (1989) De drie dimensies van het bestuursrecht. Ontstaan en vorming van het Nederlandse algemene bestuursrecht. Reeks van de Vereniging voor Administratief Recht nr. 100, Alphen aan den Rijn: Samsom H.D. Tjeenk Willink.
Hofstra, M.A. (1999) De Vierde nota waterhuishouding en de Vijfde nota ruimtelijke ordening. Verbanden in planvorming en integratie van beleid. In: A. van Hall e.a. (red.), De Staat van Water. Opstellen over juridische, technische, financiele en politiekbestuurlijke aspecten van waterbeheer. Lelystad: Koninklijke Vermande, pp. 77–89.
IJff, J. (1993) Omwentelingen in het waterschapsbestel 1968–1993. In: J.C.N. Raadschelders en Th.A.J. Toonen (red.), Waterschappen in Nederland. Een bestuurskundige verkenning van de institutionele ontwikkeling. Hilversum: Verloren, pp. 13–29.
Kuks, S.M.M. (1998) Policy Framework and Control Capacity in The Netherlands. In: G.J.I. Schrama (ed.). Drinking Water Supply and Agricultural Pollution. Preventive Action by the Water Supply Sector in the European Union and the United States. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, pp. 149–230.
Kuks, S.M.M. (2001) The privatisation debate on water services in the Netherlands. An examination of the public duty of the Dutch water sector and the implications of market forces and water chain cooperation. In: Fritz Holzwarth, R. Andreas Kraemer (Hrsg.), Umweltaspekte einer Privatisierung der Wasserwirtschaft in Deutschland. Berlin: Ecologic, pp. 81–112.
Leemhuis-Stout, J.M. (1992) Twintig jaren (regionaal) waterkwaliteitsbeheer. In: S.B. Boelens e.a. (red.), Waterstaatswetgeving. Verleden, heden en toekomst. Bundel ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink, pp. 183–196.
Lijphart, A. (1968) Verzuiling, pacificatie en kentering in de Nederlandse politiek (The politics of accomodation: pluralism and democracy in the Netherlands). Amsterdam, De Bussy.
Loor, P.J. de (1992) Waterstaatszorg; geen geisoleerd belang meer. In: S.B. Boelens e.a. (red.), Waterstaatswetgeving. Verleden, heden en toekomst. Bundel ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink, pp. 327–338.
OECD (1995) Netherlands. OECD Environmental Performance Reviews, Paris: OECD.
Perdok, P.J., J. Wessel (1998) Netherlands. In: F. Nunes Correira (ed.), Institutions for Water Resources Management in Europe. Rotterdam: Balkema, pp. 327–448.
Putten, J. van (1982) Policy Styles in the Netherlands: Negotiation and Conflict. In: J. Richardson (ed.), Policy Styles in Western Europe. London: George Allen & Unwin, pp. 168–196.
Schaaf, J. van der (1971) Schadevergoeding bij rechtmatige overheidsdaad; speciaal bij ruimtelijke ordening. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink.
Schorer, K.F.H. (1993) Het waterschapsbestel 1958–1993. In: M. Snijdelaar e.a., De waterstaatszorg in Nederland. Verankerd in het verleden, flexibel naar de toekomst. Den Haag: VUGA, pp. 55–72.
Snijdelaar, M. (1993) Ontwikkelingen in de waterstaatszorg vanaf de jaren vijftig. In: M. Snijdelaar e.a., De waterstaatszorg in Nederland. Verankerd in het verleden, flexibel naar de toekomst. Den Haag: VUGA, pp. 9–35.
Teeuwen, H.H.A. (1992) Grondwaterzorg; ontwikkelingen in beleid en wetgeving. In: S.B. Boelens e.a. (red.), Waterstaatswetgeving. Verleden, heden en toekomst. Bundel ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink, pp. 223–237.
Teeuwen, H.H.A., et al. (1993) Omgaan met de brede kijk door waterschappen. Gaan we breed keuren? In: M. Snijdelaar e.a., De waterstaatszorg in Nederland. Verankerd in het verleden, flexibel naar de toekomst. Den Haag: VUGA, pp. 37–54.
Warburg, A. (1992) Beeld van een periode: de jaren zestig, In: S.B. Boelens e.a. (red.), Waterstaatswetgeving. Verleden, heden en toekomst. Bundel ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving. Zwolle: W.E.J. Tjeenk Willink, pp. 61–79.
Wijk, H.D. van (1980) bewerkt door W. Konijnenbelt en R.M. van Male, Hoofdstukken van bestuursrecht. Den Haag: Elsevier bedrijfsinformatie, 1999 (elfde, herziene druk).
Zundert, J.W. van (1980) Overheidsbestuur en grondeigendom. Alphen aan den Rijn: Samsom.
Zundert, J.W. van (1991) De vitaliteit van het onteigeningsrecht. In: P.C.E. van Wijmen e.a., 150 Jaar Onteigeningswet. Deventer: Kluwer, pp. 13–20.
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2004 Springer Science+Business Media Dordrecht
About this chapter
Cite this chapter
Kuks, S. (2004). The Evolution of the Water Regime in the Netherlands. In: Kissling-Näf, I., Kuks, S. (eds) The Evolution of National Water Regimes in Europe. Environment & Policy, vol 40. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-1-4020-2484-9_4
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4020-2484-9_4
Publisher Name: Springer, Dordrecht
Print ISBN: 978-90-481-6667-1
Online ISBN: 978-1-4020-2484-9
eBook Packages: Springer Book Archive