Mensen met een lichte verstandelijke beperking (LVG) zijn extra kwetsbaar voor problematisch alcohol- en drugsgebruik. Experimenteergedrag kan gemakkelijk overgaan in overmatig gebruik, doordat een cognitieve rem op het gedrag ontbreekt. In dit artikel bespreken we de resultaten van ons kwalitatieve onderzoek naar de wensen en behoeften van medewerkers in voorzieningen voor (jong)volwassenen met LVG ten aanzien van preventie van problematisch middelengebruik. We gaan in op het instellingsbeleid en de deskundigheid van medewerkers en geven suggesties voor de inzet van het preventieve programma Open en Alert.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Literatuur
Bransen, E., Dijkstra, M., & Leeman, M. (2010). Alcohol en drugsgebruik door (jonge) mensen met een lichte verstandelijke beperking.Onderzoek en Praktijk, 8, 26–35.
Bransen, E., Schipper, H., & Blekman, J. (2009). Middelengebruik door jongeren met een licht verstandelijke handicap. Een eerste verkenning van aard en omvang.Verslaving, 5, 37–49.
Clerkx, M., & Trentelman, M. (2007). Van Kei en Eik. Over de behandeling van verslaving bij volwassen mensen met een lichte verstandelijke handicap. In R. Didden & X. Moonen (red.),Met het oog op behandeling. Effectieve behandeling van gedragsstoornissen bij mensen met een licht verstandelijke beperking (pp. 105–111). Amersfoort: Landelijk Kenniscentrum LVG/Expertisecentrum De Borg.
Cocco, K.M., & Harper, D.C. (2002). Substance use in people with mental retardation: A missing link in understanding community outcomes?Rehabilitation Counseling Bulletin, 46, 34–41.
Degenhardt, L. (2000). Interventions for people with alcohol use disorders and an intellectual disability: A review of the literature.Journal of Intellectual and Developmental Disability, 25, 135–146.
Hilderink, I., & Bransen, E. (2010).Voorkomen van problematisch middelengebruik door jongeren met een licht verstandelijke beperking. Een interventieprogramma. Utrecht: Trimbos-instituut.
Jong, C. de, Nagel, J. van der, Kiewik, M., & Kemna, L. (2009). 7th European congress of mental health in intellectual disability. Presentatie 4 september 2009 (S106): Substance use and misuse in intellectual disability (SumID). Amsterdam.
Kaal, H.L., Ooyen-Houben, M.M.J. van, Ganpat, S., &Wits, E. (2009).Een complex probleem. Passende zorg voor verslaafde justitiabelen met co-morbide psychiatrische problematiek en een lichte verstandelijke handicap. Den Haag: Ministerie van Justitie/ Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum.
Kepper, A., Dorsselaer, S. van, Monshouwer, K., & Vollebergh, W. (2009).Experimenteel en problematisch genotmiddelengebruik door jongeren in het speciaal onderwijs en de residentiële jeugdzorg (EXPLORE): resultaten meting oktober-december 2008. Utrecht: Trimbos-instituut.
Kepper, A., Veen, V., Monshouwer, K., Stevens, G., Drost, W., Vroome, T. de, & Vollebergh, W. (2010).Middelengebruik bij jongens in Justitiële Jeugdinrichtingen. Het gebruik vantabak, alcohol, cannabis en harddrugs bij jongens met en zonder PIJmaatregel. Utrecht: Universiteit Utrecht.
McGillicuddy, N.B. (2006). A review of substance use research among those with mental retardation.Mental Retardation and Developmental Disabilities Research Reviews, 12, 41–47.
Moonen, X.M.H. (2011). Mondelinge mededeling. College and Graduate School of Child Development and Education, University of Amsterdam.
Moonen, X., & Verstegen, D. (2006). LVG-jeugd met ernstige gedragsproblematiek in de verbinding van praktijk en wetgeving.Onderzoek en Praktijk, 4, 23–28.
Mutsaers, K., Blekman, J.W., & Schipper, H.C. (2007).Licht verstandelijk gehandicapten en middelengebruik. Wat is er tot op heden bekend? Utrecht: Trimbos-instituut.
Nagel, J.E.L. van der, Kiewik, M., Jong, C.A.J. de, Buitelaar, J.K., Didden, R., Uges, D.R.A., McGillicuddy, N.B., & Korzilius, H. (2008). Grant application form. Dossier number: 60-60600-97-158. ZonMW programma Risicogedrag en afhankelijkheid. Internet:www.zonmw.nl/nl/projecten/project-detail/substanceuse-and-misuse-among-intellectually-disabled-persons-sumid.
Neijmeijer, L., Moerdijk, L., Veneberg, G., & Muusse Ch. (2010).Licht verstandelijk gehandicapten in de GGZ. Een verkennend onderzoek. Utrecht: Trimbos-instituut.
Ras, M.,Woittiez, I., Kempen, H. van, & Sadiraj, K. (2010).Steeds meer verstandelijk gehandicapten? Ontwikkelingen in vraag en gebruik van zorg voor verstandelijk gehandicapten 1998–2008. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau.
Rijksoverheid (2010). Vrijheid en verantwoordelijkheid. Regeerakkoord VVD-CDA. Internet:www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2010/09/30/regeerakkoord-vvd-cda.html (30-11-2010).
Smits, A. (2008).Beperkte kater? Onderzoek naar (de begeleiding en behandeling van) alcohol- en drugsmisbruik bij mensen met een verstandelijke beperking. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen, Afdeling Orthopedagogiek.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Wetenschappelijk medewerker
Wetenschappelijk medewerker
Programmamanager
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Dijkstra, M., Bransen, E. & Leeman, M. Verslavingspreventie is onvoldoende toegerust voor mensen met een lichte verstandelijke beperking. VERSLAVING 7, 72–83 (2011). https://doi.org/10.1007/s12501-011-0044-2
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/s12501-011-0044-2